مسئولیت‌پذیری شکلی از وجدان است

بعد از گذر از وادی اول با عنوان چگونه تفکر صحیح کنیم، وادی دوم هیچ مخلوقی بیهوده خلق نشده و از ناامیدی و پوچی دور باشیم، وادی سوم در حل مشکلات خودمان بالاترین نقش بر عهده خود ماست، می‌رسیم به وادی چهارم با عنوان "در مسائل حیاتی؛ به خداوند سپردن؛ یعنی سلب مسئولیت از خویشتن" حال این سوال‌ها ممکن است مطرح شود: ۱- مسئولیت یعنی چه؟ ۲-  مسئولیت‌پذیری چگونه است؟

در پاسخ به هر دو سوال از معنی مسئولیت شروع می‌کنیم. مسئولیت به معنای تعهد، تکلیف، کار، موظف‌بودن، نقش، رسالت و... است. مسئولیت‌پذیری نیز مفهومی است که انسان همواره در زندگی فردی و اجتماعی خود با آن ارتباط دارد و یکی از ویژگی‌های شخصیتی انسان مسئولیت‌پذیری است. می‌توانیم بگوییم مسئولیت‌پذیری تعهدی از طرف انسان برای به انجام رساندن تمام کارهایی که به او واگذار شده است. ما انسان‌ها در همه احوال باید مسئول رفتار خود باشیم زیرا پذیرش مسئولیت در جای‌جای زندگی ما نقش مهم و پر‌‌رنگ دارد و یک کیفیت است. مسئولیت‌پذیری انسان می‌تواند نسبت به خداوند، خانواده، جامعه، محیط زیست و نیز نسبت به سلامت، جسم و روان خود فرد باشد.

اگر بگوییم پذیرش مسئولیت، وجدان و وظیفه شناسی ارتباط مستقیمی با هم دارند بیراه نیست (مسئولیت‌پذیری شکلی از وجدان است). حال ممکن است این پرسش نیز پیش آید که اگر ما فرد مسئولیت‌پذیری باشیم چه می‌شود؟ انسان‌های مسئولیت‌پذیر در مقابله با مشکلات و مسائل خویش دچار سرگردانی و سردرگمی نمی‌شوند و به قولی کاسه چه‌کنم چه‌کنم دست نمی‌گیرند و می‌توانند در پیش‌آمد مسائل، کنترل شده عمل کنند و افسار از دستشان خارج نشود. ما انسان‌ها باید مسئولیت بیشتر کارهایمان را بر عهده خود بگیریم و از زیر بار مسئولیت‌ها شانه خالی نکنیم و گردن خداوند یا دیگران نیندازیم.

مسئولیت همیشه دو‌‌طرفه است برای مثال: پدر و مادر در قبال فرزندان مسئول‌اند و همین‌طور فرزندان نیز در قبال والدین خویش مسئول هستند. در وادی چهارم خط و خطوط مسئولیت‌ها مشخص و روشن می‌شود. دلیل و هدف از هبوط انسان (فرستاده شدن به پایین‌ترین نقطه حیات) برای پذیرش مسئولیت است و بر این اساس ما انسان‌ها نباید مسئولیت‌های خود را به خداوند یا دیگران واگذار کنیم زیرا خداوند مسئولیت نعمات و تمام امکانات را برای ما کامل کرده و آن وقت انسان را بر سر دوراهی قرار داده و به او اختیار کامل داده که هر راهی را می‌خواهد انتخاب کند و پایان هر راه را نیز مشخص نموده و همین‌طور خداوند به انسان قوه عقل و قدرت انتخاب عطا کرده است.

حال نوبت ما انسان‌ها است که کدام راه را انتخاب کنیم و همان‌طور که در کتب آسمانی مختلف اعلام شده مسئولیت اعمالی را که ما انسان‌ها انجام می‌دهیم بر عهده خودِخود ماست.

اگر ما راه پندار، گفتار و کردار راستین، سالم و صلح آمیز، راه تقوا و ارزش‌ها را انتخاب کردیم و با دانایی، آگاهی و تلاش، بیشتر مسئولیت‌های حیات خود را پذیرفتیم و بر عهده گرفتیم، آنگاه به یک آرامش لذت‌بخش می‌رسیم و در این‌صورت می‌توانیم از خداوند و نیروهای ما‌‌فوق انتظار مساعدت و هدایت داشته باشیم اما اگر خدانکرده، راه فسق و فجور، دروغ، بدی، زشتی و پلیدی را انتخاب کردیم باید منتظر سقوط به اعماق تاریکی‌ها باشیم.

نویسنده: همسفر زهرا رهجوی همسفر نازنین (لژیون یکم)
رابط خبری: همسفر الهام رهجوی راهنما همسفر نازنین (لژیون یکم)
تصویرگر: راهنما همسفر معصومه (لژیون پنجم)
ویراستاری و ارسال: همسفر ثریا رهجوی راهنما همسفر خندان (لژیون هفتم)
همسفران نمایندگی لویی‌پاستور