سیگار و سیگار الکترونیک

هشتمین جلسه از دور بیست و سوم کارگاه‌های آموزشی کنگره 60 مخصوص لژیون پزشکان پارک طالقانی با استادی همسفر دکتر رزیتا‌ و نگهبانی جناب مهندس دژاکام و دبیری دکتر سارا با دستور جلسه «سیگار و سیگار الکترونیک» روز جمعه بیست و ششم آبان ماه 1402 ساعت 8 صبح آغاز بکار کرد.

مهندس دژاکام:
قبل از این‌که جلسه را به استاد جلسه دکتر رزیتا بدهم این نکته را یادآوری کنم که «دیگر برای ما روشن شده که اعتیاد یک بیماری ذهنی نیست» تمام جهان بر این اعتقاد است که اعتیاد یک بیماری ذهنی هست.
به همین دلیل یک سری الگوها که می‌خواهد با صحبت این قضیه را حل نماید، ارائه می‌دهد. مسئله سیگار هم مستثنا نیست. الگوی همگی یک الگوی تغییر اپی ژنتیکی است یعنی همگی ریشه در مسائل فیزیولوژی دارد که امروزه با دستگاه‌هایی مانند مکرواَری می‌توانیم آن را مشخص کنیم. به‌طور مثال دوپامین سروتونین انکفالین و... در چه حد و چه میزانی هستند و وضعیت ژن‌های متعدد که در مسئله ایمنی یا حافظه یا تصمیم‌گیری کار می‌کنند چیست و...همه این مسائل، مسائل فیزیولوژی است. امروزه ما با این دید نگاه می‌کنیم و باید با این دید هم نگاه کنیم که متوجه بشویم که کدام قسمت خراب است؛ کدام قسمت‌ها خراب است و چگونه باید درست شود. این‌چنین نیست که به فرض بگوییم یک کش به مچ دست آویزان شود و در هنگام آمدن وسوسه مواد (شیشه) کش را کشیده و وسوسه مصرف شیشه از یاد برود. اگر حشیش می‌کشی خودت را نیشگون بگیر و کشیدن فراموشت می‌شود. این مسائل توهم‌هایی است که به دلیل عدم وجود اطلاعات و آگاهی‌ها بوده. به این قضیه حتماً در جلسه توجه کافی بشود که برای درمان اعتیاد ما به زمان نیاز داریم و چون مسئله دارو است پای پزشک به وسط کشیده می‌شود. بدون پزشک، با حرف و سخن این کار امکان‌پذیر نیست چون این بیماری 100% فیزیولوژیِ هست.
بحث جلسه قبل راجع به سیگار بود و بیان شد که سیگار بسیار خطرناک‌تر از مواد مخدر هست و اگر مجموع خودکشی‌ها، تصادفات، اوردوزهای مواد مخدر را جمع کنیم، دست‌آخر از تلفات ناشی از مصرف سیگار کمتر است. بعدازآن مسئله سیگارهای الکترونیک بیان شد که دوستان خواستند امروز راجع به‌ سیگارهای الکترونیک صحبت کنیم. جلسه را به دکتر رزیتا واگذار می‌کنم که تا ساعت 8:20 دقیقه برای ما صحبت کنند و من هم 8:45 دقیقه جلسه را تحویل می‌گیرم.

سخنان استاد:
سلام دوستان رزیتا هستم همسفر. دکتر رزیتا افشارمند هستم، عضو هیئت‌علمی استادیار دانشگاه آزاد اسلام‌شهر.
خداوند را شاکر هستم که یک‌بار دیگر فرصت این را پیدا کردم که در جمع شما عزیزان آموزش ببینم. امروز دستور جلسه ما راجع به سیگار و سیگار الکترونیک است که به‌صورت ویپینگ مصرف می‌شود. همان‌طور که جناب مهندس اشاره کردند، مرگ‌ومیر ناشی از مصرف سیگار بسیار زیاد است. درواقع سیگار یکی از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین مواد مصرفی هست که اگر مقایسه کنیم تلفات و مرگ و اور دوز به‌واسطه مواد مخدر، سالیانه حدود 250.000 نفر هست و در مورد سیگار این آمار در سال، به 17.000.000 نفر می‌رسد؛ یعنی حدود 70 برابر. ضمناً، کمیته پیشگیری و درمان بیماری هم اعلام کرده که از هر 5 نفر سیگاری، یک نفر به خاطر مصرف سیگار می‌میرد. یک فرد سیگاری عاشق سیگار است و از آن لذّت می‌برد با سیگار می‌خوابد و بیدار می‌شود با سیگار صبحانه نهار شام می‌خورد اگر مصرف سیگار آن به تأخیر بیفتد پرخاشگر می‌شود. اگر رسیدن نیکوتین و سیگار به فرد به تعویق بیفتد فرد از تعادل خارج می‌شود که این نشان‌دهنده اعتیاد یک فرد به سیگار است. همان‌طور که آموخته‌ایم اعتیاد آرام‌آرام و به‌صورت تدریجی، در طول 10 ماه این اتفاق می‌افتد و این آنتی ایکس سیگار از سدهای خونی مغز عبور کرده و جایگزین ناقل‌های عصبی که مهم‌ترین آن اسید کولین است، می‌شود و به‌صورت آرام‌آرام و به‌تدریج و آن سیستم و تعادل آن سیستم را از بین می‌برد. خب می‌رسیم به روش‌های درمان سیگار که هفته پیش آقای محمد به‌خوبی به آنها اشاره کردند. یک سری قرص‌های نیکوتین است که از راه گوارش و معده جذب می‌شود. چسب‌هایی است که از راه پوست جذب می‌شود. آدامس‌هایی است که در کنگره هم از این آدامس‌ها استفاده می‌شود. روش بسیار خوبی است که در این موردی می‌توان به سرگرم شدن فرد به‌واسطه جویدن آدامس اشاره کرد و حالت بازی با سیگار در این روش به‌خوبی اجرا می‌شود.

