زمانی ما شروع به قضاوت دیگران می‌کنیم که دید و نگاه منفی به اطرافیان خود داریم

در آیه ۵۷ سوره انعام آمده است که «داوری و فرمان تنها از آن خداوند است و او حق را از باطل جدا می‌کند و بهترین جدا کننده است».

ابتدا ما باید کلمات قضاوت و جهالت را به خوبی بشناسیم و ارتباط بین این دو کلمه را بدانیم که چرا در کنار یک‌دیگر قرار گرفته‌اند؟ در این صورت می‌توانیم از قضاوت‌های نادرست و غلط پرهیز کنیم. اگر بخواهیم قضاوت را معنی کنیم، می‌شود حکم کردن و جهالت می‌شود به معنی عدم آگاهی و ندانستن؛ ارتباط این دو کلمه این است که ما باید از قضاوت بر مبنای جهالت پرهیز کنیم.

اکنون باید بدانیم که چه زمانی قضاوت برمبنای جهالت صورت می‌گیرد؟ ما در سی‌دی قضاوت استاد امین به زیبایی با مقوله و فرآیند قضاوت آشنا شدیم که براساس آموزش‌های کنگره قضاوت از طرف انسان‌هایی رخ می‌دهد که جهالت دارند؛ یعنی هرچه دانایی انسان بالاتر باشد، کمتر بر کرسی قضاوت می‌نشیند و هرچه انسان نادان‌تر باشد، بیشتر قضاوت می‌کند؛ بنابراین زمانی قضاوت‌های منفی صورت می‌گیرد که در مورد یک موضوع و یا شخصی آگاهی نداریم و فقط از روی ظاهر آن موضوع یا شخص شروع به قضاوت می‌کنیم.

حضرت علی می‌فرمایند: "یکی از ریشه‌های مهم قضاوت کردن منفی، بدبین بودن به دیگران است". با توجه به این جمله، اگر به درون خودمان برویم به خوبی متوجه می‌شویم، زمانی ما شروع به قضاوت دیگران می‌کنیم که دید و نگاه منفی به اطرافیان خود داریم و بدون تفکر آنچه را در ذهن داریم بر زبان می‌آوریم و با این کار ابتدا به خودمان آسیب می‌رسانیم و سپس باعث ناراحتی و دل‌شکستگی دیگران می‌شویم؛ چون زمانی‌که قضاوت می‌کنیم به دنبال آن حس حسادت، کینه، نفرت و... با ما همراه می‌شود، در نتیجه تهمت و افترا به دیگران می‌زنیم و باعث نابودی خود و دیگران می‌شویم.

وادی پنجم یکی از پله‌های خروج و صعود را تجسس، قضاوت و غیبت می‌داند که این سه صفت از روی جهل و نادانی است و به دنبال هم ظاهر می‌شوند تا یکدیگر را کامل کنند؛ بنابراین یکی از دلایل قضاوت کردن، تجسس کردن در زندگی و کار دیگران است؛ چون زمانی که ما شروع به تجسس می‌کنیم، در حال جستجو ممکن است که اطلاعات ناقص و نادرستی را کسب کنیم و به دنبال آن خشم به سراغ ما بیاید در این زمان تصمیم می‌گیریم که حکم صادر کنیم؛ در نتیجه باعث به‌وجود آمدن مشکلاتی هم برای خودمان و هم برای اطرافیان شویم.

وادی اول بهترین کمک کننده و یاری‌رسان در قضاوت کردن است؛ بنابراین ما باید به وادی اول برگردیم و آن را به مرحله اجرایی برسانیم. یکی دیگر از دلایل قضاوت کردن این است که ما فقط بدی‌ها و کارهای نادرست دیگران را می‌بینیم در این زمان ممکن است که شخص از روی عدم آگاهی و نادانی حرفی را گفته یا کار اشتباهی را انجام داده است و متوجه اشتباهی که کرده نیست؛ در واقع دوربین خود را به‌جای اینکه روی خودمان زوم کنیم، روی دیگران زوم می‌کنیم و می‌خواهیم اشتباهاتشان را با تذکر دادن درست کنیم یا حکم صادر کنیم که خودمان آرام شویم.

استاد امین در سی‌دی قضاوت فرمودند: «انسان‌ها تعمدی اشتباهی را انجام نمی‌دهند، بلکه از روی نادانی و جهل مرتکب اشتباه می‌شوند»؛ بنابراین زمانی‌که من به این باور برسم که اشتباهات عمداً نیستند و بدانم که فقط خداوند می‌تواند حکم صادر کند، دیگر قضاوت نمی‌کنم. ما باید بدانیم که ابتدا باید خودمان تغییر کنیم و از ضد‌ارزش‌ها فاصله بگیریم تا دیگران با تغییرات ما تغییر کنند. افرادی که درحال قضاوت کردن هستند؛ اکثراً افرادی هستند که از درون به‌هم ریخته‌اند و افکاری منفی و مغشوش دارند و نمی‌توانند به خوبی تفکر کنند و دیگران را درک کنند؛ این افراد هیچ وقت از آسایش و آرامش برخوردار نیستند و آرامش دیگران را هم سلب می‌کنند و نمی‌دانند که با این کار ضد‌ارزشی وارد ضد‌ارزش‌های بزرگتر می‌شوند و خسارت‌هایی را برای خود، خانواده و جامعه به‌وجود می‌آورند که شاید هرگز قابل جبران نباشند.

نویسنده و ویراستار: راهنمای تازه‌واردین، همسفر حمیده
عکاس خبری: همسفر نجمه رهجوی راهنما همسفر آرزو (لژیون دوم )
ارسال: همسفر مهری، مرزبان خبری
همسفران نمایندگی جواد