قضاوت؛ نتیجه دانش اندک است

برای درک بهتر از دستور جلسه قضاوت و جهالت؛ در ابتدا بهتر است که معنی این لغات را بدانیم:
قضاوت؛ یعنی داوری کردن یا حکم دادن و جهالت؛ یعنی نادانی یا ندانستن. حال باید از خود بپرسیم که آیا برای داوری و اعلام نظر کردن، علم و دانش کافی را داریم؟
علم ما بر اساس اطلا‌عاتی است که از محیط پیرامون خود دریافت می‌کنیم. اگر این اطلاعات ناقص و نادرست باشند و ما با توجه به آن‌ها، حکم داده و داوری کنیم؛ دچار اشتباه می‌شویم؛ بنابراین ابتدا باید بدانیم که آیا علم کافی داریم و سپس قضاوت کنیم. اگر‌ ورودی ما اشتباه باشد، خروجی ما هم اشتباه خواهد بود؛ یعنی اگر علم وارد شده به مغز ما همراه با دروغ، کینه، حسادت و...باشد، خروجی آن قضاوتی همراه با ویرانگری و تهمت و...خواهد بود.
طبق آموزش‌های کنگره، علم و سواد اندک، همیشه باعث خسارت می‌شود که یکی از پیامد‌های آن، قضاوت کردن نادرست است. فردی که اطلاعات و دانش کافی داشته باشد، می‌داند که هیچ‌گاه نباید نا‌بجا سخن بگوید.
حضرت علی (ع) می‌فرمایند: قضاوتی که با تکیه بر ظن و گمان باشد، عادلانه نیست.
ظن و گمان؛ یعنی شک داشتن به حقیقت و راست بودن یک موضوع. زمانی که فردی مورد قضاوت قرار می‌گیرد، خواسته یا نا‌خواسته از طرف مردم، مورد سرزنش قرار می‌گیرد و آن‌ها می‌گویند که چرا این شخص، فلان عمل اشتباه را انجام داد؟
امام صادق (ع) می‌فرمایند: هر کسی مؤمنی را به گناهی سرزنش کند، نمی‌میرد تا خودش آن گناه را مرتکب شود. ما بسیاری از ضد ارزش‌ها را انجام می‌دهیم؛ زیرا از عواقب آن‌ آگاه نیستیم؛ اما باید این حقیقت را بدانیم که اگر روزی به اشتباه قضاوت کردیم و برای دیگران مشکل ایجاد کردیم، برای خودمان هم قضاوتی نادرست در راه است.

در کتاب عشق، یکی از متون آموزشی کنگره۶۰، وادی اول مربوط به تفکر کردن و اهمیت آن است و ما می‌آموزیم که انسان قدرت تفکر و اختیار کامل دارد و باید از آن‌ها به درستی استفاده کند؛ چنا‌نچه از هر یک از نعمت‌های خداوند به اشتباه استفاده کنیم؛ ممکن است که آن نعمت برای همیشه از ما گرفته شود؛ چه چیزی بدتر از این‌که ما قدرت تصمیم‌گیری و تفکر سالم را نداشته باشیم.

امروزه قضات برای قضاوت کردن، علم فقه می‌خوانند که بسیار دقیق و عادلانه است؛ اما از آنجایی که انسان، مختار‌الخطا‌ست؛ عالمان علم قضاوت نیز، ممکن است دچار اشتباه بشوند. در مورد هر مشکلی باید علم کسب کنیم تا بتوانیم آن را حل کنیم؛ اما ضرورتی ندارد که این علم، منجر به قضاوت شود. قضاوت کردن، بسیار دشوار است و جهالت، سمت مخالف آن قرار دارد. با ایستادن در سمت درست، نباید قضاوت کنیم.

نویسنده: همسفر سعیده رهجوی راهنما همسفر صدیقه (لژیون هفتم)
ویراستاری: همسفر سمیه رهجوی راهنما همسفر فرزانه (لژیون بیستم)
تنظیم و ارسال: همسفر زینب رهجوی راهنما همسفر بنفشه (لژیون یکم)
همسفران نمایندگی خواجو