ماه رمضان و پالایش درونی

رمضان سال ۱۴۱۷ هجری قمری برابر با بهمن‌ماه سال ۱۳۷۵ شمسی، آقای مهندس حسین دژاکام که در آن زمان مصرف‌کننده مواد مخدر بودند در فضایی ناامیدانه از ترک یا درمان اعتیاد خود، تصمیم گرفتند که روزه بگیرند، آقای مهندس در آن موقع روزانه ۵ گرم تریاک به‌صورت خوراکی در وعده‌های نامنظم مصرف می‌کرد، شروع ماه مبارک رمضان و روزه گرفتن باعث شد تا دو وعده از وعده‌های مصرفی خود را تثبیت و منظم کند؛ سحر و افطار. ایشان تصمیم نداشتند که در زمان روزه‌داری مواد مصرف نکنند؛ زیرا برای یک مصرف‌کننده چنین امکانی وجود ندارد. ایشان امید داشتند که خداوند روزه او را در این شرایط نابسامان قبول کند؛ بعد از تثبیت دو وعده از وعده‌های روزانه و احساس موفقیتی که از تثبیت این دو وعده به‌وجود آمد، باعث شد تا دیگر وعده‌های مصرفی خود را تثبیت و منظم کند. این اقدام جرقه‌ای از موفقیت و بسان نور شمعی در یک تاریکی عظیم بود که کورسویی از امید را در دل او به‌وجود آورد تا این راه را ادامه دهد. تصمیمی برای ترک یا درمان نداشتند؛ زیرا روش‌های متداول و حتی پیشرفته آن زمان برای ترک و درمان را به‌کار گرفته بودند و نه‌ تنها نتیجه‌ای عایدشان نشده بود؛ بلکه ایشان را در وضعیت بدتری قرار داده بود به همین دلیل ایمانی به ترک و درمان اعتیاد نداشتند، ایشان فقط تصمیم داشتند موفقیت‌های کوچکی که در ماه رمضان به‌دست آورده بودند را از دست ندهند. در اقدام بعدی، زمانی که متوجه شدند توانستند وعده‌های نامشخص و نامنظم خود را تثبیت کنند و به عبارتی زمان و مقدار مصرف خود را مشخص نمایند، سعی کردند به صورت آزمایشی، مقداری از مواد مصرفی خود را نیز کم کنند. این حرکت‌ها ادامه یافت تا این‌که متوجه شدند راهی را که آغاز نموده می‌تواند با جدیت ادامه دهند، ایشان همزمان با این اقدامات، تصمیم گرفتند تجربیات روزانه و لحظه‌ای خود را در اجرای این روش به رشته تحریر درآورد و این دست‌نوشته‌ها می‌رفت تا در آینده بزرگ‌ترین کتاب راهنمای درمان اعتیاد در جهان را به‌وجود آورد؛ پس از ۱۱ ماه از این آغاز مبارک، سرانجام در ۱۵ آذرماه ۱۳۷۶ درست پس از ۱۱ ماه، ایشان موفق شدند تا به‌طور کامل مصرف تریاک را قطع کنند و به درمان و رهایی برسند. آنچه که امروز از موجودیت کنگره‌۶۰ می‌بینیم، همه و همه دستاوردهای آن حرکت بود که در ماه مبارک رمضان شکل گرفت.

