شکر نعمت نعمتت افزون کند

کنگره۶۰ یک تشکیلات تحقیقاتی مستقل و مردم نهاد است که با هدف درمان مصرف‌کنندگان خواستار رهایی از دام اعتیاد به‌وجود آمده است و به‌عنوان جمعیت احیاء انسانی کنگره۶۰ معرفی می‌شود. به‌پاس قدردانی از انسان‌هایی که بی‌منت و بی‌دریغ بدون دریافت هیچ‌وجهی به هم‌نوعان خود خدمت می‌کنند. با تدبیر بنیان کنگره۶۰ آقای مهندس حسین دژاکام چهار جشن‌ در طول سال به نام این افراد برگزار می‌‌شود که اعضاء کنگره به پاس خدمات این افراد از آن‌ها قدردانی می‌کنند. قدردانی یکی از صفات انسانی است. انسان‌های قدردان کوچک‌ترین نعمت‌ها را می‌بینند؛ زود خسته و ناامید نمی‌شوند؛ حالشان همیشه خوب است و بودن در کنار آن‌ها به انسان حس امیدواری و نشاط می‌دهد. وجود این صفت در انسان مانند سایر صفات انسانی به این بستگی دارد که من چگونه فکر می‌کنم و دیدگاه من نسبت به خودم و جهان اطرافم چگونه است؛ به‌عبارتی شکرگزار بودن یک نگاه خاص می‌خواهد.

در منابع صوتی و مکتوب کنگره۶۰ در مورد قدردانی و چگونه انجام دادن آن و این‌که چطور می‌شود انسان قدردانی بود مطالب زیادی وجود دارد که در پاسخ به سوالات زیر به بیان بخشی از این مطالب برای بررسی موضوع قدردانی می‌پردازیم. قدردانی یا شکرگزاری به چه معنا است؟ چرا من باید قدردان باشم و تأثیر آن بر زندگی من چیست؟ آیا فقط باید از دیگران قدردانی کرد؟ ناسپاسی و نادیده‌گرفتن خوبی‌ها چه تأثیری بر من می‌گذارد؟ در کنگره۶۰ چگونه قدردانی می‌کنیم؟

قدردانی و شکرگزاری به چه معنا است؟ قدردانی در لغت به معنی تشکر، تقدیر و سپاسگزاری است. آقای مهندس دژاکام شکرگزاری و یا قدردانی را این‌گونه معنا می‌کنند: «شگرگزاری؛ یعنی بازپرداخت بدهی من بابت خدمات و نعمت‌هایی که به من داده شده است» و در صحبت‌هایشان می‌گویند: «شکرگزاری؛ یعنی ارزش چیزهایی که داری بدانی؛ ارزش داشتن خانواده، فرزند سالم و حتی ارزش تکه نانی که برای خوردن به‌ دستم می‌رسد بدانم و ببینم که چه‌ کسانی زحمت کشیدند که همین یک تکه نان در دسترس من باشد». دیده‌بان محترم کنگره۶۰ آقای حکیمی می‌گویند: «شکرگزاری به زبان ساده یعنی دیدن و اهمیت دادن به نعمت‌ها؛ پیام تشکر کردن این است که من تو را دیدم، در بُعد نگاه من هستی؛ یعنی من دیدم که تو برای من چه کارهایی انجام دادی و چه زحماتی کشیدی؛ وقتی می‌خواهم از خداوند تشکر کنم باید نعمت‌هایش را ببینم. اگر نعمت‌هایش را نبینم و فقط شکر بگویم این فقط یک شکر است و یک صوت است، به یک جایی می‌رود و خاموش می‌شود؛ چون پشت آن هیچ حسی نیست؛ چون فرد به آن آگاهی نرسیده است که سپاسگزاری‌اش را با حس انتقال دهد که اگر آن را با حس انتقال دهد آن حس می‌تواند در تمام جهان سیر کند و منتقل شود».

چرا من باید قدردان باشم و قدردان بودن چه تأثیری روی من خواهد گذاشت؟ آقای مهندس می‌گویند: «دو چیز روان را می‌سازد یکی فیزیولوژی و دیگری افکار و اندیشه». ایشان می‌گویند: «جسم چطور روان را می‌سازد؟ وقتی دندان ما درد می‌گیرد اعصاب ما به‌هم می‌ریزد. وقتی مریض هستیم اخلاق ما عوض می‌شود؛ پس مشکلات جسم روی روان و اخلاق ما اثر می‌گذارند. هر انسانی به ماده مخدر درونی نیاز دارد اگر این مواد در بدن ما تولید نشوند زندگی‌ برای ما هیچ مفهومی ندارد و  عین جهنم می‌شود. اگر بدن انسان مواد‌مخدر تولید نکند پول هیچ ارزشی ندارد؛ غذا و خوراکی هیچ ارزشی ندارند؛ دیگر رطوبت آب؛ سردی هوا؛ چربی روغن برای ما مفهومی ندارد؛ پس هر انسانی به ماده‌مخدر درونی نیاز دارد. وقتی یک نفر می‌گوید خمار هستم یعنی ماده مخدر درونی او کم است و یا نیست و باید از بیرون تهیه شود؛ پس اگر جسم بخواهد روان را درست کند یکی از مواردش ترشح به‌اندازه مواد‌مخدر درونی بدن است. در کنار جسم، افکار و اندیشه که از جهان‌بینی من شکل می‌گیرند روی روان من تأثیر می‌گذارند.

