خداوند به حق قضاوت و داوری می‌کند

ما در کنگره ۶۰ آموزش می‌بینیم تا راه‌ و رسم بهتر زندگی کردن را یاد بگیریم. سیستمی که جهان‌بینی را آموزش می‌دهد؛ به‌صورت ساده و روان، مسائل ارزشی و ضدارزشی را برای ما آشکار می‌سازد تا درسایه قوانین و مقررات‌درست؛ احترام، آرامش و اوضاع مالی خوب را به‌دست آوریم. این آموزش‌‌ها به صورت دستورجلسه‌ در کارگاه‌های آموزشی کنگره۶۰ برگزار می‌شود. درمورد دستور جلسه قضاوت و جهالت ابتدا به‌معنای هرکدام از این کلمات می‌پردازیم. قضاوت؛ به‌معنی حکم یا داوری کردن، تحلیل رفتار و گفتار دیگران است. قضاوت؛ به معنای ستاندن حق از شخص خاطی به شخص شاکی توسط نهاد قضایی درصورت موثق بودن ادعا گفته می‌شود. جهالت؛ نیز از جهل می‌آید و به معنی ندانستن و نادان بودن است و در برخی موارد نادیده گرفتن یا بی‌اعتنایی عمدی به اطلاعات مهم و حقایق است. همانطور که آقای مهندس فرمودند: «قضاوت نقطه‌ مقابل جهالت است.»

سه نوع قضاوت وجود دارد؛ قضاوت برخداوند، قضاوت برمردم و قضاوت برخود که مورد ستایش قرار گرفته است؛ چرا که باعث می‌شود هر شخصی به نواقص خود پی ببرد. قضاوت کردن در مورد رفتار، اعمال و انتخاب‌های خود به‌منظور بهتر شدن شرایط زندگی و با درنظر گرفتن تفکر، تجربه و آموزش مناسب که اضلاع مثلث دانایی هستند می‌تواند باعث رشد و ایجاد ساختاری مناسب شود.

برای رسیدن به آرامش و آسایش باید از قضاوت درمورد دیگران پرهیز کنیم و همه حواس خود را معطوف به‌کارهای خود کنیم و درواقع قاضی اعمال خود باشیم. هرچه تفکر ما درست‌‌تر و سطح دانایی بیشتری داشته باشیم، قضاوت بهتری خواهیم داشت و در مقابل هرچه انسان جهل بیشتری داشته باشد قضاوت‌هایش هم نسبت به‌دیگران بیشتر است. ممکن است ما در زندگی روزمره خود بارها مورد قضاوت دیگران قرار گرفته‌ باشیم و یا خودمان دیگران را قضاوت کرده باشیم‌ که این کار چه دانسته و یا ندانسته انجام شده باشد، باعث بروز ضربات و آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌شود.

گاهی احساس می‌کنیم به‌دلیل قضاوت‌های نادرست، تیری به قلبمان خطور می‌کند و بسیار ناراحت می‌شویم. نکته مهم در قضاوت‌ها این است که همه این‌ مسائل در اثر جهالت و نادانی فرد صورت می‌گیرد؛ زیرا هیچ‌گاه تمام زوایای مختلف اعمال فرد مورد بررسی قرار گرفته نشده است. ریشه‌ این قضاوت‌ها می‌تواند از بدبینی یا ظن و گمان بد، حسادت، کینه و یا تخریب دیگران باشد. حسن ظن داشتن به دشمن نیز مصداقی از ساده‌لوحی و جهالت است و بدبینی هم باعث می‌شود تا قضاوت منفی انجام دهیم. همان‌طور که در نهج‌البلاغه آمده است: «قضاوتی که با تکیه بر ظن و گمان باشد عادلانه نیست.»

در بسیاری ازمواقع قضاوت‌ها نادرست است و نتیجه‌ای جز تهمت و افترا ندارد. این جهالت و نادانی، ما را بیشتر درمسیر ضدارزشی قرار می‌دهد و ما را در باتلاق تاریکی‌ها فرو می‌برد. در اکثر سخنان بزرگان و کتب آسمانی به مسئله قضاوت و جهالت اشاره شده است. به عنوان مثال: در قرآن کریم سوره انعام آمده است؛ داوری و فرمان تنها از آن خدا است و او حق را از باطل جدا می‌کند و بهترین جدا کننده حق از باطل است. سوره مومن می‌فرماید: خداوند به حق داوری می‌کند و معبودهایی را که غیر از او می‌خوانند هیچ گونه داوری ندارد؛ بنابراین تنها قضاوت و داوری خداوند و اولیای خداوند قابل‌قبول است، نه داوری‌‌های شرک‌آلود و غیرالهی.

اگر درجایی که قضاوت به ما مربوط نیست قضاوت کنیم، جاهل هستیم. قضاوت کار بسیار دشواری است هیچ کس نمی‌تواند به‌معنای واقعی عدالت را رعایت کند تنها سیستم الهی یا سیستم کائنات می‌تواند این کار را انجام دهد. در کتابی که خوانده بودم روانشناس معروفی گفته بود: تفکر کردن سخت است به‌همین دلیل بیشتر مردم قضاوت می‌کنند. اگر آدمی قبل از آنکه بخواهد کسی یا چیزی را قضاوت کند، تفکر عمیقی راجع‌به آن شخص یا موضوع داشته باشد و یا خود را در آن جایگاه قرار دهد، بدون شک از این کار پرهیز می‌کند. این موضوع از نادانی انسان است که او را به قضاوت کردن و حکم دادن سوق می‌دهد.

داستان جالب و پرمحتوایی دراین باره  وجود دارد که مرد ثروتمندی بود که از ثروت خود به دیگران نمی‌داد و قصابی هم بود که گوشت رایگان به مردم می‌بخشید. مرد ثروتمند فرزندی نداشت و تنها باهمسر خود زندگی می‌کرد. مردم او را سرزنش می کردند و به او می گفتند: این همه ثروت را به چه‌منظوری جمع‌آوری می‌کنی؟ بهتر نیست که به‌دیگران هم کمک کنی. مرد ثروتمند هم پاسخ می‌داد: شما چه کار دارید بروید گوشت‌تان را از قصاب بگیرید، بعد از مدتی مرد ثروتمند می‌میرد و کسی در تشییع جنازه‌اش شرکت نمی‌کند و تنها همسرش او را تشییع می‌کند. روز بعد که مردم برای دریافت گوشت به قصابی می‌روند به آن‌ها گوشت رایگان نمی‌دهد و می‌گوید آن کس که به شما گوشت می‌داد دیروز فوت کرد. حال شما قضاوت کنید!

رابط خبری و تایپ: همسفر معصومه رهجوی راهنما همسفر سارا (لژیون ششم)
عکس: مرزبان خبری، همسفر وجیهه
ویراستار: همسفر مهرناز رهجوی راهنما همسفر حمیده (لژیون دوم)
ارسال: خدمتگزار سایت، همسفر فاطمه
همسفران نمایندگی ساوه