رسیدن به خداشناسی با خودشناسی

جلسه اول از دوره هفتم کارگاه‌های آموزشی خصوصی همسفران کنگره ۶۰ ویژه نمایندگی جهان‌بین به استادی همسفر زینب رهجوی راهنما همسفر نسرین، نگهبانی همسفر صدیقه و دبیری همسفر سهیلا با دستور جلسه «وادی چهارم (در مسائل حیاتی به خداوند مسئولیت دادن؛ یعنی سلب مسؤلیت از خویشتن) و تأثیر آن روی من» روز یک‌شنبه بیست‌وهفتم خردادماه 1403 ساعت ۱۷:۰۰ آغاز به کار کرد.

خلاصه سخنان استاد:

از راهنمای عزیزم خانم نسرین خیلی تشکر می‌کنم که مسئولیت و خدمت در این جایگاه را به من دادند و همچنین از نگهبان و دبیر ارجمند کمال تشکر را دارم.

در کنگره۶۰؛ سالانه پنجاه‌ودو دستور جلسه مطرح می‌شود که هرکدام راهگشا و کلیدی برای تمامی مسافران و همسفران است. دستور جلسه این هفته، وادی چهارم و تأثیر آن روی من است که سر تیتر وادی چهارم می‌گوید: مسئولیت دادن به خداوند؛ یعنی سلب مسئولیت از خویش است. این وادی جایگاه و مسئولیت خداوند و جایگاه و مسئولیت ما را مرزبندی و مشخص می‌کند و همان‌طور که در آیه شریفه قرآن آمده: «لیس للانسان الی ما سعی، انسان چیزی نیست جز سعی و تلاشی که خودش انجام می‌دهد». در وادی‌های اول، دوم و سوم که مربوط به تفکر هستند، به انسان گوشزد می‌کند که تمام مسئولیت انسان بر عهده خودش است و هیچ‌کس مسئولیت آن شخص را بر عهده ندارد به‌جز خود انسان، در این زمان یک گریزگاهی به وجود می‌آید و در این گریزگاه تمام مسئولیت خود را بر عهده خداوند قرار می‌دهد و خودش از زیر بار مسئولیت فرار می‌کند؛ درصورتی‌که اینجا وادی چهارم مطرح می‌شود؛ «در مسائل حیاتی به خداوند مسئولیت دادن؛ یعنی سلب مسئولیت از خویشتن». در اینجا انسان یک‌گوشه می‌نشیند و با سستی و کاهلی فقط تماشا می‌کند که آیا خداوند فلان کار را انجام می‌دهد یا خیر؟ آقای مهندس می‌فرماید: «گاهی اوقات ما خداوند را با غول چراغ جادو اشتباه می‌گیریم»؛ درواقع فکر می‌کنیم خداوند مانند غول چراغ جادو، تمام مسئولیت کارهای ما را به عهده می‌گیرد و همه را حل‌وفصل می‌کند.

گاهی اوقات ممکن است برایتان این سؤال پیش بیاید که دعا و راز و نیایش و ستایش خداوند چه می‌شود؟ خداوند می‌فرماید: «دعا و راز و نیایش زمانی کارساز است و اثر می‌گذارد که شما در جهت ارزش‌ها حرکت ‌کنید و سعی و تلاش و کوشش کنید و آن موقع است که ما درصدد یاری شما می‌آییم». خداوند وقتی انسان را آفرید دو ویژگی به انسان داد که یکی قدرت تفکر است و دیگری قدرت اختیار است. زمانی که این دو ویژگی را به انسان داد و او را نیز بر سر دوراهی قرار داد که یکی راه فسق و فجور و ضد ارزش است و دیگری، راه ارزش‌ها و خوبی‌ها و کردار درست است. حال انسان مختار است که یکی از این دو راه را انتخاب کند، حالا هر راهی را که انتخاب کرد، باید بار مسئولیت تمام اتفاقات که در مسیر برایش رخ‌ می‌دهد را خودش بر عهده بگیرد و بر عهده دیگری نیست، از قدیم گفته‌اند: از شما حرکت، از خداوند برکت.