روش دیگری که عنوان شده برای ترک سیگار، سیگارهای الکترونیکی است. سیگارهای الکترونیکی انواع مختلفی دارد مثل سیگارهای شارژی که بعد از هر بار مصرف باید شارژ شده تا دوباره قابل‌استفاده بشوند. مدل‌های یک‌بارمصرف که بین 500 تا 5000 هزار پک دارد که یک‌بارمصرف هست و این سیگارها ماده‌هایی دارند که حاوی نیکوتین است و سیگارهایی هستند که حتی بدون نیکوتین‌اند که باز اصلاً فرق نمی‌کند یعنی چه حاوی نیکوتین چه بدون نیکوتین، مخزن و محلولی که در این سیگارها است 20% نیکوتین بیشتری از سیگار سنّتی دارد و در ضمن به دلیل وجود گلیسیرین گیاهی و پروپیلن گلیکول که مواد شیمیایی و گیاهان معطر مثل تنباکو که طعم‌های مختلفی مثل دو سیب و... دارد این محلول را بسیار خطرناک می‌کند. باورهای غلطی که باعث شده مردم‌باور کنند که سیگار الکترونیک خطراتی کمتری از سیگار معمولی و سنتی دارد این است: در وهله اول می‌گویند این سیگار برای ترک استفاده می‌شود که خود سازمان غذا و دارو آمریکا به جدیت اعلام کرده چنین چیزی صحّت ندارد و این مورد را اصلاً تأیید نکرده و کسی که فکر می‌کند که می‌تواند با سیگار الکترونیک از سیگار خداحافظی کند و دیگر نیکوتین مصرف نکند کاملاً در اشتباه هست و این اتفاق هرگز نمی‌افتد و بلکه به خاطر احساس نیاز به نیکوتین بیشتر فرد دوگانه‌سوز می‌شود یعنی هم سیگار مصرف می‌کند هم قلیان یا سیگار الکتریکی. بعضی افراد بر این باورند که کلاس بالایی دارد و بر گردنشان آویزان می‌کنند و زمان و مکان هم ندارد و در مکان‌های سربسته هم مصرف می‌کنند. چون بوی بد ندارد، نیاز به فندک و کبریت و آتش ندارد، هرجایی که می‌خواهند یک کام می‌گیرند.

مورد بعدی که از باورهای غلط هست این است که مضرات سیگار الکترونیک یا ویپ از سیگار کمتر است و این از باورهای غلط است. وجود اَستون که در این سیگار به‌عنوان ماده حلال استفاده می‌شود، باعث شده که خطر این سیگار بیشتر شده و نیکوتین بیشتری به بدن جذب بشود. بعضی‌ها می‌گویند که این بخار است. بخار هیچ خطری ندارد چون بخارآب است. درصورتی‌که در این سیگار بخارآب نیست. درست است که دود زیادی داشته و بوی ناشی از سیگار را ندارد ولی این بخار ناشی از مواد شیمیایی است که استنشاق می‌شود و به‌مراتب تأثیراتش روی ریه، انسداد مزمن ریوی ایجاد می‌کند و خطرات خاص خود را دارد. حتی سوزش گلو و چشم و پوست را هم بعضی از افراد گزارش داده‌اند.

مورد بعدی این است که سایرین را آزار نمی‌دهد، این سیگار الکترونیک که به‌صورت وی پینگ مصرف می‌شود، به دیگران آزاری نمی‌رساند درست است که بو ندارد ولی ذرات ریز و شیمیایی حاصل از دود این ماده هم از طریق تنفس و هم از طریق پوست مشکلاتی را برای اطرافیانی که در مجاورت فردی که از سیگار الکترونیک استفاده می‌کند، به وجود می‌آورد. مسئله بسیار بدی که وجود دارد این است که در هر مکانی هم استفاده می‌شود. اوایل به آن می‌گفتند قلیان الکترونیک درواقع جایگزین قلیان شد. چون قلیان دنگ و فنگی دارد، تنباکو زغال آب آماده‌سازی آن و... این دستگاه این دردسرها را نداشت و می‌توانستند خیلی سریع از این دستگاه استفاده کنند. در سال 2015 یک تحقیقی انجام شد، ده نفر که در طول عمرشان سیگار مصرف نکرده بودند انتخاب‌شده و به یک سری از آنها سیگار الکترونیک حاوی نیکوتین و به یک سری دیگر از آنها سیگار الکترونیکی بدون نیکوتین دادند و در هر دو گروه این سیگار سیستم افراد را مختل کرد و این افراد را از تعادل خارج کرد و سیستم‌هایشان را مختل کرد حتی با یک‌بارمصرف. مورد بعدی هم در سال 2014 سازمان غذا و دارو آمریکا 25 مورد آتش‌سوزی براثر مصرف سیگارهای الکترونیکی اعلام کرده؛ یعنی در یک سال 25 مورد آتش‌سوزی به خاطر سیگار الکترونیک گزارش شده. این سیگار نه‌تنها ازنظر روانی بلکه ازلحاظ جسمی بیماری‌های زیادی دارد مثل مشکلات قلبی عروقی، افزایش فشارخون همانند سیگار، افزایش غلظت خون، افزایش سکته‌های قلبی و مغذی. در مغز برخی فعل‌وانفعالات الکتروشیمیایی که ایجاد می‌شود به‌عنوان سیستم خنک‌کننده مویرگ‌های مغذی کمک می‌کند که مغز خنک بشود. ولی مغز افراد سیگاری خیلی حرارت بالایی دارد. چرا؟ چون غلظت خون بالا رفته و در جریان مویرگ‌ها اختلال ایجاد می‌شود. حتی ریزش مو در افراد سیگاری هم بیشتر است چون حرارت مغز بالاست و مشکلات ریزش مو برای آنها رخ می‌دهد. پس به‌صورت کلی اگر بخواهیم جمع‌بندی کنیم مشکلات بسیار زیادی برای فردی که چه از سیگار سنتی چه از سیگار ویپ استفاده می‌کند وجود دارد مشکلات جدی قلبی عروقی، مشکلات تنفسی و انسداد ریوی و همین‌طور سوزش‌ها و... البته تقریباً یک یا دو دهه است که این وسیله آمده و هنوز مشکلات بلندمدت این وسیله خیلی مشخص نشده و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

من از تمام شما عزیزان می‌خواهم که کمک کنید در این مورد و از مشارکت شما استفاده کنیم و آموزش ببریم. برای درمان هم همان‌طور که جناب مهندس فرمودند با متد دی اس تی کار دشوار نیست به‌خوبی می‌توان آدامس نیکولایف را جایگزین سیگار کرد همان‌طور که استاد، جلسه قبل فرمودند. هر نخ سیگار معادل نیم میلی‌گرم نیکوتین است و هرکدام از این آدامس‌ها 2 میلی‌گرم نیکوتین دارد که به چهار قسمت باید آن را تقسیم کنیم و 3 ماه اول هم سازگاری دارد یعنی هر زمان که فرد احساس نیاز کرد مصرف می‌کند. فرد سه ماه اول روی آدامس نیکوتین می‌آید و بعد از 3 ماه تیپرینگ آغاز می‌شود و با ضریب کاهشی 0.8 در پله‌های 21 روزه می‌توان مصرف آدامس را هم به اتمام رسانده و سیگار را درمان کند.
ممنونم از این‌که به صحبت‌های من گوش دادید.
اولین مشارکت را به خانم دکتر سارا دبیر جلسه می‌دهیم.

