درختکاری یعنی خلق کردن به دست تو

آب دریا را اگر نتوان کشید
    هم به قدر تشنگی باید چشید

«در زمین زندگی کنیم و بگذاریم دیگران هم زندگی کنند، دیگران کاشتند و ما خوردیم، ما بکاریم تا دیگران بخورند» در کنگره۶۰ هر کسی که وارد سفر دوم می‌شود، بایستی وادی دوازدهم که «درختکاری» است را انجام بدهد. خداوند کائنات را بر اساس محبت در کنار هم قرار داده و طبیعت هم به نوعی به ما خدمت می‌کند. درختکاری در کنگره۶۰ از سال ۱۳۹۰ در هیدج آغاز به کار کرد و سپس در شهرهای دیگری از جمله اصفهان شعاع اضافه کرد. در سرتاسر دنیا تلاش می‌کنند تا از طبیعت مراقبت کنند، که قانون اساسی و قانون پنجم مربوط به محیط زیست است ولی با این همه سختگیری باز هم انسان‌ها به طبیعت خسارت وارد می‌کنند.

درختان از دیر‌باز به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر طبیعت، نقش حیاتی در زندگی انسان و سایر موجودات زنده ایفا کرده‌اند. آن‌ها نه‌‌ تنها تولیدکننده اکسیژن و تصفیه‌کننده هوا هستند؛ بلکه به کاهش آلودگی‌های زیست‌‌محیطی، جلوگیری از فرسایش خاک، افزایش تنوع زیستی و تأمین منابع طبیعی کمک می‌کنند. درختکاری به‌ عنوان یک عمل فرهنگی و اخلاقی در جوامع مختلف پذیرفته شده و نشانه‌ای از مسئولیت‌‍‌پذیری فردی و اجتماعی است. کنگره۶۰ به‌ عنوان یک سازمان مردم‌‌نهاد که در زمینه درمان اعتیاد فعالیت دارد به مسئله درختکاری و طبیعت‌‌دوستی نیز توجه ویژه‌ای دارد. در کنگره‌۶۰ درختکاری به عنوان یک دستور جلسه‌ آموزشی، مفاهیم عمیقی را درباره‌ بهبودی فردی و جمعی به اعضاء منتقل می‌کند. این سازمان معتقد است که ارتباط سالم با طبیعت می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و بازیابی سلامت روانی و جسمی افراد کمک کند. همچنین سفر نیکوتین که یکی از بخش‌های مهم درمان در کنگره۶۰ است با جایگزینی فعالیت‌های سالم، مانند درختکاری به جای فعالیت‌های مضر می‌تواند به موفقیت بیشتری منجر شود. این مقاله به بررسی ارتباط بین درختکاری، بهبودی در کنگره‌۶۰ و جبران آسیب‌های محیط‌‌ زیست ناشی از مصرف سیگار می‌پردازد. همچنین نقش مصرف‌کنندگان سیگار در کاهش این آسیب‌ها و مشارکت در حفظ محیط زیست مورد تحلیل قرار می‌گیرد.

درختکاری نماد بازسازی و رشد دوباره است. همان‌گونه که یک درخت پس از کاشت و نگهداری رشد می‌کند، اعضاء کنگره۶۰ نیز در مسیر رهایی خود از اعتیاد، با مراقبت و تلاش دوباره ساخته می‌شوند. درختی که امروز کاشته می‌شود، نیاز به مراقبت و توجه دارد. همان‌گونه که یک رهجو در کنگره۶۰ یاد می‌گیرد که از مسیر درمان خود مراقبت کند، به همین دلیل کاشت و نگهداری از درخت نیز به او احساس مسئولیت و تعهد می‌دهد. کاشت یک درخت نشان‌دهنده امید به آینده است. همان‌گونه که این درخت رشد کرده و به بار می‌نشیند یک رهجو نیز می‌تواند مسیر رهایی را طی کرده و زندگی جدیدی را آغاز کند.

