دخانیات ماده پاراسمپاتیک است

ما اگر بخواهیم راجع به سیگار صحبت کنیم باید صورت مسئله آن را بدانیم، از نظر فیزیولوژی و پزشکی به ما گفته‌اند که سیگار باعث سکته می‌شود و هزار نوع سم دارد، برای ما فقط یک سم آن کافی است و این دلیل که ریه ما را تبدیل به لوله بخاری و گازوئیل می‌کند کافی است، حالا اگر بخواهیم سیگاری که تابه‌حال مصرف می‌کردیم را دیگر مصرف نکنیم، افراد بسیار کمی قادر هستند که سیگار نکشند و برای بقیه امکان‌پذیر نیست و دشوار است، دلیل این‌که یک فرد با ترک سیگار این‌قدر مضطرب است و تا شش ماه نمی‌تواند حرف بزند و عصبانی است و حتی بعد از بیست سال هنوز خواب سیگار می‌بیند و دلش کشیدن سیگار را می‌خواهد چیست؟ پاسخ اصلی ما این است که مثل مواد مخدر سیگار هم عملیات جایگزینی را در مغز انجام می‌دهد، تنباکو‌ ماده‌ای به نام نیکوتین دارد که از سد‌ خونی مغز می‌گذرد و جایگزین شبه‌ نیکوتین در مغز می‌شود و باعث آرامش و آسایش در ما می‌شود و این اثر فرار است، درست مثل هروئین به بیست دقیقه نمی‌کشد که اثر آن از بین می‌رود، وقتی نیکوتین در مغز جایگزین شد، در جای خودش محکم می‌نشیند و جزء بافت مغز می‌شود و وقتی سیگار نکشید آن ماده در مغز کم است و دائم باعث پریشانی می‌شود و فرد با نزدیکان خود دعوا دارد، پس علت اصلی اعتیاد همان عملیات جایگزینی است و شما فقط برای خارج شدن جایگزین یک راه دارید که جایگزین را با یک جایگزین دیگر جابه‌جا کنید و ذره‌ذره جایگزین جدید را خارج کنید تا سیستم به حالت اصلی‌اش باز گردد، خارج کردن جایگزین زیر ده ماه امکان‌پذیر نیست.

سیگار بدترین شکل ممکن مصرف یک محصول طبیعی به نام توتون و دریافت یک ماده به نام نیکوتین است و کسانی که در گذشته چپق می‌کشیدند روش دریافت نیکوتین آنها بسیار سالم‌تر بود. اعتیاد به مواد مخدر یک جنبه ژنتیکی، روان‌شناختی و یک جنبه جامعه شناختی دارد، سیگار هم همین‌گونه است. از لحاظ ژنتیکی در سلول‌های ما جایگاه‌هایی به نام نیروگاه سلولی وجود دارد که در آن‌جا انرژی تولید می‌شود و برای اینکه بتوانند در خودشان انرژی به‌وجود بیاورند و مواد غذایی و اکسیژن را مصرف کنند، نیاز به یک ماده شیمیایی واسطه‌ به نام NAD نیکوتین‌آمید آدنین دی‌نوکلئوتید دارند، نیکوتین‌آمید پایه نیکوتینی دارد؛ پس همین‌طور که مواد شبه افیونی مثل اندورفین، بتااندورفین، دینورفین و انکفالین در بدن وجود دارد، نیکوتین هم به شکل نیکوتین‌آمید، برای انرژی‌زایی در بدن ما وجود دارد.

