تریاک عصارهٔ خشکشده گیاه خشخاش است که از خراشیدن این گیاه به دست میآید. حدود ۱۲ درصد از تریاک را مرفین تشکیل میدهد که یک آلکالوئید اپیوئیدی ضد درد است. مرفین از طریق فرایندهای شیمیایی به هروئین و سایر اپیوئیدها برای مصارف درمانی و تولید مواد مخدر تبدیل میشود. در تریاک آلکالوئیدهای دیگری ازجمله: کدئین، نارسئین، پاپاورین و تباین نیز وجود دارد تریاک به شیوهٔ سنتی با ایجاد خراش بر روی کپسولهای بذر و درواقع میوه گیاه خشخاش و جمعآوری عصاره (لاتکس) و خشککردن آن تولید میشود. با تبدیل تریاک به مرفین ۸۸ درصد از وزن تریاک کاسته شده است. مصرف مداوم مرفین باعث افزایش نیاز بدن و وابستگی فیزیکی به این ماده و به وجود آمدن تحمل دارویی و اعتیاد میشود.
تریاک از دیرباز به دلیل خصوصیات ضد درد آن موردتوجه پزشکان و جراحان بوده است. مرفین مهمترین و رایجترین آلکالوئید تریاک است که ۱۰ تا ۱۶ درصد از مجموع آلکالوئیدهای تریاک را تشکیل میدهد. این ماده همچنین عامل اصلی تأثیرات منفی تریاک مانند آدم ریوی، مشکلات تنفسی، کما و برخی مشکلات قلبی و ریوی است. پاراسلوس متولد ۱۴۹۳ میلادی در اتریش اولین شخصی بود که متوجه شد آلکالوئیدهای تریاک در الکل بسیار بهتر از آب حل میشوند. با توجه به تجربههای زیادی که در محلولهای تریاک داشت به محلول OT دستیافت که بهعنوان تعدیلکننده درد به کاربرد. او این محلول را لادانوم ( Laudanum) نامید. واژه لادانوم برای تمامی محلولهایی که دارای الکل و تریاک میباشد به کار میرود لادانوم ساختهشده توسط پاراسلوس از تمامی شربتهای تریاک قرن هفدهم متفاوت بود.
تا قرن نوزدهم لادانوم برای تسکین درد و بهعنوان داروی خوابآور مورداستفاده قرار گرفت. در قرن بیستم اعتیادآور بودن تریاک و مشتقاتش بیشتر مشخص شد و موردتوجه قرار گرفت به همین دلیل محدودیتهایی برای استفاده از آن اعمال شد. بعدازآن، وجود برچسب برای داروهای شامل مواد افیونی اجباری شد. از آن تاریخمصرف داروهای شامل مواد افیونی تا ۳۳ درصد کاهش یافت. در اواخر قرن بیستم استفاده از داروی لادانوم مخصوصاً برای درمان اسهال شدید مورداستفاده قرار میگرفت. این دارو امروزه بدون برچسب بهعنوان تسکیندهنده درد و برطرفکننده اثرات قطع ناگهانی مصرف مواد مخدر مورداستفاده قرار میگیرد. شربت تریاک یکی از قویترین داروهای خوراکی مشتق از مرفین است که امروزه بهعنوان داروی تجویزی مورداستفاده است.
مصرف ۱۰۰ الی ۱۵۰ میلیگرم مرفین برای یک شخص سالم که وابستگی جسمانی به مصرف مواد افیونی ندارد اثر کشنده دارد. مصرف بیشازحد این شربت بهشدت اعتیادآورتر از تریاک میباشد. مصرفکنندگان مواد افیونی خیلی راحت به مصرف این ماده منتقل میشوند و چون شناخت کاملی از این ماده دارند از مصرف آن احساس رضایت میکنند به همین علت ماندگاری روی این ماده برای این مصرفکنندگان بالا است، نکته مثبت دیگر شربت تریاک این است که تنظیم دوز مصرف آن خیلی راحت است طول عمر، خواص ماده و عوارض آن خیلی شبیه ماده تریاک است به همین علت اکثر مصرفکنندگان با آن آشنا هستند ضمن اینکه عوارض جانبی متادون مثل خوابآوری را ندارد. ترکیبات شربت OT اثرات متقابل کاهنده و فزاینده بر یکدیگر دارند و یکدیگر را تعدیل میکنند و همین مسئله باعث شده که OT خواص درمانی بسیار پیچیده و بینظیری داشته باشد؛ بدون آنکه عارضه منفی بهجای بگذارد درحالیکه هیچکدام از ترکیبات اپیوم بهتنهایی چنین خاصیتی را ندارد.
این دارو را میتوان مالتی دارو یادکرد به این دلیل که این ماده از ترکیبات دارویی بسیاری تشکیلشده است که هر یک میتواند نقش درمانی خاصی را در بازسازی سیستمهای تخریبشده جسم داشته باشد؛ حال سؤال این است که چرا اپیوم یا اپیوم تینکچر بسیار هماهنگ با سیستمهای فوق عمل میکند و چرا بیماری اعتیاد نسبت به هر نوع موادی را بهخوبی درمان مینماید؟ تا به امروز مشخصشده است ساختار سیستمها در گیاهان، جانوران و انسان شباهتهایی دارند و به همین دلیل این اپیوم گیاهی با ترکیبات دارویی که خود شباهت شیمیایی به مواد شبه افیونی تولیدی انسان را دارد درمان را پیش میبرد. داروهای زیادی تابهحال برای درمان اعتیاد تولیدشده و استفاده گردیده که موفق نبوده است؛ حتی خود معضلی برای مصرفکنندگان شده است.
منبع: ویکیپدیا و کتاب ۱۴مقاله
نویسنده: راهنما همسفر لیلا (لژیون نهم)
ویرایش و تایپ: همسفر زهرا رهجوی راهنما همسفر لیلا (لژیون نهم)
عکس: مرزبان خبری همسفر نوشین
تنظیم و ارسال: راهنما همسفر سمیه (لژیون دوازدهم)
همسفران نمایندگی پروین اعتصامی اراک
- تعداد بازدید از این مطلب :
153