قضاوتی که از عدم آگاهی باشد، ضد‌ارزش‌ها را به ارمغان می‌آورد

جلسه هفتم از دوره چهارم کارگاه‌های آموزش مجازی همسفران کنگره ۶۰ نمایندگی وحید با دستور جلسه «قضاوت و جهالت» با استادی همسفر طاهره رهجوی راهنما همسفر ناهید در روز شنبه ۹ تیرماه سال ۱۴۰۳ برگزار شد.

خلاصه سخنان استاد:

گر نداری دانش رنگ
بین گل‌ها زشت یا زیبا مکن
خوب دیدن شرط انسان بودن است
عیب را در این و آن پیدا مکن

به‌نظر من قضاوت مسلئه مهمی است که در کنگره در رابطه با این موضوع یک دستور جلسه داریم. بعد از کلمه قضاوت کلمه‌ جهالت آمده است. در قضاوت کردن یک‌سری پیش نیازهایی هم لازم است مثل: اعتماد‌ به‌ نفس، عقل، ایمان و دانایی... ولی جهالت این‌طور نیست هیج پیش نیازی نمی‌خواهد‌؛ یعنی قضاوتی که من انجام می‌دهم از روی جهل من می‌باشد. 

باید به این نکته توجه داشت که چون اطلاعات دقیقی در مورد آن موضوع یا شخص ندارم، پس حق قضاوت کردن هم ندارم و این قضاوت هم برای من و شخص مقابل مشکل ساز خواهد شد. یک همسفر در مورد مسافرش هم باید سعی کند قضاوت نابه‌جا نکند. مثلاً این‌که من هر روز فکر خودم را درگیر این موضوع کنم که مسافرم گریز زده یا خیر؟ و یا چرا خوب سفر نمی‌کند؟ بعد بیایم و به او این موضوعات را گوشزد کنم که البته این موضوع باعث می‌شود هم حال او خراب شود و هم حال خودم. بهتر است که این قضاوت را در مورد مسافر، راهنمای آن شخص انجام دهد و بهتر است من هیچ دخالتی در این قضیه نداشته باشم.

یک قاضی با توجه به مطالعات و اطلاعاتی که جمع‌آوری می‌کند گاهی باز هم دچار اشتباه می‌شود پس با این تفسیر قضاوت کار ساده‌ای نیست. من باید یاد بگیرم در مورد موضوعی که هیچ اطلاعی ندارم قضاوت نکنم. ما وقتی زمانی می‌توانیم قضاوت درستی نسبت به موضوعی داشته باشیم که سه ضلع ترس، منیت و ناامیدی را بشناسیم. با این دیدگاه هر چقدر دانایی من بیشتر باشد قضاوت‌ها هم کمتر می‌شود. قضاوت از جهل انسان می‌آید هرچه انسان نادان‌تر باشد راحت‌تر قضاوت می‌کند.

انسان جاهل همیشه فکر می‌کند که بهترین است و همیشه حق با او است چراکه از منیت زیادی برخوردار است و همین منیت، انسان را بیشتر به سمت تاریکی‌ها سوق می‌دهد. قضاوتی که از عدم آگاهی باشد به‌همراه خودش ضد‌ارزش‌های دیگری را به ارمغان می‌آورد. مثل: زلزله‌ای که پس‌لرزه دارد که خرابی‌ها و گرفتاری را با خود به‌همراه دارد و یا فضولی، تجسس و غیبت که در نهایت بازنده این بازی بدون شک خود شخص قضاوت کننده است و تمامی این صفات برای خارج شدن از صراط‌مستقیم و آلوده شدن گوهر وجودی انسان می‌تواند کار ساز باشد.

اما قضاوت کردن در مورد اعمال و رفتار شخص خودم، شرایط زندگی را بهتر می‌کند. با در نظر گرفتن مثلث دانایی که اضلاع آن‌: تفکر، تجربه و آموزش است می‌تواند باعث رشد و ایجاد ساختار در زندگی شخصی من باشد. (وقتی شخصی را قضاوت می‌کنید او را تعریف نمی‌کنید بلکه خود را تعریف می‌کنید) به‌امید روزی که همه به دانایی و آگاهی برسیم و از جهل و قضاوت کردن دیگران بپرهیزیم.

رابط خبری: همسفر سکینه رهجوی راهنما همسفر ناهید (لژیون دوم)
عکس: همسفر اعظم، مرزبان خبری
ویراستار: همسفر عفت رهجوی راهنما همسفر مریم (لژیون هفتم)
ارسال: همسفر زهرا رهجوی راهنما همسفر ندا (لژیون پنجم)
همسفران نمایندگی وحید