کلیدواژه: نیکوتین، سد‌ خونی مغز، جایگزینی

سیگار کشیدن سیستم عصبی سمپاتیک را تحریک می‌کند؛ یعنی وقتی ‌که ما سیگار می‌کشیم ضربان قلب بالا می‌رود، وقتی ورزش هم می‌کنیم ضربان قلب بالا می‌رود؛ اما آن توأم با اکسیژن زیاد و نشاط است، اما این‌جا توأم با خمودگی و تنگی عروق و کم شدن ظرفیت تنفسی ما خواهد بود و‌ چون دود سیگار، هوا به اضافه مقدار زیادی سرب، قطران، تار، نیکوتین و مواد دیگر است، سنگین‌تر از هوا است و پایین‌تر از آن قرار می‌گیرد و در قسمت پایین ریه که فشار‌خون بیشتری وجود دارد و کیسه‌های هوایی بهتر کار می‌کند و وظیفه اکسیژن‌رسانی را برعهده دارد قرار می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد که کیسه‌های هوا کار خود را به درستی انجام بدهند و تنفس کامل انجام نمی‌شود. در دود سیگار ماده‌ای است که باعث لخته شدن خون می‌شود و به همین دلیل غلظت خون سیگاری‌ها بالاست و به دلیل کم بودن حجم ادرار فشار‌خون آنها بالا می‌رود، تنفس آنها بدبو، دندان‌های آن‌ها به گرما و سرما حساس و رنگ آنها زرد می‌شود. مواد موجود در سیگار روی چگالی استخوانی خیلی نقش دارد و باعث پوکی استخوان می‌شود و این در خانم‌ها بدتر است؛ چون خانم‌ها ۳ تا ۴ برابر بیشتر از آقایان در معرض پوکی استخوان هستند.

سیگار باعث سرطان‌های زیادی همچون سرطان دهان، زبان، حنجره و ریه می‌شود؛ از هر ۵ سیگاری یک نفر از آن‌ها در اثر سرطان ریه جان خود را ازدست می‌دهد. مصرف نیکوتین به شکل سیگار و قلیان باعث می‌شود که نیکوتین درونی بدن به‌تدریج کم شود و درست مثل فرآیند اعتیاد به مواد مخدر می‌ماند، در روزهای اول مصرف سیگار انسان با یک سیگار  دچار سرگیجه می‌شود؛ ولی با ادامه مصرف به جایی می‌رسد که دو پاکت سیگار می‌کشد و اگر سیگار به او دور برسد احساس می‌کند که چیزی را گم کرده است. سیگارهای ایرانی و چپق را اگر نکشی خاموش می‌شوند؛ اما سیگارهای فعلی و خارجی حتی اگر آن‌ها را نکشی مرتب جرقه می‌زنند و می‌سوزند، به این دلیل است که علاوه بر مواد مضری که در سیگار وجود دارد کاغذ این سیگارها به باروت و سولفور که یک ماده فوق‌العاده سمی می‌باشد آغشته شده و آن‌ مستقیماً وارد ریه می‌شود، بوی به اصطلاح ملایم و لایت آن‌ها به‌خاطر وجود تفاله انگور است که چند برابر با توتون مخلوط می‌کنند و ضررهای خودش را دارد و این‌گونه پول ما به صورت میلیاردی از کشور خارج و سلامتی ما به خطر می‌افتد.