سلام دوستان سارا هستم همسفر
خسته نباشید میگم به همه عزیزان ممنون خانم دکتر بسیار عالی صحبت کردید. من با 12 سال تخریب سیگار وارد لژیون ویلیام وایت شدم. آخرین آنتی ایکس مصرفی من سیگار بود. روش درمان دی اس تی با آدامس نیکوتین خوراکی، مدت 11 ماه و 2 روز به راهنمایی خانم جلالی عزیز سفر کردم. رهایی 4 سال و 4 ماه. رشته ورزشی شنا، والیبال.
طبق فرموده استاد جلسه قبل و این جلسه سیگار وابستگی شدید دارد، مخصوصاً زمانی که فرد با شکست‌هایی مواجه می‌شود، سیگار دقیقاً می‌تواند آن فضای خالی را برای فرد پُر بکند. من خود با سیگار وابستگی عجیبی داشتم و هیچ‌گاه به درمان هم فکر نمی‌کردم بارها ترک کردم یعنی مدت 6 یا 7 ماه مصرف نمی‌کردم ولی در آخر برگشت می‌کردم و مقدار مصرف من هم بیشتر می‌شد. اگر من 10 نخ در روز مصرف داشتم موقع برگشت کردن این مقدار می‌شد یک پاکت، 20 نخ یا 30 در روز. زمانی در صف پیوند ریه رفتم و به خود می‌گفتم اگر ریه‌هایم دچار مشکل نمی‌شد، به‌هیچ‌وجه سیگار را ترک نمی‌کردم؛ اما زمانی که به کنگره آمدم قبل از آن خیلی کارها هم برای ترک کردم مثل سقوط آزاد و برچسب‌های نیکوتین. به داروخانه می‌رفتم و می‌گفتم چه پیشنهادی دارید که من بتوانم سیگار را خیلی سریع ترک کنم، چون نمی‌خواهم اذیت بشوم هیچ‌چیز نداشتند و در آخر می‌گفتند آدامس را استفاده کن. خود داروخانه نحوه استفاده از آدامس را نمی‌توانست برای من توضیح بدهد. در سال‌های اول که در کنگره قرار گرفتم به درمان فکر نمی‌کردم آن‌هم به خاطر وابستگی که داشتم بود اما به قول جناب مهندس که می‌گویند: «کنگره خودت را با خودت آشنا می‌کند». در کنگره من خودم با خودم آشنا شدم، یعنی من در خودم رجوع کردم که مشکلاتم را بفهمم و با خود به این نتیجه رسیدم که بالاخره باید روزی سیگار را کنار بگذارم تا کی می‌خواهم مصرف کنم و مشکل ریه من هم بسیار شدید شد و به فکر درمان افتادم. برای من خیلی جالب بود، اولین چیزی که مصرف‌کننده با آن مواجه می‌شود آن ترس جدایی هست؛ یعنی وقتی‌که می‌خواهند مواد یا سیگار را از او بگیرند فرد مصرف‌کننده بسیار ترس دارد که مثلاً جایگزین آن چیست؟ آیا جواب می‌دهد؟ یا خیر؟ این‌که سه ماه اول مرحله سازگاری است بسیار درست است چون فرد هرچقدر که می‌خواهد آدامس می‌خورد. اگر شاید به من در روز اول یک مقدار مشخص می‌دادند من نمی‌توانستم این آدامس را استفاده کنم ولی وقتی به من گفتند هرچقدر می‌خواهی می‌توانی آدامس مصرف کنی کار برای من بسیار راحت شد و ترس من هم خیلی کم‌تر شد و دیگر این‌که درگیری فک و بازی فکری کنار می‌رود چیزهایی مثل خشم عصبانیت گریه زودرنجی و... در صُوَر پنهان بالا می‌آید. ولی آن جلسه که در هفته برای جهان‌بینی می‌نشستم به من خیلی کمک می‌کرد. طرز مواجهه باخشم یا ... یعنی این‌ها را باید بشناسم، بشناسم که چرا گریه می‌کنم؟ چرا زودرنج شده‌ام؟ و بعد از شناخت، طبق آموزش‌های جهان‌بینی آن‌ها را کنار می‌گذاشتم. من از 25 قطعه آدامس شروع کردم و همین‌طور به پایین آمدم و تِیپِر کردم. درنهایت حس می‌کردم که بعد از رهایی دوباره شاید برگشت کنم و این یکی از ترس‌های من بود و همیشه با لوله خودکار در دستم بازی می‌کردم. زمانی که رهایی گرفتم احساس می‌کردم هیچ نیاز دیگری ندارم. شاید زمانی بود که با شکست مواجه می‌شدم و می‌رفتم به‌سرعت سراغ سیگار؛ اما در کنگره که شکست می‌خوردم اصلاً نمی‌ترسیدم و شاید ناراحت می‌شدم ولی زمان سریع برای من می‌گذشت. در جمع‌هایی قرار می‌گرفتم همه سیگار می‌کشیدند، با بعضی پزشک‌ها در زمان استراحت در اتاق رِست که می‌نشستیم و به هم می‌گفتیم که برویم و سیگار بکشیم و دیگر اصلاً آن نیاز را دیگر احساس نمی‌کردم حتی در همین زمان‌هایی که در کنار این دوستان بودم. این مسئله برای من خیلی جالب بود و خود من هم خیلی در این مسئله تحقیق کردم. نیکوتین جایگزینی نیاز را برطرف می‌کند. خشم، عصبانیت همگی از بین می‌رود و همگی در پوشش آموزش‌هاست. هر چیزی، نیاز به آموزش مخصوص خودش دارد؛ یعنی اگر داروخانه فقط می‌دانست که چطور باید درمان سیگار انجام بشود اگر افراد مراجعه می‌کردند، می‌توانستند درمان بشوند؛ اما مقدار دارو زمان دارو هم بسیار مهم است.
من به کلینیک هم مراجعه کردم برای درمان، جلسات مشاوره برای من می‌گذاشت و به من آدامس می‌داد و می‌گفتند برو و مصرف کن هرچقدر که می‌خواهی و مقدار مشخصی به من نمی‌گفت. من حدود یک سال به کلینیک رفتم و زیر نظر روان‌شناس بودم و هیچ کاهشی هم نداشتم، طبق گفته او هر مقدار که می‌خواستم آدامس مصرف می‌کردم و جلسات یک‌ساعته روانشناسی باهم می‌گذاشتیم و در آن جلسات من فقط گریه می‌کردم و مشاور فقط با من صحبت می‌کرد و به من می‌گفت که بالأخره مقدار قرص کم می‌شود و این اتفاق هم در آخر نیفتاد. خدا را شکر که من در کنگره سیگار را کنار گذاشتم. هر روزی که می‌گذرد، بعد از 4 سال همچنان من نیازی به سیگار ندارم و امیدوارم که این درمان را بتوانم حفظ بکنم.
از جناب مهندس بسیار تشکر می‌کنم به خاطر این درمان و این روش. ممنون که به من گوش دادید.