ماه رمضان بستری است که کنگره‌۶۰ در آن متولد شد؛ رمضان نوری است که راه را مشخص کرد و به همین دلیل، این ماه در کنگره‌۶۰ بسیار عزیز است و اهمیت زیادی دارد. در کنگره‌۶۰، رمضان یک جشن محسوب می‌شود، فرصتی است برای احیاء دوباره، هم در صور آشکار و هم در صور پنهان. متد DST ارتباط تنگاتنگ و شباهت بسیاری با روزه دارد. در ماه مبارک، ما در ساعاتی از شبانه‌روز از خوردن و آشامیدن خودداری می‌نماییم و در ساعاتی از خوراکی‌ها استفاده می‌کنیم. در متد DST نیز داروی OT در سه وعده از شبانه‌روز به مقدار مساوی در سه وعده؛ یعنی به‌صورت TDS مصرف می‌شود و شخص نمی‌تواند بیش از این و یا کم‌تر از این، دارو استفاده نماید. در ماه مبارک ما سعی می‌کنیم از ضدارزش‌ها چه در کلام، چه در رفتار و چه در افکار و اندیشه پرهیز نماییم. در متد DST نیز شخصی که تحت درمان و آموزش‌های کنگره‌۶۰ قرار دارد، هم در کلام، هم در رفتار و هم در افکار و اندیشه از افکار منفی پرهیز می‌نماید. متد DST در صور آشکار، احیاءکننده قطعی سیستم ایکس می‌باشد و روزه و رمضان نیز به‌صورت قطعی احیاءکننده سیستم ایکس می‌باشد. متد DST به‌نوعی، پرورش و تربیت نفس نیز است.

کلیدواژه: تزکیه؛ اتوفاژی؛ متد DST

در درمان اعتیاد در کنگره‌۶۰ یکی از مهم‌ترین چیزهایی که یاد می‌گیریم گفتن نه در مقابل خواسته‌های نامعقول نفس آن‌ هم نه به‌ یک‌باره و سقوط آزاد؛ بلکه به‌ آرامی و به‌صورت تدریجی است. در پروسه درمان اعتیاد خوراک نفس داده می‌شود، به‌ آرامی تربیت می‌شود و از خوراک آن کاسته می‌شود تا به صفر برسد. در روزه نیز ما یاد می‌گیریم که به خواسته‌های نفس نه بگوییم و این نه گفتن را تمرین کنیم. در کنگره‌‌۶۰ کسانی که اقدام به درمان با روش DST می‌کنند، به آرامی توانایی روزه گرفتن در آن‌ها زیاد می‌شود و به‌ مرور و پله‌پله طی درمان این توانایی بالاتر می‌رود.

در انسانی که مشکلات زمینه‌ای مثل کهولت سن، تب، لرز و ... ندارد؛ اگر سیستم ایکس به‌درستی کار کند، توانایی روزه گرفتن در فرد وجود خواهد داشت در غیر این صورت این توانایی از بین خواهد رفت؛ پس ماه رمضان فرصتی است برای این‌که متوجه شویم که سیستم ایکس شخص در چه حالتی قرار دارد. شخص روزه‌دار از سحر تا حوالی ظهر به علت ذخیره بودن مواد غذایی سحر، حال عمومی معمولی دارد؛ اما کم‌کم که رو به بعدازظهر می‌رود همه ‌چیز حالت عادی خود را از دست می‌دهد؛ چون بدن تا یک حد مشخصی از گرسنگی را تحمل می‌کند؛ اما پس‌ از آن، از حالت تعادل خارج می‌شود، در اینجا سیستم ایکس وارد عمل می‌شود و آدرنالین، اندورفین، دینورفین و ... ترشح می‌شود و انسان با وجود گرسنگی و تشنگی باز هم حس شادابی را به‌دست می‌آورد و این عمل اصلاح سیستم ایکس در بدن است. فشارها، استرس‌ها و شرایط بدی که در طول یک‌ سال برای انسان وجود داشته باعث شده سیستم ایکس مقداری از توانایی خود را از دست بدهد، در نتیجه باعث بروز بیماری‌هایی شود که ناشی از اختلال سیستم ایکس در بدن است.