در زمان قدیم که چوب سیگار بود و مواد اضافی سیگار را می‌گرفت؛ وقتی آن را باز می‌کردند چیزی شبیه قیر در آن دیده می‌شد که اگر آن را به یک‌ پرنده یا حشره می‌دادیم آن پرنده یا حشره می‌مُرد، خوب این یک‌ ماده سمی است که وارد ریه می‌شود که فیلتر سیگار را هم زرد و تیره می‌کند. بعضی اوقات می‌گویند؛ اگر شیطان بد است چرا خداوند او را خلق کرده است یا اگر تریاک و هروئین بد است چرا به‌وجود آمده‌اند یا اگر سیگار بد است چرا خداوند توتون را به‌وجود آورد؟ در جهان همه‌ چیز هست؛ ولی به انسان نیرو و قدرتی به نام عقل داده شده تا بسنجد و ببیند که از چه چیزهایی استفاده کند و از چه چیزهایی استفاده نکند. وجود همه چیز در زندگی الزامی است، اصلاً زندگی بدون چاقو می‌شود؟ هر آشپزخانه به چند چاقو احتیاج دارد و اگر  کسی با چاقو شکم یک نفر دیگر را پاره می‌کند، نمی‌توانیم بگوییم چرا خداوند چاقو را خلق کرد، بنابراین خیلی چیزها وجود دارد و وجود شیطان هم الزامی است و خداوند می‌گوید که تو به حرف او‌ گوش نکن، خداوند می‌خواهد تو را آزمایش کند تا ببیند در چه مرحله‌ای هستی و برای پیشرفت و تکامل ما لازم است. هر چیزی را که در طبیعت می‌بینیم ممکن است  مزایا و معایبی داشته باشد، آب مگر مایع حیات نیست؛ ولی خیلی‌ها ممکن است در آن خفه شوند، هواپیما را برای آسایش بشر ساختند، حالا اگر همین هواپیما تبدیل به جنگنده شود و روی سر مردم بمب بریزد، ربط به هواپیما ندارد و مربوط به فاعل آن است که از آن بد استفاده کرده است. تلفات فقط برای زلزله‌ و سیل و سوانح رانندگی نیست، تلفات سیگار خیلی بیشتر از این‌ها و به اضافه تمام خودکشی‌ها، قتل، بیماری‌ها و Overdose مواد مخدر است و تمام این‌ها را جمع کنید به اندازه تلفات سیگار نمی‌رسد.

سیگار کشیدن مجموعه الکلی‌ها و مصرف‌کنندگان دیگر مواد و فراتر از آن مجموعه‌ای از دیگر مردم عادی را دربر می‌گیرد، اعتیاد به نیکوتین هم‌چنان یکی از علت‌های اصلی مرگ بین افرادی است که از اعتیاد رهایی یافتند. مرگ در اثر کشیدن سیگار ۱۷ برابر بیشتر از کسانی است که در اثر مصرف موادمخدر Overdose می‌کنند. سرطان حنجره، نابودی ریه، از بین رفتن حبابچه‌های هوا، سکته مغزی، سکته قلبی از اثرات کشیدن سیگار است که ما به آن توجهی نکرده و آن‌ها را کم‌تر می‌بینیم. خوشبختانه هوشیاری درباره کشیدن سیگار و قطع آن در گروه‌های ریکاوری در سراسر دنیا افزایش یافته است.

همه چیز بر مبنای آگاهی و اطلاعات ماست، گاهی از یک موضوع آگاهی و اطلاعات نداریم و از آن استفاده می‌کنیم، گاهی هم خبر داریم؛ ولی باورمان نمی‌شود و می‌گوییم برای ما اتفاق نمی‌افتد. درست در لحظه‌ای که انتظارش را نداری این اتفاق می‌افتد، درست در لحظه‌ای که انتظارش را نداری سرطان حنجره یا ریه می‌گیری درست در لحظه‌ای که انتظارش را نداری سکته قلبی به سراغت می‌آید. حبابچه‌های ریه را سلول‌هایی به نام مولاژ مرتب تمیز و تصفیه می‌کنند و با سیگار کشیدن این سلول‌ها مثل قیر سیاه می‌شوند و نمی‌توانند کار خودشان را به درستی انجام بدهند و باعث می‌شود که اکسیژن به سلول‌های بدن به درستی نرسد و ایمنی بدن از بین رفته، بدن نمی‌تواند در برابر بیماری‌ها سازندگی لازم را انجام دهد و بیشترین بیماری که انسان می‌گیرد سرماخوردگی است، آقای مهندس می‌‌گویند؛ زمانی‌ که سیگار می‌کشیدند در سال هفت الی هشت بار سرما می‌خوردند، ایمنی بدن وقتی پایین باشد در مقابل سل، هپاتیت و دیگر بیماری‌ها هم مقاوم نیستید، در مقابل بیماری‌های قلبی مقاوم نیستید و با کوچک‌ترین مسئله ممکن است از پا در بیایید، به دلیل نرسیدن اکسیژن مِیل و مکانیزم جنسی پایین می‌آید.