مشارکت دکتر سعید:
من در این خصوص مطالبی را مطالعه کردم، اطلاع داریم که حداقل یک دهه از عمر این سیگارهای الکترونیک می‌گذرد، از سال ۲۰۱۱ تا سال ۲۰۱۹ به‌شدت شیوع پیدا کرده مخصوصاً در بین دبیرستانی‌ها که از صفر درصد به ۲۹ درصد رسیده است؛ یعنی یک خطری است که بایستی حتماً این سیگنال‌ها را دریافت کنیم، نشان بدهیم و توجه کنیم ولیکن در مورد افراد بالغ بالای ۱۸ سال در آمریکا که مطالعه کردن ۹ درصد افراد بالغ از ویپ استفاده می‌کنند، موضوع دیگری که وجود دارد، مطالعه‌ای در کارولینای شمالی اشاره کرده بود؛ با بررسی متوجه ۲ مورد مواد بسیار سمی برای سلول‌ها در ویپ استفاده می‌شود؛ اشاره کردن که آسیب‌های دهانی، احساس زخم، تپش قلب، سوزش چشم، پوست، سردرد و همچنین درد قفسه سینه این‌ها علائمی هستند که معمولاً جزو عوارض مصرف سیگار هستند.
مواد شیمیایی که در این‌ها استفاده می‌شود، برای علف‌های هرز استفاده می‌شود و فوق‌العاده سمی هست برای بافت ریه! این مطلبی بود که گفتم به آن اشاره کنم، ممنون از وقت مشارکت.

مشارکت دکتر شهرزاد:
سلام دوستان، خوشحالم از اینکه در جمع دوستان هستم و ممنونم از فرصتی که به من دادید
آقای دکتر فرمودند؛ با توجه به اینکه عوارضی که کشیدن سیگار ایجاد می‌کند ولی در جوامع به درمانش توجه خاصی نشده است! مثلاً مصرف‌کننده هروئین کم پیش می‌آید که جلوی بقیه مصرف کنند ولی در مقوله سیگار از بچه نوزاد می‌تواند در معرض مضراتش قرار بگیرد تا سایرین، یک نکته دیگر بیان کنم، من با تجربه‌ای که از مصرف‌کنندگان مواد مخدر دیدم اینکه میگویند سیگار دروازه مصرف مواد است؛ این موضوع را من قبول دارم، به‌این‌علت که در شرح‌حال مصرف‌کنندگان مواد عمدتاً ما سیگار زا به‌عنوان یک شروع‌کننده می‌بینیم و امیدواریم چه در جوامعی که روی برنامه‌های آموزشی دارند کار می‌کنند و درزمینهٔ سو مصرف مواد، چه در مورد افرادی که دارند روی درمان اعتیاد صحبت می‌کنند، جایگاه بیشتری برای سیگار باز شود و بیشتر به آن توجه شود؛ ممنونم از مشارکتی که به من دادید.

مشارکت دکتر شهرام:
جلسه بسیار عالی است. ممنون از دوستانی که مشارکت کردند، در درمان نیکوتین ما خیلی آزادی عمل نداریم. در بین داروها، آدامس نیکوتین بهترین گزینه است. در رابطه با درمان نیکوتین یک نکته‌ای هست که در درمان نیکوتین میگویند در هفته اول اگر بتوانی حال بدی‌ها، استرس و اضطراب را دفع کنی، شانس موفقیتت را بیشتر می‌کند.
ویپ بسیار زیاد شد، خصوصاً زمانی احساس خطر کردن که در بین نوجوان‌ها زیاد شد، یک موقعی بود که روی نیکوتین بسیار کار می‌کردند در بین هنرپیشه‌ها جا افتاد و خیلی جنبه خوبی داشت بعدها از مد افتاد دیگران از بوی بد سیگار آزار می‌دیدند اکنون ۱۲ یا ۱۳ سال است در بین نوجوانان و جوانان چیزی به نام ویپ وجود دارد چیزی که تولیدکنندگان ویپ می‌گویند این است که برای کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌شود از آن استفاده کرد البته که آسیب‌های ویپ از نیکوتین بسیار کمتر است ولی این یک بخش قضیه است.

مشارکت خانم عقیق:
سلام دوستان عقیق هستم یک همسفر؛ چیزی که در مورد سیگارهای الکترونیک هست این است که نوع نگاهی که به سیگار در ابتدای کار داشتند همان نگاه را به ویپ دارند یعنی در پارلمان‌ها می‌نشستند و سیگار مصرف می‌کردند و می‌گفتند سیگار اعتیادآور نیست اما سیگار الکترونیک را نه کسی ردش می‌کند و نه تائید اگر رد نمی‌کنند به خاطر این است که یک وسیله کمکی برای ترک سیگار است هرچند تأییدیه‌ای از سازمان بهداشت و دارو ندارد از طرفی تأییدش نمی‌کنند چون به‌عنوان یک پدیده عصر جدید هنوز نمی‌توانند تائید یا ردش کنند سال ۲۰۲۱ دانشگاه جان هاپکینز تحقیقاتی در مورد ویپ انجام داد که دقیقاً ویپ از چه موادی تشکیل شده است متوجه شدند که ویپ‌ها علاوه بر نیکوتین کافئین، آفت‌کش و یک سری طعم‌دهنده‌ها نیز دارد مسئله مهمی که به آن پی بردند این بود که مایع ای که درون ویپ ‌ها موجود هست حاوی مقداری تی‌اچ سی و حتی مقداری کمی از فلزات مثل منگنز و سایر فلزات هست آنها باعث بروز سرطان و تحریکات تنفسی می‌شوند و حتی سکته‌های مغزی، افرادی که با هدف افزایش عملکرد شناختی می‌آمدند و از ویپ استفاده می‌کردند به‌مرورزمان همین عاملی شد که باعث اختلال در عملکردشان می‌شد اما موردی که وجود دارد مسئله اعتیادآور بودن ویپ‌ها است یا همان ویپینگ کردن متوجه شدند که ویپ‌ها اگر اعتیاد آوریش بیشتر از سیگار نباشد کمتر هم نیست و با کوکائین و هروئین برابری می‌کند و آن‌هم دقیقاً آن فرایندی است که کوکائین عمل می‌کند.
سیگارهای الکترونیک باعث می‌شوند نیکوتین با سرعت بیشتری وارد جریان خون بشود و علاوه بر اینکه با سرعت زیاد نیکوتین وارد خون می‌شود غلظت نیکوتین را در خون بسیار زیاد می‌کند و این باعث می‌شود به‌مرورزمان دوپامین بیشتری در خون ترشح بشود و این نشان می‌دهد سیگار الکترونیک مانند کوکائین روی مدارهای پاداش تأثیرگذار هستند برای همین ما در بحث درمان با دو گروه مواجه هستیم که مصرف‌کننده صرف ویپ هستند و یا کسانی که سیگار مصرف می‌کردند و بعد به هر دلیلی به ویپینگ روی می‌آورند پس ما برای درمان باید یک درمان کامل و جامع داشته باشیم یا همان استفاده از خود نیکوتین برای درمان نیکوتین است مسئله‌ای که وجود دارد در مورد ویپینگ این است که شخص مصرف‌کننده هر ۱۰ دقیقه و یا یک ربع باید ویپینگ کند و این در طول روز ممکن است ۷۰ تا ۹۰ بار در روز از ویپینگ استفاده کند و این در طولانی‌مدت چه عوارض وحشتناکی می‌تواند داشته باشد مخصوصاً که جوان‌ها باشند و نوجوان‌ها که هنوز ریه‌های آنان کامل نشده باشد و مشکلات عدیده‌ای را به وجود می‌آورد.