وادی چهارم می‌گوید: اگر انسانی بخواهد که خداوند را بشناسد، باید اول خودش را بشناسد و برای رسیدن به خداشناسی باید اول به خودشناسی برسد. این وادی هسته انسان را می‌شکافد و هسته انسان را به دو قسمت تقسیم می‌کند؛ یکی هسته جسم و صور آشکار که همان شهر درونی و شهر وجودی انسان است و دیگری هسته درونی و صور پنهان انسان است که شامل ذهن، آرشیو و روح انسان است.

در ادامه در مورد نفس انسان صحبت می‌کند و می‌گوید: نفس باروح خیلی تفاوت دارد و نفس چیزی است که موقع مرگ تحویل گرفته می‌شود، نفس تعیین موجودیت می‌کند؛ هم در ظاهر و هم در باطن. ویژگی نفس این است که خواسته دارد و فقط در انسان است که این نفس خواسته‌های معقول و نامعقول دارد. مراحل نفس بر اساس مرتبه آگاهی و دانایی و شعور انسان است که در سه مرحله نفس اماره، نفس لوامه و نفس مطمئنه قرار می‌گیرد. نفس اماره آخرین مرحله تکاملی نفس در حیوان و اولین مرحله تکاملی نفس در انسان است. انسان وقتی در این جایگاه قرار می‌گیرد، هیچ فرقی با یک حیوان ندارد، به خاطر اینکه تمام تلاش یک انسان رسیدن به نیاز خودش است و به درست بودن این خواسته‌ توجه نمی‌کند. مرحله دوم نفس لوامه است؛ وقتی انسان وارد این مرحله می‌شود، عذاب وجدان می‌گیرد و در قبال هر خطا و اشتباهی که انجام می‌دهد عذاب وجدان و پشیمانی در خودش احساس می‌کند، باید بگویم نفس لوامه یک طیف وسیع است. وقتی انسان به‌مراتب بالای تزکیه و پالایش و آگاهی رسید، وارد نفس مطمئنه می‌شود و در نفس مطمئنه انسان می‌تواند اطمینان حاصل کند که این راه و مسیر درست است و در مسیر به همان شو، شود می‌رسد. وقتی‌که انسان وارد این مرحله شود دیگر خواست و فرمان خودش معنی ندارد و گوش‌به‌فرمان و خواست خداوند است که ارجح است.

به‌طورکلی وادی چهارم به ما می‌گوید: هرکسی که بار مسئولیت خود را به گردن بگیرد به پختگی لازم در زندگی‌اش می‌رسد. مسئولیت خودمان را بپذیریم و اشتباهات خود را قبول کنیم و اگر این مسئولیت‌ها و کارهایی که ما انجام می‌دهیم درراه صراط مستقیم باشد مطمئن باشیم که خداوند نیز ما را در این راه حمایت می‌کند و نجات می‌دهد و یاریگر ما خواهد بود و این را بدانیم که خداوند یا همان قدرت مطلق از رگ گردن به ما نزدیک‌تر است.

جلسه قبل، به دنبال رأی‌گیری بین دو کاندیدای نگهبانی، همسفر صدیقه با کسب اکثریت آرا به عنوان نگهبان دوره هفتم و همسفر سهیلا به عنوان دبیر اول انتخاب شدند و در این جلسه، شال نگهبانی و دفتر دبیری به‌صورت نمادین از طرف نگهبان دوره قبل و دبیرشان به نگهبان جدید و دبیرشان تحویل گردید. ضمن عرض خدا قوت خدمت نگهبان و دبیران دوره قبل، خدمت خانم‌ها صدیقه و سهیلا تبریک عرض نموده و برایشان آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون داریم.

مرزبانان کشیک: همسفر مریم و مسافر مرتضی
تایپ: همسفر ام‌السادات رهجوی راهنما همسفر ندا (لژیون نهم)
عکاس خبری، ویراستاری و ارسال: همسفر لیلا رهجوی راهنما همسفر سودابه (لژیون سوم)
همسفران نمایندگی جهان‌بین شهرکرد