درمان سیگار هم مثل اعتیاد است، درمان سیگار باید در سه قسمت جسم، روان و جهان‌بینی انجام گیرد، اگر انسان را یک درخت در نظر بگیریم، جهان‌بینی ریشه‌ درخت است؛ یعنی تفکرات، دیدگاه و اعتقادات فرد که جاودانه است. جسم تنه درخت است و روان شاخ و برگ آن است و میوه آن شخصیت انسان است، بنابراین اگر کسی بخواهد سیگار را درمان کند باید از ریشه درمان شود؛ یعنی جهان‌بینی درمان شود، باید فرد از نظر تفکرات و اندیشه به بیداری و هوشیاری برسد که سیگار برای او اثر مخرب دارد و هر روز با دست خودش زهر را در بدن خودش می‌ریزد تا این تفکر درست نشود شما از سیگار دست برنمی‌دارید، اگر جهان‌بینی درست شود و شخص بیدار شود در تمام سطوح زندگی جهان‌بینی یار او می‌شود، همیشه در  سیستم افرادی هستند که دیگران را به سوءرفتار تشویق می‌کنند و می‌گویند که سیگار چیز بدی نیست؛ چون خودشان قادر به درمان سیگار نیستند و بقیه را هم به این کار تشویق می‌کردند، پس اول باید در این قضیه به بیداری برسند تا اقدام به درمان کنند.

برای درمان سیگار هم یک راه بیشتر وجود ندارد که همین‌طور که نیکوتین آرام‌آرام وارد بدن شده باید همین‌طور هم از بدن خارج شود و کلیدی‌ترین نکته در درمان اعتیاد همان بازه زمانی است. در سیستم کنگره نیکوتین مهم است و بدن آن را لازم دارد و نمی‌توانیم آن را قطع کنیم، ما نیکوتین را به صورت دودی مصرف می‌کردیم و باید آن را به صورت خوراکی در بیاوریم، هر نخ سیگار نیم‌ گرم نیکوتین دارد و باید اول نیکوتین مصرفی او را محاسبه کنیم، هر پاکت سیگار تقریباً مساوی با ۵ آدامس دو میلی‌گرمی است، هر عدد آدامس را به چهار قسمت مساوی تقسیم می‌کنیم که نیکوتین آن نیم میلی‌گرم معادل یک نخ سیگار می‌باشد و باید حتماً یک قوطی آدامس داشته باشید و آدامس مصرفی را در طول روز مصرف کنید باید بین خوردن آدامس مثل کشیدن سیگار بیست دقیقه فاصله باشد و اگر به تندی مصرف شود ممکن است به سکسکه بیفتید پس باید به آهستگی مصرف شود تا نیکوتین به تدریج آزاد شود.

وقتی سیگار را با روش DST درمان کنیم، بعد از قطع سیگار و جایگزینی آن با آدامس نیکوتین اوج فشاری که به انسان می‌آید ۲۴ ساعت است و به یک هفته نمی‌رسد که شرایط عادی می‌شود و بیشترین تعداد آدامسی که می‌توان مصرف کرد ۱۵ عدد است که با سی میلی‌گرم نیکوتین برابری می‌کند و معادل ۷۰ نخ سیگار می‌باشد و هر آدامس معادل ۴۰ نخ سیگار است که باید هر بار یک‌چهارم آن خورده شود و تا سه ماه تعداد آدامسی که می‌خورند تعداد مشخصی ندارد تا زمانی‌ که به آن عادت کنند و نیکوتین آدامس جایگزین نیکوتین سیگار شود و بعد از سه ماه شروع به تیپر کردن آن می‌کنیم.