مشارکت آقای محمد:
سلام دوستان محمد هستم یک مسافر؛ خیلی استفاده کردیم از صحبت‌های بسیار عالی شما عزیزان اشارات بسیار خوبی کردید در سال ۲۰۰۳ در چین ویپ‌ها اختراع شد ولی تا به این وسعت برسد ۷ یا ۸ سال زمان برد و این نوجوان‌ها را بسیار تهدید می‌کند چون آزمایش‌ها بالینی طولانی‌مدتی انجام نشده خیلی‌ها فریب نامش را می‌خورند یعنی یک لباس زیبا بر تن آن می‌کنند یک زمانی هم سیگار ظاهر بسیار زیبایی داشت در دست بازیگران بود ظاهر بسیار زیبایی داشت و ازلحاظ روانی ترغیب می‌شدند بروند سیگار بکشند این جذابیت کم شد اما برای اینکه دوباره این شعله را زیاد کنند آمدند و ویپ را با سیستم تجاری روانه بازار کردند و یک لباس زیبا بر تن آن کردند یعنی از کلمه ویپ استفاده کردند ویپ از کلمه ویپر یعنی بخار می‌آید یعنی این دیگر دود نیست این بخار است و این بسیار خطرناک است چون آسیب‌های بسیار زیادی و وابستگی‌های بسیار شدیدی دارد چرا چون‌که در بین نوجوان‌ها سیگار را بد می‌دانند و ویپ را اصلاً بد نمی‌بینند و به دنبال مصرف آن می‌روند.

مشارکت خانم دکتر دینی:
تشکر می‌کنم از همه دوستان که مشارکت کردند و بنده نیز استفاده کردم، موردی که می‌خواستم اشاره کنم این است که بحث مارکتینگ روی ویپ بسیار وحشتناک و شدید هست هرچند در ابتدا به‌عنوان یک جایگزین برای سیگار معرفی شد  برای کاهش آسیب یعنی با این ترفند روانه بازار شد اما موضوع اصلاً این نیست و حتی گزارش‌های خود سی بی سی معرفی کرده که به‌عنوان یک وسیله یا جایگزین سیگار معرفی شد اما بیشتر برای بحث مارکتینگ از آن استفاده شد.

سخنان آقای مهندس:
سلام دوستان حسین هستم یک مسافر، امیدوارم حال همه شما خوب باشد، حال من هم به حمداللّه خوب هست. بحث خوبی را پیش کشیدیم، چند تا موضوع را من اینجا مطرح کنم که به‌طور عام است، یک درمانگر باید عین یک مکانیک ماشین باشد، یک مکانیکی که جنرال سرویس می‌کند، باید تمام قسمت‌های موتور ماشین را بداند و وقتی‌که خراب می‌شود، ببیند که دقیقاً کجا خراب است و همان‌جا را درست کند، الآن درمان اعتیاد یک چیز کاملاً مجهول است، یعنی یک درمانگر که مصرف‌کننده شیشه دارد نمی‌داند چه‌کار می‌خواهد بکند، یک تریاکی را که می‌خواهد درمان کند نمی‌داند کجا را و چه چیزی را می‌خواهد درست کند، می‌گوید متادون، مرفین یا اپیوم تینکچر می‌دهم، ولی برای چه می‌دهی برای کجا می‌دهی؟ می‌گوید می‌دهم که جایگزین شود خمار نباشد، اما بعد چه؟ چه فرقی می‌کند؟ سیگار هم همین‌طور است، سیگار در کجا اثر می‌گذارد؟ چه چیزی را خراب می‌کند؟ چرا جایگزین شده و چرا اعتیاد دارد؟ می‌شود گفت که همه این‌ها در یک فضای مه‌آلود و غبارآلود و توهم آلود است و ما تصور می‌کنیم همه‌چیز را می‌دانیم و درمان را می‌دانیم، اما آن نکته اصلی و اساسی کجاست؟ تا زمانی که ما متوجه آن نشویم مثل راه رفتن یک نابینا در تاریکی است و باید همین‌جوری شانسی عمل کنیم، هیچ جایگزینی وجود ندارد که خودش اعتیادآور نباشد، تابه‌حال بشر نتوانسته هیچ داروی ضد درد و مسکن یا روان‌گردان و خواب‌آور و آرام‌بخش را بسازد که اعتیادآور نباشد، اگر اعتیاد ندارد به دلیل کوتاهی زمان مصرف هست، مرفین اعتیادآور است اما چون در زمان کوتاه مصرف می‌شود فرد معتاد نمی‌شود، اگر پروفن یا ژلوفن می‌خورد چون در زمان کوتاه استفاده می‌کند، نمی‌تواند اعتیادآور باشد ولی اگر مرتب بخورد قطعاً اعتیادآور است، چرا اعتیادآور است؟ چون هر داروی روان‌گردان، مسکن، خواب‌آور اگر بخواهد اثر بگذارد باید از سد خونی مغز عبور کند، باید برود داخل مغز مداخله کند که شخص زود بخوابد یا درد را نفهمد یا بانشاط شود.

