مهم‌ترین نوع قضاوت، قضاوت خود است

قضاوت فرآیندی است که طی آن فرد بر اساس اطلاعات و داده‌های موجود یا تفکر ذهنی و تجربه قبلی که نسبت به افراد یا اتفاقات دارد تصمیم بگیرد و نتیجه‌گیری کند. جهالت به معنی نادانی و نادیده گرفتن یا بی‌اعتنایی عمدی به اطلاعات مهم و حقایق است. در قرآن فرد جاهل به دلیل مقصر بودن در جهل و سفاهت مذمت و نکوهش شده است. ارتباط بین قضاوت و جهالت این است که من باید از قضاوتی که بر مبنای نادانی است پرهیز کنم. وقتی وارد کلینیک شدم راهنمای من همسفر افسانه به من و دیگر همسفران گفتند که همه‌وقت، انرژی و حواستان را روی خودتان متمرکز کنید تا سفر خوبی داشته باشید و کاری به هم لژیونی خود نداشته باشید؛ زیرا مشکلات و شرایط زندگی شما مثل هم نیست و خدای‌نکرده برداشت یا قضاوت اشتباهی انجام می‌شود. من با استفاده از سی‌دی‌ها و آموزش‌های کنگره که در لژیون گرفتم، سعی کردم که دانایی خودم را بالا ببرم؛ چون هرچه دانایی بیشتر شود جهالت و نادانی کمتر و به دنبال آن کمتر قضاوت می‌کنیم. من سعی کردم مثلث دانایی را کاربردی کنم و به مثلث جهالت خود توجه خاصی داشتم.

ما همیشه خدا و مردم را قضاوت می‌کنیم و از قضاوت خود که مهم‌ترین نوع قضاوت است، غافل می‌شویم؛ چراکه اگر این کار را انجام دهیم به نقاط ضعف خود پی می‌بریم و تلاش می‌کنیم آن‌ها را رفع کنیم. بعضی‌ از افراد توهم دانایی دارند و خودشان را بدون عیب و نقص می‌دانند و فکر می‌کنند که کامل هستند و به قول آقای مهندس نور ایمان و دانایی در آن‌ها وجود ندارد، اگر برای زندگی خود هدف و برنامه مشخصی داشته باشیم کمتر وارد حریم خصوصی دیگران می‌شویم و آن‌ها را قضاوت می‌کنیم. قضاوت کردن نیاز به علم مخصوص دارد. قاضی آموزش‌هایی را گذرانده است تا به این درجه برسد؛ حتی بعضی از قاضی‌ها بعد از مدتی متوجه می‌شوند که در چه جاهایی اشتباه کرده‌اند. برای کمتر قضاوت کردن باید دانایی را افزایش دهیم و در بستر آموزش، تجربه و تفکر قرار بگیریم تا به قدرت تشخیصی برسیم؛ با افزایش دانایی قدرت عقل هم بالا می‌رود و به دنبال آن انتخاب‌های سالم و درست انجام می‌شود و می‌توانیم به صلح و آرامش برسیم و برعکس هر چه آگاهی کمتر باشد به‌آسانی فریب می‌خوریم و مشکلات زیادی برای ما به وجود می‌آید.

قضاوت کردن از بزرگ‌ترین دشمن ما که جهل و ناآگاهی خودمان است نشئت می‌گیرد. جهل برای ما خودخواهی، حسادت و عدم امنیت به ارمغان می‌آورد. بزرگ‌ترین ویژگی که ما داریم، داشتن قدرت اختیار است این خود ما هستیم که انتخاب می‌کنیم هرچه نادان‌تر باشیم راه‌های آسان را انتخاب می‌کنیم غافل از این‌که پایان سختی دارد؛ ولی وقتی دانا باشیم اگر راه سخت را در پیش بگیرم پایان زیبا و خوبی در انتظار ما است؛ باید بدانیم که حال خوب و حال بد ما در نحوه قضاوت ما تأثیر دارد، عدم آگاهی و نداشتن اطلاعات باعث می‌شود برداشت اشتباه داشته باشیم؛ چون از گذشته افراد و دلایل انتخاب آن‌ها اطلاعی نداریم و نمی‌دانیم چه سرنوشتی در آینده، منتظر ما است. بهشت و جهنم همین‌جا است. وقتی درگیر قضاوت دیگران هستیم به هدف زندگی خود نمی‌رسیم و مشکلات ما سر جای خود می‌مانند و صدای خدا را نمی‌شنویم؛ درنتیجه در زندگی آرامش نداریم.

همان‌طور که در سی‌دی یین و یانگ گفته‌شده در تاریکی و روشنایی همیشه نقطه سفید و سیاه وجود دارد هیچ‌کس کامل نیست، بهترین قاضی خداوند است و همه ما یک روز برای اعمال خود توسط قاضی بزرگ قضاوت خواهیم شد. اطلاعات، تجربه قبلی یا تفکر ذهنی ما نسبت به افراد یا اتفاقات باعث می‌شود که نتیجه‌گیری کنیم. همه ما ناخودآگاه این کار را انجام می‌دهیم اگر این کار ما جنبه مثبت داشته باشد خوب است؛ مثلاً وقتی با یک نفر صحبت می‌کنیم از حرکات و حرف‌هایش به خودمان می‌گوییم عجب اعتمادبه‌نفس بالایی دارد؛ ولی جایی این قضاوت ما دردسرساز می‌شود که با ندیدن تلاش‌های او و پرداخت بهای کارش او را قضاوت کرده‌ایم و دنیای طرف مقابل را خراب می‌کنیم. سعی کنیم خودمان را جای طرف مقابل بگذاریم و نهایت تلاشمان را برای انجام هر کاری انجام دهیم.

یک مثال ملموس‌تر می‌زنم؛ وقتی‌که قصد خوردن یک‌تکه پیتزای دیگر راداریم این حرف به ما زده می‌شود (چه طوری جاداری یک برش دیگر بخوری؟) یا وقتی قصد کار جدیدی راداریم و با هزاران شور و شوق آن را تعریف می‌کنیم؛ ولى طرف مقابل به ما می‌گوید (خودت می‌دانی؛ ولی این کار به نتیجه نمی‌رسد)؛ پس بیایید افسار ذهن قضاوت گرمان را به دست بگیریم و او را به سمتی ببریم که ذهن و روحمان آرام باشد شاید بخش بزرگی از سوءتفاهم‌ها در روابط کاری، اجتماعی و حتی خانوادگی برطرف می‌شود. اگر خودمان عزت‌نفس و احساس ارزشمندی داشته باشیم دیگران ما را از جنبه مثبت قضاوت می‌کنند و ما هم دیگران را قضاوت نمی‌کنیم، پس‌نیاز داریم ابتدا خودمان، شخصیت، افکار و ارزش‌های خودمان را بپذیرم و تائید کنیم و بدانیم که قضاوت اشتباه قبل از این‌که روی کسی تأثیر بگذارد، خودمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اوج نادانی جایی است که ما به هر قیمتی بخواهیم ثابت کنیم حق با ماست.
در آخر به قول مولانا  نه تو آنی که همانی          نه من آنم که تو دانی

رابط خبری: همسفر مریم، مرزبان خبری پارک شهدای شهرداری اصفهان
نویسنده: راهنمای تازه‌واردین همسفر زهرا از کلینیک عروج در پارک شهدای شهرداری اصفهان (رشته ورزشی تنیس روی میز)
ویراستاری و ارسال: راهنما همسفر فاطمه (لژیون چهارم) نمایندگی شهرری
گروه ورزش همسفران کنگره 60