مسئله دیگری که در خوردن آدامس است فک در آدامس خوردن دائماً در حال حرکت است و این از چاقی و افسردگی و اضطراب جلوگیری می‌کند. شروع درمان با آدامس نیکوتین ۴۸ ساعت اول شاید کمی مشکل باشد؛ ولی سختی آن ذره‌ذره کم می‌شود فقط باید آدامس را حتماً بخورید و نگویید که بدن من به آن احتیاجی ندارد؛ چون مثل دوا برای بدن مهم است و نخوردن آن باعث به‌هم ریختن اعصاب می‌شود؛ چون نیاز نیکوتین بدن تأمین نمی‌شود و باعث برگشت به سیگار می‌شود. سه ماه اول سفر سیگار برای سازگاری است و درمان سیگار با روش DST هیچ‌گونه رژیم غذایی ندارد و باعث چاقی یا لاغری در فرد نمی‌شود. مقدار مصرف که محاسبه شد مصرف آدامس مثل سیگار کشیدن ساعت مشخصی ندارد و بعد از سه ماه که دوران سازگاری تمام شد برای کاهش هر ۲۱ روز یک‌بار مقدار مصرف ضرب در ۰/۸ می‌شود و کم‌تر از ده‌ ماه به نیم میلی‌گرم می‌رسد و آن موقع قطع مصرف آدامس است.

در اثر قطع سیگار ممکن است آفت‌هایی در دهان زده شود؛ چون دود سیگار باکتری‌های مضر و‌ مفید دهان را با هم نابود می‌کند و با قطع  سیگار این باکتری‌ها دوباره رشد کرده و باعث آفت دهان می‌شوند. وقتی سیگار قطع شد، می‌توان با قرقره کردن D.sap جلوی آفت دهان را گرفت. اکسیژن برای حیات ما واجب و ضروری است بدون آب و غذا ممکن است چند روزی زنده بماند؛ ولی اگر دو دقیقه اکسیژن به ما نرسد می‌میریم، اکسیژن سوخت را به سلول‌های ما می‌رساند درست مثل شمعی که اگر هوا به او نرسد خاموش می‌شود، پس اولین کاری که با سیگار کشیدن انجام می‌دهیم اکسیژنی که باید به سلول‌های ما برسد را خراب و آلوده می‌کنیم و باعث می‌شویم که به درستی به سلول‌های ما نرسد. ریه آدمی که سیگار نمی‌کشد خوش‌رنگ و صورتی است؛ ولی ریه آدمی که هشت سال سیگار کشیده مثل قیر سیاه و تمام حبابچه‌های آن از بین رفته است.

کسانی‌ که ناس مصرف می‌کنند، ناس چیزی جز توتون و مقداری آهک نیست و برای این بوده که نیکوتین بیشتری به بدن آنها برسد و استخراج انرژی در سلول‌های آنها راحت‌تر و بیشتر باشد یا بعضی از ورزشکاران در دوران قهرمانی نیاز به نیکوتین را بیشتر احساس می‌کنند و سیگار می‌کشند این جنبه ژنتیکی و نوروترانسمیتری مصرف نیکوتین است. ۴۷۰۰ ماده مختلف در سیگار وجود دارد که ما فقط نیکوتین آن را بلد هستیم که بهترین نوع آن است و به تنهایی چندان ضرری به بدن نمی‌زند؛ اما چیزی‌ که به بدن ضرر می‌زند بقیه مواد آن مثل قطران و تار و این‌جور چیزهاست، اگر فرد یک سیگار بکشد، مجرای هوایی و مجرای تنفسی او تا ۵۰ درصد تنگ می‌شود.