بنابراین ما اگر بخواهیم به‌جای تریاک یک‌چیزی جایگزین کنیم باید آن‌هم بتواند از سد خونی مغز عبور کند، اگر B2 هم بخواهیم درست کنیم باید از موادی باشد که بتواند از سد خونی مغز عبور کند، نیکوتین هم از سد خونی مغز عبور می‌کند و این سیگارهای الکترونیکی هم باید از سد خونی مغز عبور کند تا اثر بگذارد، وقتی رفت آنجا جایگزین شد بعد خودش ماندگار می‌شود، شخص با یک‌بار تریاک کشیدن که معتاد نمی‌شود، باید ۱۰۰ بار، ۲۰۰ بار تریاک بکشد تا معتاد شود، با اولین بار مصرف تریاک خوشش می‌آید، پا در آن راه می‌گذارد و چون لذت می‌برد مصرف را ادامه می‌دهد، یا هروئین همین‌طور، به خاطر همین می‌گویند یک‌بار بکشی معتاد می‌شوی، بعد یک شخص می‌آید می‌گوید من تابه‌حال ۱۰۰ بار تریاک کشیدم معتاد نشدم چون بدن من با بدن بقیه فرق می‌کند اما در ادامه  معتاد می‌شود، زمان خیلی در این قضیه مطرح است، تمام چیزهایی که ما آمدیم درست کردیم برای جایگزینی از خود آن خیلی بدتر شد، آمدیم هروئین را درست کردیم برای درمان تریاک و این مسئله جایگزینی را در نظر نگرفتیم که این خودش می‌رود جایگزین آن می‌شود و باعث مشکل می‌شود، هروئین آمد از سد خونی مغز عبور کرد مشکل تریاک را حل کرد و خودش ماندگار شد، سیگار الکترونیکی هم همین‌طور است، حالا سمی هست یا سمی نیست هر ماده‌ای هست کاری به آن ندارم، این می‌آید از سد خونی مغز عبور می‌کند جایگزین می‌شود و خودش به‌جای آن می‌نشیند، همان‌طور که متادون خودش می‌رود می‌نشیند و بعد حتماً باید متادون مصرف کنند، B2 و اپیوم تینکچر و سیگارهای الکترونیکی هم به همین شکل می‌رود جایگزین می‌شود، پس هیچ جایگزینی وجود ندارد که برود از سد خونی مغز عبور کند ولی خودش ماندگار نشود، حالا باید چه‌کار کرد؟ یک زمان ما می‌سنجیم می‌بینیم که فرد دارد هروئین تزریق می‌کند، تکدی گری می‌کند، ایدز و هپاتیت را گسترش می‌دهد، بهتر است ما به این متادون بدهیم، اصلاً دائماً هم متادون مصرف کند ایرادی ندارد، اثر بسیار خوبی دارد و خیلی هم عالی است، یا فردی که هروئین می‌کشد چون باید هر یک ساعت یا دو ساعت هروئین مصرف کند هیچ کاری نمی‌تواند انجام بدهد، ما به او متادون می‌دهیم که حداقل ماندگاری‌اش زیاد باشد، صبح بخورد تا شب نشئه است، می‌تواند برود سر کار و به کارش هم برسد، خب این با این دیدگاه خوب است اما برای درمان نمی‌شود، درمان یک موضوع دیگری است، برای درمان ما باید اگر جایگزینی انجام دادیم با یک سازوکاری این جایگزین را بتوانیم به‌آرامی تیپر کنیم، به چه منظور تیپر کنیم؟ آیا به این منظور تیپر کنیم که جایگزین را از بین ببریم که دیگر متادون مصرف نکند؟ نه ما جایگزین را تیپر می‌کنیم به خاطر اینکه سیستم‌های درون بدن راه‌اندازی شود، یعنی ما قدرت لازم را به بدن بدهیم تا خود بدن شروع کند به تولید کردن که می‌گویند بچه تا گریه نکند مادر به او شیر نمی‌دهد، شما از یک نفر ۲۰۰ سی‌سی خون بگیرید بدن خودش تولید و پر می‌کند، ماهی یک‌بار بگیرید باز پر می‌کند، ولی اگر بخواهید هرروز ۴۰۰ سی‌سی یا ۲ لیتر خون بگیرید می‌شود؟ نه ما اگر بخواهیم مثلاً شربت اپیوم تینکچر را جایگزین کنیم، چند مسئله مهم است که باید در نظر بگیریم، چه مقدار شربت باید به شخص بدهیم؟ همه که یکنواخت نیست، یکی نیم گرم تریاک می‌کشد، یکی ۱۰ گرم تریاک می‌کشد، یکی ۱۰ گرم می‌خورد، به هرکدام چقدر بدهیم؟ باید یک پایه‌ای داشته باشیم، از شخص سؤال می‌کنیم که آیا می‌کشی یا می‌خوری، چقدر مصرف می‌کنی که بر مبنای مصرفش مقدار جایگزین را به او بدهیم، مطمئنم که از هیچ معتادی این‌ سؤال‌ها پرسیده نشده و برای هیچ معتادی محاسبه نشده که الآن چقدر باید به او بدهیم، یک‌چیزی را میانگین مشخص کردیم و گفتیم ازاینجا شروع کنیم، یک کت‌شلوار دوختیم برای همه و گفتیم همه همین را بپوشند، حالا برای هر کس تنگ بود برود گشادش کند و برای هر کس گشاد بود برود تنگش کند، این‌جوری که نمی‌شود، پس برای هر فرد باید مشخص کنیم چه چیزی می‌کشد، چقدر می‌کشد، چطوری می‌کشد، میزان جایگزین را معادل آن در نظر بگیریم، یکی اینکه معادل مصرفش بدهیم و یکی هم چه زمان‌هایی بدهیم، می‌توانیم روزی یک‌بار بدهیم، دو بار بدهیم، سه بار- ده بار یا صدبار بدهیم، چند بار باید بدهیم؟ شما به فردی که هر نیم ساعت سیگار می‌کشد، نمی‌توانید جایگزین ۲۴ ساعته بدهید، چون این هر نیم ساعت می‌خواهد روشن کند و بکشد، پس نمی‌شود به این یک قرص بدهید، در این موضوع حتی آن مسائل روحی روانی و جنگیدن و مسئله فک و کاهش اضطراب در اثر حرکت فک و همه این‌ها محاسبه می‌شود، حالا برای مثال می‌گویم، مثلاً بعضی‌ها می‌گویند فرد هر نیم ساعت یک‌بار سیگار می‌کشد حالا من هر نیم ساعت یک‌چهارم آدامس نیکوتین به او می‌دهم، هر سیگاری که مصرف می‌کند نیم میلی‌گرم است پس من هم به آن نیم میلی‌گرم آدامس می‌دهم، می‌گویم هر نیم ساعت بخور، هر ۲۰ دقیقه یا ۱۰ دقیقه هم اگر خواستی بخور، برای سیگار هم بخواهیم جایگزین کنیم باید مشخص کنیم چه مقدار باید بدهیم، یکی ۱۰ نخ سیگار می‌کشد، یکی ۴۰ نخ، یکی ۸۰ نخ می‌کشد، خود من لااقل ۶۰ نخ سیگار می‌کشیدم، مقدار آدامس کسی که ۱۰ نخ سیگار می‌کشد با کسی که ۴ پاکت می‌کشد فرق می‌کند، محاسبه این خیلی ساده است، شما روی پاکت سیگار را نگاه کنید نوشته هر نخ سیگار نیم میلی‌گرم نیکوتین دارد، کسی که ۲۰ نخ سیگار می‌کشد، می‌شود ۱۰ میلی‌گرم نیکوتین، می‌گوییم مصرف روزانه تو ۱۰ میلی‌گرم است، حالا تو تا سه ماه ۱۰ میلی‌گرم نه، ۱۵ میلی‌گرم نه ۲۰ میلی‌گرم  آدامس بخور فعلاً تا سه ماه که آدامس خورد و ذره‌ذره جایگزین شد وقتی بعد از سه ماه که این خوب سوار شد آن موقع شروع می‌کنیم به کاهش آدامس با روش DST، خب یکی مقدار جایگزین بود و یکی چه زمانی بدهیم که گفتیم به فرد سیگاری هر نیم ساعت می‌دهیم، به فرد تریاکی هم که روزی سه یا چهار بار می‌کشد نمی‌توانیم هر ۲۴ ساعت بدهیم، نگاه می‌کنیم می‌بینیم طول عمر تریاک ۷, ۸ ساعت است، پس به فرد تریاکی هم هر ۸ ساعت جایگزین می‌دهیم، هر ۸ ساعت شما این مقدار شربت تریاک بخور، این فرد قبلاً تریاک را می‌کشیده و تریاک از طریق گلو و بزاق دهان و ریه جذب می‌شده، حالا وقتی‌که می‌خورد می‌رود داخل معده، نوع جذب آن فرق می‌کند، پس نباید انتظار داشته باشیم به فردی که  تا حالا تریاک را می‌کشیده، الآن شربت تریاک بدهیم بخورد، از همین امروز به او جواب بدهد و برای اینکه جواب بدهد هی مقدار مصرف او را ببریم بالا، خیال می‌کنیم که اگر مقدار مصرف را ببریم بالا نشئه‌اش می‌کند، مثلاً گفتیم ۲ سی‌سی بخور، می‌گوید ۲ سی‌سی جواب نمی‌دهد، می‌گوییم خب ۴ سی‌سی بخور، می‌گوید بازهم جواب نمی‌دهد می‌گوییم ۶ سی‌سی بخور، ۱۰ سی‌سی بخور، این سیستم عوض شده، ربطی به‌اندازه مصرف ندارد، اینجا