قضاوت از جهل ما سرچشمه می‌گیرد

مشارکت مکتوب همسفران لژیون دهم:

راهنما همسفر الهام:
از مهم‌ترین ویژگی‌های انسان که براساس اختیاری است که به او داده شده، می‌توان به قرار گرفتن بر سر دوراهی‌های مختلف، اشاره کرد که انتخاب آن‌ها به میزان آگاهی انسان بستگی دارد.

یکی از آن‌ها قضاوت کردن است؛ انسان در مسیر زندگی دائماً در حال قضاوت است؛ اینکه چه غذایی را بخورم؟ کدام کار را انجام دهم یا ندهم؟ کدام کلاس ثبت نام کنم؟ با چه کسانی در ارتباط باشم؟ و.…

در کنگره مسائل را از دو بعد درونی و بیرونی، نگاه می‌کنیم؛ قسمت دیگر قضاوت کردن، استفاده از آن، خارج از وجود خودم یا همان بُعد بیرونی است که می‌تواند مخرب باشد؛ بعضی از حس‌ها می‌تواند سازنده باشد، بعضی حس‌ها هم می‌تواند مخرب باشد.

قضاوت کردن دیگران و حکم صادر کردن برای آن‌ها شخص را وارد بازی تاریکی می‌کند که شاید ورود به آن دست خود انسان باشد اما خروج از آن، دیگر کار راحتی نخواهد بود.

اگر من دائماً در حال قضاوت کردن دیگران باشم، به همان میزانی که قضاوت می‌کنم، تاریکی درونم بیشتر می‌شود؛ یعنی حس‌های منفی دیگر مثل حس نفرت، حسادت، کینه و... در درونم مانند بذری که کاشته می‌شود، ازدیاد پیدا می‌کند.

این‌ها محصول قضاوت است که بر پایه تاریکی‌اند یعنی همان جهالت؛ پس برای اینکه یاد بگیریم تا آنجا که ممکن است از این حس‌ها در زندگی دور شویم، نیاز به آموزش داریم؛ یکی از اضلاع، دانایی است.

آموزش‌های کنگره ابزاری هستند برای پیدا کردن مسیر درست؛ انجام کارهای درست، ما را به حال خوش، آرامش و آسایش می‌رساند.

همسفر علیا:
قبل از ورود به كنگره، همه را قضاوت می‌کردم و اين از جهل من بود؛ الان سعی می‌کنم دوربينم روی خودم باشد. قضاوت یعنی داوری کردن، باید برای قضاوت کردن، آگاهی و دانش پیدا کنیم.

با کنگره آمدن باید بعضی از ضدارزش‌ها را کنار بگذاریم و به جای قضاوت‌های نابجا سعی کنیم روی دانش و علم خود کار کنیم؛ ما همیشه ظاهر امر را می‌بینیم، از باطن خبر نداریم و آنچه که به چشم می‌بینیم، فوری در موردش قضاوت می‌کنیم، باید لحظه‌ای تفکر کنیم و با خود بگوییم شاید این چیزی نباشد که من به چشم ببینم.

آقای مهندس می‌فرمایند: ما از صور پنهان انسان‌ها اطلاعی نداریم پس نباید به خود اجازه قضاوت دهیم؛ ما باید بدانیم در مقامی نیستیم که بخواهیم قضاوت کنیم، این عادت غلط باعث شده، ما حال خودمان را خراب کنیم و این حاصل بی‌تجربگی و جهالت ما است.

من با آموزش‌هایی که در کنگره توسط راهنمای خوبم گرفتم، سعی می‌کنم این کارهای ضدارزشی را از خودم دور کنم؛ قضاوت، از جهل ما سرچشمه می‌گیرد، بنابراین هــرچه انسان داناتر باشد، کمتر قضاوت می‌کند و هــرچه انسان جاهـل‌تر باشد، بیشتر قضاوت می‌کند.

همسفر زهرا:
درمورد قضاوت و جهالت، هرچه سطع دانایی انسان بالاتر باشد، قضاوت او درمورد دیگران پایین‌تر است؛ انسان جاهل بیشتر در مورد دیگران قضاوت می‌کند و در هر کاری دخالت می‌کند.

کسی که در مورد دیگران قضاوت می‌کند، ممکن است از ترس یا منیّت و حتی ناامیدی باشد؛ گاهی با قضاوت کردن، می‌خواهیم از خودمان فرار کنیم، نباید کسی را قضاوت کنیم زیرا نمی‌دانیم زندگی آن‌ها چگونه است، چه بر آن‌ها می‌گذرد و چه شرایطی دارند.

ما ظاهر را می‌بینیم، از باطن بی‌خبریم و بیشتر قضاوت‌ها درظاهر است زیرا هر چه چشم‌مان ببیند، فوری قضاوت می‌کنیم؛ برای لحظه‌ای فکر نمی کنیم که شایداین گونه نباشد که ما می‌بینیم پس قضاوت نکنیم تا مورد قضاوت دیگران قرار نگیریم.