سیستم ایکس در ماه رمضان شروع به بازسازی خودش می‌کند؛ این بازسازی در شرایط خاصی امکان‌پذیر است و یکی از آن شرایط استراحت کامل سیستم گوارش است که در ماه رمضان امکان‌پذیر می‌باشد. شخصی که سیستم ایکس او مشکل داشته باشد، با نزدیک شدن به زمان افطار حالش بدتر می‌شود؛ وقتی ‌که سیستم ایکس بخواهد ساختار خود را بازسازی کند؛ باید به یک حدی از تعادل برسد؛ اگر خرابی از یک حدی بیشتر باشد باید طی پله‌های تدریجی و به‌ مرور زمان خود را بازسازی نماید. یک پدیده به نام اتوفاژی داریم؛ اتو به معنی خود و فاژی به معنی خوردن است؛ بنابراین اتوفاژی به معنای خود خوردن است که یک نوع بازیافت است. جسم ما مانند یک شهر است و رگ‌ها مانند رودخانه؛ اگر در یک شهر مواد پلاستیکی زیاد تولید شود همه پلاستیک نو استفاده می‌کنند که پس از مدتی، شهر پر از پلاستیکی می‌شود که ارزش ندارد؛ اما زمانی‌که پتروشیمی و مواد اولیه پلاستیک گران یا کمیاب شود فوری همه به دنبال پلاستیک‌ کهنه در خیابان هستند و برای بازیافت آن را جمع می‌کنند. این پدیده در جسم ما هم رخ می‌دهد و سلول‌هایی که ضعیف و سرطانی هستند ایجاد مشکل می‌کنند توسط سلول سالم خورده می‌شوند و سلول جدید به‌وجود می‌آید، در واقع سلول از مواد اولیه سلول مریض استفاده می‌کند و آن را از بین می‌برد؛ دقیقاً مثل کاری که مؤسسه اهداء عضو انجام می‌دهد، شخصی که فوت می‌کند وصیت می‌کند اجزاء بدن او مثل کبد، قلب، قرنیه و ... را اگر در شرایط خوبی باشند، استفاده و یا بازیافت شوند. اگر مواد غذایی کمی به بدن برسد پدیده اتوفاژی شروع به کار می‌کند و سلول‌های ضعیف را جمع‌آوری می‌کند. افرادی که پرخوری دارند این پدیده در آن‌ها اتفاق نمی‌افتد، اتوفاژی معمولاً بالای ۱۲ ساعت شروع به کار می‌کند؛ یعنی وقتی بدن گرسنه شد و غذا به آن نرسید شروع به فعالیت می‌کند و از سلول‌ سرطانی و مریض استفاده می‌کند. سلول‌های سرطانی ۱۲ برابر سلول‌های دیگر گیرنده دارند؛ یعنی رشد آن‌ها زیاد است برای همین تبدیل به تومور می‌شوند. اگر مواد غذایی زیاده از حد مورد استفاده قرار گیرند در بدن ذخیره می‌شوند و خوراک خوبی برای بیماری‌ها هستند بنابراین تومور به‌وجود می‌آورند.

یکی از مسائلی که مهم است، روزه گرفتن است و یک قانون برای مسلمانان است که برای آن‌ها نوشته شده و دلیل بسیار مهمی برای سلامتی انسان‌هاست. روزه، راه تدریجی درمان در ماه رمضان را برای ما شروع کرد و سلامتی ما در این قضیه نهفته است. روزه گرفتن و ورزش نقش مهمی در اتوفاژی ایفا می‌کند. پدیده اتوفاژی باعث می‌شود عمر، ۳۰ درصد طولانی شود؛ حتی فرآیند پیری را منعکس می‌کند. عملاً دیده‌ایم کسانی که ۳۰ یا ۴۰ کیلوگرم اضافه وزن دارند، تنگی نفس یا فشارخون نیز دارند که با پایین آمدن وزن همه درمان می‌شوند. انسان‌های چاق مثل حمال هستند که همیشه چند کیلو وزن اضافه را حمل می‌کنند و پدیده اتوفاژی در آن‌ها اتفاق نمی‌افتد.