ریه که جذب می‌کرده حذف‌شده و معده آمده تو کار، الآن معده بلد نیست این را جذب کند، معده باید یاد بگیرد که چطوری این را جذب کند، خرد کند، کارش را انجام بدهد و سرویس بدهد، این طول می‌کشد، پس به تریاکی می‌گوییم که شما باید صبر کنی، ما الآن به تو شربت تریاک را می‌دهیم جوابت را می‌دهد، نشئه‌ات هم می‌کند و اثر می‌گذارد ولی انتظار تأثیر کشیدن را نداشته باش، به ۱۰, ۱۵ روز که برسد بدن تو به این عادت می‌کند، صبر کن، حتی متادون هم که بخواهیم بدهیم همین است، یکی از غلط‌ترین کارها این است که ما روزی یک‌بار به شخص متادون بدهیم، اگر شما متادون را تبدیل به TDS بکنید، شاید تا ۸۰, ۹۰ درصد راندمان برود بالاتر، خیلی هم بیشتر، به خاطر اینکه قبلاً دائماً می‌کشیده شما یک‌بار صبح به او می‌دهید می‌گویید برو تا فردا صبح، خیلی به او سخت می‌گذرد، شما ۶ صبح به او متادون بدهید و بگویید باز ۲ بعدازظهر بخور، می‌گوید من ۶ صبح خواب هستم، ما در کنگره هم می‌گوییم اولین مصرف یا ۵ صبح باید بخوری یا ۶ یا ۷ صبح، ما در کنگره ۸ صبح نداریم، تمام افرادی که دارو می‌خورند ۵ یا ۶ یا ۷ صبح، می‌گوید آقا من خواب هستم تا ۱۰ صبح، می‌گوییم موبایل را کوک کن بگذار بالای سرت، شربت را هم با سرنگ بکش بگذار بالای سرت، موبایل که زنگ زد بردار بخور دوباره بخواب، شربت را می‌خورد و می‌خوابد، نیم ساعت بعد که نشئه‌اش می‌کند باز از خواب بیدارش می‌کند، خب حالا متادون را که صبح خورد تا ۲ بعدازظهر حالش خوب است و توپش پر است، از آن به بعد شروع می‌کند به پایین آمدن، دیگر شروع می‌کند به دنبال یک قرص، یک سیگاری، یک استکان عرق گشتن، دنبال یک‌چیزی می‌گردد، چون خیلی طولانی شد، ولی اگر صبح شربت خورد،
باز ۲ بعدازظهر بدهید دنبال مواد اضافی نمی‌گردد، باز ۱۰ شب دوباره شربت می‌دهید دنبال یک‌چیز دیگری نمی‌گردد، دلش خوش است و مرتب بدن را پر می‌کنیم، چون اول که می‌خورد زورش زیاد است ولی بعد ذره‌ذره زورش می‌آید پایین، پس آن مثل این است که ما به شخص بگوییم شما صبح، ناهار و شام را با صبحانه بخور یا هر سه را ظهر بخور، چرا ما این‌طوری غذا نمی‌خوریم؟ بگوییم برای اینکه به کارهایمان برسیم همه در روز یک وعده‌غذا بخوریم، نمی‌شود، مواد مصرفی هم همین است، اگر شما بیایید در ۲۴ ساعت یک‌بار متادون یا B2 مصرف کنید کار درستی نیست، به نتیجه نمی‌رسد، منظور من این است که روی این‌ها دقیق فکر نشده که مواد مخدر باید با بدن سازگار شود، شما دارید تریاک مصرف می‌کنید وقتی می‌خواهید هروئین مصرف کنید باید هروئین با بدن شما سازگار شود، دارید هروئین یا B2 مصرف می‌کنید می‌خواهید شربت تریاک بخورید باید با بدن شما سازگار شود، هر چیزی باشد باید سازگار شود، پس یکی هم این است، میزان و مقدار و ساعت مصرف و اینکه چه چیزی و چند بار در روز مصرف کنی و سازگار شدن، حالا چطوری این را تیپر کنیم؟ مهم‌ترین قسمت تیپر کردن است که این برود کنار و بدن خودش پر کند، ما الآن می‌توانیم همه این‌ها را با دستگاه مکرواَری آزمایش کنیم، یعنی وضعیت تمام نوروترانسمیترها را می‌توانیم با دستگاه مکرواَری بررسی کنیم که در چه وضعیتی هستند، الآن دیگر نمی‌خواهد...... بگیریم،  این‌ها دیگر باید بروند کنار، پرسشنامه پر کردن و این‌ها مال قدیم بود، الآن دیگر سیستم‌های جدید است، شما الآن می‌خواهید دقیقاً آزمایش کنید ببینید دقیقاً سیگار بخار خوب است یا بد، باید ابتدا روی نمونه جانوری آزمایش کنید، اول باید به این‌ها دود سیگار الکترونیکی را در سلول‌های مخصوص موش‌های صحرایی که هست بدهید بکشند و این‌ها را سیگاری می‌کنید و گروهی شاهد هم می‌گذارید  و بعد در حد سلولی مولکولی موردبررسی قرار می‌دهید که این‌ها در چه وضعیتی هستند، شبه افیونی بدنشان، نوروترانسمیترها، دینورفین، اندورفین، انکفالین و... در چه وضعیتی هستند، این‌ها را که نگاه کردیم بعد تشخیص می‌دهیم، الآن باید به این سمت برویم، دیگر هرکجا این‌ها را بگذاری وسط قابل‌قبول است و چون تمام سیستم‌ها با دستگاه‌های خاص خودش اندازه‌گیری می‌شود و بشر در هیچ‌کدام دستی ندارد، برای کلیه مراجع علمی در سطح جهانی مورد وثوق همه هست و همه می‌پذیرند، به‌هرحال در جمع‌بندی پس حتماً موقعی که جایگزین شد ما باید آن را تیپر کنیم، تیپر هم باز مسائل خودش را دارد، چندروزه تیپر کنیم؟ الآن یک مقدار کم کردیم دوباره کی کم کنیم؟ ۲ روز، ۳ روز، یک هفته بعد؟ در کنگره ۶۰ بهترین پله بعدی ۲۱ روز بعد است، شما امروز کم می‌کنید تا ۲۱ روز نباید کم کنید و ۲۱ روز بعد دوباره یک مقدار کاهش می‌دهید، وقتی می‌خواهید کاهش دهید چه مقدار کاهش می‌دهید؟ چند درصد و با چه ضریبی؟ در کنگره ۶۰ مقدار کاهش ۲۰ درصد است که می‌شود ضریب ۰/۸، مقدار مصرف را ضرب‌در ۰/۸ کنید مقدار پله بعدی برای شما درمی‌آید، کاری که ما الآن در کنگره ۶۰ انجام می‌دهیم این است که نگاه می‌کنیم چه‌کاری می‌خواهیم بکنیم، چرا این شربت تریاک را می‌دهیم، ما به یک نفر ۰/۳ سی‌سی daily شربت تریاک می‌دهیم و به یک نفر ۱۶/۵ سی‌سی daily می‌دهیم، یعنی به این یک مقدار اوتی می‌دهیم ظرف ۵۰ روز می‌خورد و همین را به یک نفر دیگر می‌دهیم یک‌روزه می‌خورد، یعنی مصرف یک نفر ۵۰ برابر مصرف فرد دیگری است، چون به فرد نگاه می‌کنیم و می‌دانیم به او می‌دهیم، بعد سازگار می‌شود و در پله‌های ۲۱ روزه تیپر می‌کنیم و  بعد از ۱۱ ماه به درمان می‌رسد، می‌دانیم زمان درمانش کی هست، می‌پرسد من کی درمان می‌شوم؟ می‌گوییم میانگین ۱۱ ماه، حالا یا ۱۰ ماه و خرده‌ای می‌شود یا یک سال یا ۱۴ ماه، وقتی هم که به درمان رسیدی اگر حرف ما را گوش کنی دیگر  نه وسوسه‌ای هست نه پرهیزمداری هست، این‌ها همه می‌رود کنار، خلاصه نگاه ما به این مسائل نباید یک نگاه خواب‌آلود باشد، باید یک نگاه کاملاً بیدار باشد که ما بدانیم چه‌کار داریم می‌کنیم و چه می‌خواهیم و بیاییم سر حرف حساب و خیلی خوب است که امروز  این سیگارهای الکترونیکی را هم موردبررسی قرار دادیم، پس نتیجه می‌گیریم سیگار الکترونیکی که می‌خواهد جایگزین سیگار معمولی شود قطعاً خودش در آنجا ماندگار می‌شود و ایجاد هزار مشکل و بحران می‌کند، حالا سیگار معمولی که سال‌های سال شناخته‌شده است و این‌قدر مخرب است وای به حال این چیزی که آمده‌اند یک سری چیزها را سرهم کرده‌اند و می‌دهند به بندگان خدا و خطرات خیلی بیشتری دارد اما ژست آن خیلی خوب بود و سیگار الکترونیک و بخار بود و اعتیادآور نبود، شیشه را هم گفتند اعتیادآور نیست، اگر یک‌ذره فکر می‌کردند مشخص بود که هر چیزی از سد خونی مغز بگذرد اعتیادآور است، پس هیچ ماده‌ای وجود ندارد که جایگزین بشود و اعتیادآور نباشد، از خلقت آدم همین‌طور بوده و تا قیامت هم همین‌طور خواهد بود. متشکرم که به حرف‌های من گوش کردید، ممنون.