خداوند در عروق، رگ‌ها و مجرای تنفسی ما عضلاتی به نام عضلات صاف قرار داده است، عضلاتی که روی بدن و استخوان‌های ما وجود دارد و ما به وسیله آن‌ها حرکت می‌کنیم، عضلات اسکلتی نام دارند که رنگ آن‌ها تیره، خط‌خط و رشته‌رشته‌اند که ارادی هستند و با فرمان مغز حرکت می‌کنند؛ اما عضلات صاف غیر ارادی‌ هستند؛ مثلاً اگر با مصرف نمک یا استرس زیاد با تنگ شدن عضلات صاف در رگ‌ها و عروق فشارخون ما بالا می‌رود و به دست ما نیست که آن را پایین بیاوریم مگر با مصرف دارو یا مکانیزم دیگری پایین بیاید، جداره تنفسی ما هم‌ همین‌گونه است کسانی که آسم دارند یا حساسیت به یک ماده غذایی دارند تنگ شدن مسیر تنفسی را تجربه کرده‌اند که با اراده خود انسان باز نخواهد شد، مگر با مصرف دارو باز شود، پس اگر انسان یک سیگار بکشد مسیر هوایی او تا ۵۰ درصد گرفته خواهد شد و تنفس دچار اختلال می‌شود و اکسیژن‌رسانی ابتدا به قلب و بعد از آن به بافت‌ها و عضلات و مغز کم می‌شود. در بدن ما سیستم عصبی خودکار یا خود‌مختار وجود دارد که دو بخش سمپاتیک و پاراسمپاتیک تقسیم می‌شود. سمپاتیک ضربان قلب را بالا می‌برد، فشار خون را زیاد می‌کند و دمای بدن را بالا می‌برد، زمانی که ما ورزش می‌کنیم سمپاتیک فعال است. پاراسمپاتیک ضد سمپاتیک است و برای به تعادل رساندن بدن وارد عمل می‌شود.

در سیستم طبیعی بدن سدی به نام سد‌ خونی مغز وجود دارد که از ورود ویروس‌ها و باکتری‌ها به مغز جلوگیری می‌کند و هر چیزی نمی‌تواند از این سد عبور کند، برای مثال اکثر داروهایی که پزشکان تجویز می‌کنند، نمی‌توانند از سد خونی عبور کنند، مولکول‌هایی که می‌توانند از سد خونی عبور کنند دو نوع هستند، یکی مولکول‌های کوچک‌ ناقطبی که بسیار کوچک هستند مثل مولکول اکسیژن و دی‌اکسیدکربن و دوم مولکول‌های قابل حل در چربی دیواره مویرگ‌ها، مثل اکثر داروهای روان‌گردان، هروئین، نیکوتین، آمفتامین، الکل و تتراهیدرو

کانابینول ماده مؤثر در ماری‌جوانا و حشیش می‌توانند از سد‌ خونی مغز  عبور کنند و مکانیزم مغز را تحت تأثیر قرار دهند و به مرور زمان عملیات جایگزینی انجام شده و جایی که این مواد به مغز نرسد مغز نمی‌تواند کار خودش را انجام دهد و به صورت علائم مختلف در صور آشکار و پنهان خودش را نشان می‌دهد.

درمان اعتیاد با درمان سیگار کامل می‌شود وقتی سیگار را کنار می‌گذارید تازه می‌فهمید که به چه بیداری می‌رسید و چه کار و هنری انجام داده‌اید و تازه می‌فهمید که چه اشتباهی می‌کردید که خودتان متوجه این اشتباه عظیم و بزرگ نبودید و آقای مهندس در آخر سی‌دی سیگار و جایگزینی می‌‌گویند که به جز سلامتی شما، قوی بودن شما، سالم بودن شما، نمی‌خواهم داغ و مرگ شما را ببینیم و می‌خواهم همیشه سربلند باشید.

منابع: دژاکام، حسین، "کتاب چهارده مقاله"
سی‌دی‌‌ها: سی‌دی نیکوتین؛ سد خونی مغز؛ تخریب؛ سیگار و جایگزینی

تهیه و نگارش مقاله: همسفر زینب رهجوی راهنما همسفر نرگس(لژیون هفتم)
رابط خبری: همسفر اشرف رهجوی راهنما همسفر نرگس (لژیون هفتم)
عکاس: همسفر سحر رهجوی راهنما همسفر نجمه (لژیون سوم)
ویراستاری: همسفر زهره رهجوی راهنما همسفر سلیمه (لژیون چهارم)
ارسال: همسفر توران رهجوی راهنما همسفر نجمه (لژیون سوم)
نمایندگی همسفران گنجعلی‌خان