درختکاری به ما یادآوری می‌کند که هر تغییر بزرگ از یک شروع کوچک آغاز می‌شود. همان‌گونه که یک بذر کوچک می‌تواند به یک درخت بزرگ تبدیل شود، فرد نیز می‌تواند با قدم‌های کوچک و مداوم، به بهبودی و تغییرات بزرگ دست یابد. درخت برای رشد نیاز به مراقبت، آبیاری و نور دارد. بهبودی فرد نیز نیاز به تلاش مستمر، شرکت در جلسات، یادگیری وادی‌ها و پیروی از برنامه‌های کنگره۶۰ دارد. رشد یک درخت زمان‌بر است و نمی‌توان آن را تسریع کرد. بهبودی فرد نیز به زمان نیاز دارد و فرد باید صبر داشته باشد و به مرور زمان تغییرات مثبت را در خود مشاهده کند. درختکاری نمادی از تحول و تغییر است که فرد نیز در این سفر از یک شخص معتاد به یک فرد بهبود یافته و توانمند تبدیل می‌شود.

درختکاری یعنی؛ خلق کردن به دست تو و خالق می‌تواند هر چیزی که برای آیندگان به کار بیاید خلق کند حتی نام نیک انسان، زمانی که درخت را می‌کارد نسبت به آن درخت حس پیدا می‌کند و بعد نسبت به آن حس مسئولیت پیدا می‌کند و دیگر نمی‌تواند با دست خودش آن را آلوده و یا خراب کند، قضیه درختکاری هم به همین صورت است. ان‌شاءالله که بتوانیم از طبیعت جبران خسارت کنیم، بالاخره من هم زمانی که مصرف‌ کننده دخانیات بودم با ته‌مانده سیگار و یا تنباکو و رهاکردن آن در محیط خسارات فراوانی به طبیعت وارد نمودم. در زمان مصرف سیگار فکر می‌کردم که ته‌مانده سیگارم جذب زمین می‌شود ولی با آموزش‌های کنگره۶۰ متوجه شدم با انجام این کار نه تنها به زمین خسارت وارد کردم و به پرندگان هم آسیب می‌زدم چون پرندگان زمانی که به ته‌مانده سیگار نوک می‌زنند باعث مرگ‌شان می‌شود.

این دستور جلسه به اعضاء کمک می‌کند تا تغییرات درونی خود را درک کنند و به آن‌ها افتخار کنند. درختکاری به فرد یادآوری می‌کند که بهبودی یک فرآیند فعال است و نیازمند مشارکت و مسئولیت‌پذیری است. فرد باید مانند یک باغبان، از خود مراقبت کند و برای رشد خود تلاش کند. درختان و پوشش گیاهی یکی از مؤثرترین عوامل در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی هستند. درختان نقش مهمی در تعادل اکوسیستم دارند. آن‌ها با جذب دی‌اکسیدکربن، تولید اکسیژن و کاهش گرد و غبار، به بهبود کیفیت هوا کمک می‌کنند. همچنین درختان به دلیل نقش خود در تثبیت خاک، جلوگیری از سیل و کاهش دمای محیط، در کنترل تغییرات اقلیمی مؤثر هستند، اما تأثیر درختان فراتر از مزایای زیست‌محیطی است.

حضور در طبیعت و ارتباط با درختان، تأثیر مستقیمی بر کاهش استرس، افزایش تمرکز، بهبود عملکرد ذهنی و کاهش اضطراب دارد. تحقیقات علمی نشان داده‌اند که گذراندن زمان در محیط‌های طبیعی می‌تواند میزان ترشح هورمون کورتیزول (هورمون استرس) را کاهش داده و باعث آرامش ذهن شود، بنابراین درختکاری می‌تواند به‌ عنوان یک فعالیت مفید برای بهبود سلامت روحی و جسمی در نظر گرفته شود. یکی از مفاهیم کلیدی در کنگره۶۰ خدمت و مشارکت گروهی است. فعالیت درختکاری نیز می‌تواند به‌ صورت جمعی انجام شود و حس همکاری و همدلی را در بین افراد تقویت کند. اعضاء کنگره۶۰ با شرکت در برنامه‌های درختکاری نه‌ تنها به محیط‌زیست کمک می‌کنند، بلکه ارتباطات اجتماعی خود را نیز تقویت می‌کنند. کاشت و نگهداری از درختان تنها یک وظیفه زیست‌محیطی نیست؛ بلکه یک مسئولیت اجتماعی نیز محسوب می‌شود.