بیاییم ماه رمضان را از دیدگاه مذهب نگاه نکنیم؛ همان‌طور که در کنگره هر آموزشی قرار داده شده تا حال ما خوب باشد خداوند هم ماه رمضان را قرار داده برای حال خوش ما نه برای خودش، ماه رمضان می‌تواند برای کسی که می‌خواهد قدمی برای خودش بردارد بسیار مؤثر باشد؛ حتی می‌توانیم تمرین کنیم که مثلاً از ساعت ۵ که وارد کنگره می‌شویم تا لحظه اذان اگر تشنه بودیم آب نخوریم، ببینیم آیا می‌توانیم این کار را انجام دهیم؟ رمضان قرار داده شده برای یک تمرین و تزکیه، برای این‌که ما طی ۱۱ ماه، مثلاً صبح چای شیرین می‌خوریم باید تمرین کنیم، ببینیم آیا می‌توانیم در مدت این ماه آن را نخوریم و این یک تمرین برای تزکیه نفس است. همان‌طورکه شاعر بزرگ سعدی می‌گوید؛ اندرون از طعام خالی دار تا نور معرفت بینی. واقعاً انسان موقعی که وارد یک‌سری تزکیه و پالایش‌ها می‌شود دریچه‌هایی برایش باز می‌شود، تازه سفر به خود شروع می‌شود، می‌داند که می‌خواهد چه‌کاری انجام بدهد؛ چه زمانی ما این را متوجه می‌شویم؟ موقعی که جسم ما به‌ سلامت برسد، عقل ما به‌ سلامت رسیده است؛ عقل ما به‌ سلامت برسد، روان ما به آرامش می‌رسد و وقتی‌که روان ما به آرامش برسد ما از زندگی لذت می‌بریم.

ماه رمضان، ماه مبارزه با نفس است؛ یک تزکیه و پالایش و سبک شدن است و یک خودخوری سلولی است، ماه رمضان برای اعضاء کنگره علاوه بر بُعد معنوی یک نوع آموزش است، غذا پختن در ماه رمضان خیلی لذت‌بخش است و ما باید به‌ اندازه توانمان در این کار مشارکت داشته باشیم تا لذت آن را دریافت نماییم و جالب این است کسانی ‌که روزه گرفته‌اند با کسانی که روزه نگرفته‌اند هر دو افطاری می‌خورند و کسی با کسی کاری ندارد. به نظر من بهترین چیزی که ما می‌توانیم در کنگره آن را احساس نماییم، در کنار هم بودن است؛ اگر انسان از نظر درونی به یک آرامش نسبی دست پیدا کند، می‌تواند از پس این کارها برآید؛ ولی اگر انسان درون به‌هم ریخته‌ای و حال بدی داشته باشد زمانی که می‌خواهد روزه بگیرد تمام سلول‌های بدنش برعلیه او شورش می‌کنند و به ظهر نرسیده هزار دلیل پیدا می‌کند که روزه‌اش را بخورد. کسانی‌ که این مسئله را به هر عنوانی یک خط روی آن می‌کشند و انجام این کار را سرزنش می‌کنند، بخش مهم این قضیه در آن به‌هم ریختگی درون و ناتوانی خودِ انسان نهفته است؛ چون اگر بخواهد انجام بدهد آن وقت تصویر به‌هم ریخته درونش برای خودش مشخص می‌شود.