از مطالب تحقیقات هم خبر بدهم، آخرین خبر اینکه مطالعاتی که در مورد MS انجام دادیم  با OT، برای بازسازی نورون‌های مغزی که بی‌سابقه بوده و این مقاله به‌صورت Short Communication و بعد از مدتی طولانی، چهارشنبه مقالاتش اکسپت شد، امیدوارم به‌زودی بیاید که انقلابی هست در بعضی از بیماری‌ها. Short Communication یعنی مقالات کوتاه و سریع که اهمیت خیلی زیادی دارد. وقتی دانشمندان به مراحل بالایی می‌رسند و به تحقیقاتی می‌رسند که نکته حائز اهمیتی هست آن را  به‌عنوان Short Communication ارائه می‌دهند که خیلی به‌سختی از مجلات آمریکایی اکسپت می‌شود ولی مقاله ما علاوه بر اینکه اکسپت شد خود مجله تشکر و قدردانی کرد.  مطالعات سلولی مولکولی در انسیتو پاستور هم آزمایش‌ها انجام گرفت. یکی برای آمفتامین که موش‌ها را به آمفتامین آلوده کردیم الآن در حال درمان هستند و دیگری بیماری صرع بود که آن‌هم مدل‌سازی شد و امروز جمعه ارزیابی می‌شوند که واقعاً بیماری به آنها  منتقل شده است. فردا یا پس‌فردا درمان آنها شروع می‌شود و حدود ۷۵ موش برای آمفتامین و حدود ۷۵ موش برای بیماری صرع  در نظر گرفته‌شده است.

دستور جلسه هفته بعد سیگارهای الکترونیک خواهد بود. استاد جلسه خانم دکتر رزیتا افشارمند.

نگارش: مسافر بهمن و مسافر آرمین
تنظیم: مسافر سعید