افرادی که سیگار مصرف می‌کنند، به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرات مخربی بر محیط‌زیست دارند. برخی از این آسیب‌ها عبارتند از: آلودگی هوا، آلودگی آب و خاک و آسیب به حیوانات و اکوسیستم‌ها است. دود سیگار حاوی بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی است که بسیاری از آن‌ها سمی و سرطان‌زا هستند. انتشار این مواد در هوا به کیفیت تنفس افراد دیگر نیز آسیب می‌رساند. ته‌مانده سیگار یکی از رایج‌ترین زباله‌های رهاشده در محیط‌زیست است. این فیلترهای پلاستیکی که از مواد غیر قابل‌ تجزیه ساخته شده‌اند، می‌توانند برای سال‌ها در طبیعت باقی بمانند و موجب آلودگی آب‌ و خاک شوند. بسیاری از حیوانات کوچک، ته‌مانده سیگارهای رها شده را با غذا اشتباه گرفته و می‌خورند که این موضوع باعث مسمومیت و حتی مرگ آن‌ها می‌شود. در این راستا فردی که سال‌ها سیگار کشیده و به محیط ‌زیست آسیب رسانده است، می‌تواند با کاشت درخت و مشارکت در برنامه‌های درختکاری تا حدی خسارات گذشته را جبران کند و سهمی در بهبود شرایط زیست‌محیطی داشته باشد. همچنین این فعالیت می‌تواند به‌ عنوان یک ابزار درمانی برای کاهش استرس، افزایش انگیزه و تقویت حس مسئولیت‌پذیری مورد استفاده قرار بگیرد.

کاشت درخت نه‌ تنها راهی برای احیاء طبیعت است، بلکه یک گام نمادین و عملی برای جبران آسیب‌های گذشته به محیط‌زیست محسوب می‌شود. فردی که سیگار را ترک کرده با درختکاری می‌تواند پیام قدرتمندی به خود و دیگران بدهد که من تغییری مثبت در زندگی‌ام ایجاد کرده‌ام و اکنون در جهت بهبود محیط‌زیست گام برمی‌دارم. کاشتن هر درخت می‌تواند نمادی از شروعی جدید باشد، همان‌گونه که فرد در سفر نیکوتین، مسیری تازه را آغاز می‌کند و مانند یک نهال شروع به رشد تا در آینده به درختی تنومند تبدیل شود که سال‌ها به محیط‌زیست کمک کند. درختان به ما یادآوری می‌کنند که رشد و تغییر نیازمند صبر و تلاش است، بنابراین فرد در سفر نیکوتین برای رسیدن به سلامتی نیاز به پشتکار دارد. کنگره۶۰ با تأکید بر نقش طبیعت در فرآیند درمان، درختکاری را به‌ عنوان یک فعالیت ارزشمند توصیه می‌کند. هر درختی که کاشته می‌شود نه‌‌ تنها نمادی از احیاء طبیعت است؛ بلکه نمادی از بازگشت فرد به زندگی سالم است در سی‌دی «درخت» استاد امین می‌فرمایند: «رفتار، کردار و اعمال ما روی طبیعت هم تأثیرگذار است و هر چیزی که در وجود ما است ما همان را به بیرون انتقال می‌دهیم.» گیاهان عامل اصلی حیات، زنده‌شدن زمین و سیارات هستند، گیاهان خوراک ما، مانند سدیم، پتاسیم و انواع ویتامین‌ها را تامین می‌کنند و با جذب نور خورشید و رطوبتی که ایجاد می‌کنند تعادل دمای زمین را حفظ و از گرم‌‌شدن بی‌دلیل و بی‌اندازه زمین جلوگیری می‌کنند.

منابع: صحبت‌های آقای مهندس، سی‌دی درختکاری

نویسنده: راهنما ویلیام همسفر مریم
ویراستاری و ارسال: همسفر لیلا رهجوی راهنما همسفر نسرین، دبیر سایت
همسفران نمایندگی جهان‌بین شهرکرد