در آموزش‌های کنگره یاد گرفتیم که هنر نیروی بازدارنده در انسان این است که شناخته نشود؛ اگر شناخته بشود کار خیلی راحت است؛ اگر انسان بداند که کدام قسمت اشکال دارد قضیه فرق می‌کند و خیلی کار راحت می‌شود. هنر نیروی بازدارنده، این است که حس انسان را آلوده می‌کند و این کار را به بهترین شکل ممکن می‌تواند انجام بدهد و هنر دوم اینکه پنهان بمانند؛ یعنی کسی متوجه آن‌ها نشود. این دو در کنار هم باعث می‌شود که قدرت خیلی زیادی داشته باشند؛ پس انجام دادن یک‌سری از کارها و دستورالعمل‌ها اولین خاصیت و حُسنی که دارد، برای خودِ من است؛ این‌که متوجه بشوم که چه‌قدر ناتوان هستم و چه‌قدر در انجام این قضیه ضعیف هستم. زمانی‌ که دهان انسان بسته باشد سایر دروازه‌ و درهای دیگری در بدن انسان باز می‌شود، درهای دیگر ذهن، احساسات، اندیشه و افکار انسان است. زبان انسان دروازه ورود بدن انسان است، صحبت کردن، تنفس کردن، خوردن، آشامیدن، چشیدن و انتقال افکار و اندیشه از طریق دهان انجام می‌شود، گاهی اوقات روی این دروازه کنترل نداریم؛ چون ممکن است بیش از حد غذا بخوریم و برای خودمان مشکلاتی به‌وجود بیاوریم، این کار آرام‌آرام انجام می‌شود و شخص دچار چاقی ‌و اضافه‌وزن می‌شود. روزه گرفتن باعث می‌شود که دریچه افکار و احساسات انسان باز شود و وقتی دهان بسته باشد و انسان کم‌تر صحبت کند، کم‌تر هم اشتباه می‌کند و هر حرفی را نمی‌زند. در قسمت جهان‌بینی؛ روزه گرفتن، مرحله شو شود را قوی می‌کند یعنی اعتماد‌به‌نفس را قوی می‌کند، یک زمانی است که انسان هیچ اراده‌ای در مقابل کارها ندارد؛ مثلاً در مقابل نکشیدن سیگار اراده ندارد، قدرت شو شود را ندارد، به‌طور کلی در این ماه وقتی می‌توانیم یک کاری انجام بدهیم اعتمادبه‌نفس ما بالا می‌رود و چون می‌خواهیم غذا بخوریم و نمی‌خوریم، تشنه‌مان است؛ ولی آبی نمی‌نوشیم جلوی نفس امرکننده خود را می‌گیریم.

گرفتن روزه در کنگره‌۶۰، نه مسئله عبادی است نه مسئله سیاسی‌، صرفاً مسئله آموزشی برای تزکیه و پالایش است؛ در یک ماه تمرین می‌کنیم که سازندگی انجام بدهیم. در قسمت بیماری اعتیاد؛ جسم، روان و جهان‌بینی داشتیم، الان می‌بینیم که جهان‌بینی در همه جا لازم است؛ حتی برای بیماری روحی و روانی هم یکی از پایه‌های مهم و اصلی جهان‌بینی است، همین‌طور بیماری‌های جسمی، می‌بینیم که بیماری جسمی در اثر عدم جهان‌بینی به‌وجود آمده؛ یعنی تفکر پوچ و تفکر بی‌خدایی باعث بروز انواع بیماری‌ها می‌شود. اگر شما خدا را حذف کنید، ایمان را حذف کنید، می‌شوید انسانی که در خلع است و ایجاد مشکل می‌کند و یا ورزش، ورزشی که در آن جهان‌بینی نباشد، مصرف‌کننده مواد مخدر و آدم فاسد و بی‌مسئولیتی می‌شود؛ در ورزش هم جهان‌بینی خیلی مطرح است؛ پس جهان‌بینی در همه جا مطرح است. آیا روزه گرفتن  برای جسم ما مفید است یا نه؟ جسم انسان مثل یک ماشین است؛ آیا شما می‌توانید از یک ماشین مرتب کار بکشید و هیچ وقت سرويس نکنيد؟ ما در ماه رمضان سرويس کامل برای بدنمان داریم و جهان‌بینی ما در ماه رمضان، مرحله شو شود ما را قوی می‌کند؛ یعنی اعتماد‌به‌نفس ما را قوی می‌کند.

تهیه و نگارش مقاله: همسفر زهره رهجوی راهنما همسفر شکوفه (لژیون اول)
گردآوری: رابط خبری همسفر معصومه رهجوی راهنما همسفر شکوفه (لژیون اول)
ویراستاری: همسفر فاطمه رهجوی راهنما همسفر شکوفه (لژیون اول)
ارسال: راهنما همسفر نجمه (لژیون سوم)
همسفران نمایندگی گنجعلی‌خان