همسفر سارا:
آقای مهندس درمورد قضاوت و جهالت می‌فرمایند: قضاوت احتیاج به پیش‌نیازهای فراوانی مثل ایمان، خودشناسی، عدالت، علم، آگاهی، فرمان عقل، آموزش، صبر، تقوا و بی‌طرف بودن دارد؛ اما جهالت پیش‌نیازی ندارد و به معنای عدم‌آگاهی و نادانی است.

برای جهالت به هیچ تلاش و هزینه‌ای نیاز نیست اما قضاوت و عدالت هزینه دارد؛ زمانی که جهالت باشد ترس، ناامیدی و منیّت به دنبالش می‌آید؛ در واقع صفات منفی مانند؛ حرص، بخل، حسد و خرافات میوه‌های جهالت هستند؛ خودخواهی ثمره نادانی و جهالت است؛ نتیجه یک جهالت، عدم‌امنیت است.

انسان درمورد مسائلی که مربوط به خودش است باید قضاوت کند اما حیطه قضاوت او نباید وارد حریم دیگران شود و درمورد مسائلی که علم و آگاهی ندارد نباید قضاوت کند.

همسفر فروغ:
عقل حکم فرمانروا را در شهر، وجودی انسان ایفا می‌کند و همیشه در حال قیاس و مقایسه کردن است؛ وقتی که تلاش و زحمات خودمان را با تلاش و زحمات شخص دیگری مقایسه می‌کنیم.

اگر تلاش ما بیشتر از آن‌ها بود اما آن‌ها موفق‌تر بودند، آن موقع دچار قیاس می‌شویم؛ ما انسان‌ها دائماً در حال قياس کردن خود با ديگران هستيم؛ مثلاً اگر من روزی ۱۰ساعت کار می‌کنم و درآمد ماهانه‌ام يک ميليون تومان است، ديگری که روزی ۸ساعت کار می‌کند، بايد ماهانه ۸۰۰هزارتومان درآمد داشته باشد، در غير این صورت از واژه‌هایی مانند بی‌عدالتی، شانس و... استفاده می‌کنیم.

اين قياس عقلانی است و عقل هیچ‌گاه فرمان اشتباه صادر نمی‌کند؛ در واقع مشکل از داده‌هایی است که به عقل داده شده است؛ بايد دانست همه فعالیت‌های ديگران، فقط آن چيزی نيست که ما می‌بینیم.

قياس کردن خود با دیگران، سه نتيجه دارد؛ باعث تنفر از کسی که خود را با آن قياس کرده‌ایم می‌شود یا باعث تنفر از خداوند می‌شود و يا در خوش‌بینانه‌ترین حالت، باعث تنفر از خودمان می‌شود که هر سه این‌ها، خواسته نفس اماره برای به دست گرفتن اختیار ما است و با دادن يک سری اطلاعات غلط به عقل، آن را در ورطه سقوط قرار می‌دهد؛ عقل نيز با اين اطلاعات اشتباه، فرمان نادرست صادر  می‌کند؛ در واقع قياس کردن، چيز ساده و اتفاقی نيست بلکه ابزار نفس اماره است.

همسفر حدیث:
ارتباط با دستور جلسه این هفته با عنوان «قضاوت و جهالت» لازم می‌دانم به این نکته اشاره کنم که پیش از ورودم به کنگره در بسیاری از مواقع، بدون شناخت کافی از افراد یا شرایط، دست به قضاوت می‌زدم.

امروز به لطف آموزش‌های کنگره متوجه شده‌ام که چنین رفتارهایی ریشه در ناآگاهی و جهل دارد؛ نکاتی که در این مسیر برای من روشن شد، این موارد هستند.

کسی که زود قضاوت می‌کند، معمولاً کمتر می‌فهمد؛ اما فردی که بیشتر می‌فهمد، بیشتر می‌پرسد و با تأمل بیشتری تصمیم می‌گیرد.

بسیاری از افراد، آنچه را که درک نمی‌کنند، به‌ سرعت قضاوت می‌کنند؛ زیرا از روی نادانی به نتایج عجولانه می‌رسند.

گاهی فرد جاهل تنها نادان نیست، بلکه با قضاوت نابه‌جا نشان می‌دهد که تمایلی به دانستن و درک صحیح نیز ندارد.

و نهایتاً، نحوه‌ قضاوت ما از دیگران، در بسیاری از موارد، بیش از آن‌که واقعیت طرف مقابل را نشان دهد، بازتابی از درون و ذهنیت خود ما است.

کنگره به من آموخت که مسیر رهایی از جهالت، با دانایی آغاز می‌شود و این دانایی در گروِ تفکر، سؤال‌ کردن، شنیدن و پرهیز از پیش‌داوری است؛ امیدوارم بتوانم هر روز تمرین کنم که کمتر قضاوت کنم و بیشتر درک کنم.‌

نویسنده: همسفران لژیون دهم
رابط خبری: همسفر علیا رهجوی راهنما همسفر الهام (لژیون دهم)
ویرایش: همسفر فاطمه رهجوی راهنما همسفر الهام (لژیون دهم) نگهبان سایت
ارسال: همسفر سما رهجوی راهنما همسفر مولود (لژیون یازدهم) دبیر دوم سایت
همسفران نمایندگی اروند آبادان