کسانی هستند که شبه‌افیونی بدن آن‌ها خیلی خوب کار می‌کند؛ این افراد چه کسانی هستند؟ زمانی‌ که می‌خواهید به یک نفر پول بدهید باید پول را داشته باشید که به او بدهید؛ پس زمانی‌که می‌خواهید یک نفر را غمگین و ناامید کنید باید خودتان غم را داشته باشید و ناامیدی را ابتدا در خودتان تولید کرده باشید که بتوانید آن را به دیگری بدهید. وقتی کسی شکنجه می‌بیند، فقط خودش شکنجه نمی‌شود، کسی‌ که شکنجه می‌کند هم ناراحت است و شکنجه می‌بیند. وقتی ما شکرگزاری و قدردانی می‌کنیم ابتدا درون ما یک شادی و خوبی تولید شده است که باعث شده است ما آن را به دیگران تقدیم کنیم. انسان‌هایی که قدردانی می‌کنند خمر درونی‌شان همیشه جاری است و برای همین است که می‌گویند انسان‌هایی که شکرگزار هستند، شکرگزاری به خودشان برمی‌گردد. «هرچه کنی به خود کنی؛ گر همه نیک و بد کنی».

آیا فقط باید از دیگران قدردانی کرد؟ دیده‌بان محترم آقای حکیمی می‌گویند: «اول باید سپاسگزاری را از خودت شروع کنی؛ با خودت بگو دمت‌گرم که در حال درمان هستی و به‌خوبی سفر می‌کنی؛ چون تو اول باید خودت را دوست بداری». من زمانی می‌توانم قدردان خود باشم که برای درمان و حال خوب خودم تلاش کنم. درمان زمانی اتفاق می‌افتد که جسم، روان و جهان‌بینی من با هم تحت درمان باشند؛ پس رعایت حرمت‌ها در کنگره، رعایت نظم، فرمان‌بردار بودن و عملی کردن آموزش‌ها در سفر اول و خدمت کردن در سفر دوم درواقع قدردانی از خودم است؛ چون انجام این کارها باعث حرکت من به سمت درمان و حال خوب است و نشان دهنده این است که من خودم را دوست دارم. این دوست داشتن و قدردانی کردن از خود زمینه دوست داشتن و دیدن دیگران و قدردانی کردن از آن‌ها می‌شود.

ناسپاسی و نادیده‌گرفتن خوبی‌ها چه تأثیری بر من خواهد داشت؟ استاد امین در سی‌دی کفر می‌گویند:«کفر به معنی پنهان‌کردن است. زمانی‌ که انسان حقیقتی را برای رسیدن به خواسته‌های نامعقول خود نادیده بگیرد کافر می‌شود؛ پس اگر کسی وجود خداوند را با این‌ که می‌داند وجود دارد نادیده بگیرد کافر است. کسی که ویژگی‌های مثبت و خوبی‌ها را می‌بیند ولی به روی خودش نمی‌آورد؛ حسادت می‌کند و فقط بدی‌ها را می‌بیند؛ بازتاب کارش این است که ویژگی‌های مثبت خودش پنهان می‌شود. آیه‌ ۷ سوره بقره می‌گوید: «خداوند بر دل‌ها و گوش‌هایشان مُهر نهاده و بر دیده‌گانشان پرده‌ کشیده است؛ یعنی همان مثلث نور، صوت و حس که همان چشم، گوش و قلب ما هستند. وقتی کسی خوبی‌ها و حقیقت را پنهان می‌کند پرده‌ای مقابل دیدن، شنیدن و حس او قرار می‌گیرد که نمی‌تواند حقایق و زیبایی‌ها را درک کند. استاد امین در ادامه می‌گویند: آن‌طور که من متوجه شده‌ام ساختار آفرینش خیلی وقت‌ها طوری است که انسان هر کاری انجام دهد نتیجه‌اش را طبق قانون عمل و عکس‌العمل دریافت خواهد کرد. خیلی وقت‌ها احتیاجی نیست که کسی بیاید و انسان را عذاب بدهد و به صورت اتوماتیک این قضیه اتّفاق می‌افتد.

در کنگره۶۰ چگونه قدردانی می‌کنیم؟ کنگره۶۰ به من یاد می‌دهد که از نعمت‌‌های خداوند و از کسانی‌ که در زندگی به من کمک کرده‌اند تشکر کنم. آقای مهندس می‌گویند: «شکرگزاری باید در سه مرحله انجام بگیرد: پندار یا اندیشه، گفتار و کردار». شکرگزاری در پندار؛ یعنی در ذهن من این باور وجود داشته باشد که من باید تشکر کنم و این قدردانی را از صمیم قلب انجام دهم. دومین مرحله شکرگزاری این است که  آنچه را در قلب دارم به پاس قدردانی از کسی که به من لطف کرده‌ است و برای من کاری انجام داده است در مقابل او به زبان بیاورم و مرحله سوم قدردانی عملی است به معنی فراهم کردن یک هدیه برای تشکر کردن از انسانی که بدون مزد از وقت، خانواده و مال و جانش گذشته است و به من کمک کرده است. در کنگره طبق گفته آقای مهندس رسم بر این است که در جشن‌هایی که به منظور قدردانی برگزار می‌شود در پاکتی تمیز و زیبا هر شخص بر اساس وسع مالی خود مبلغی پول به‌ همراه یک دلنوشته بگذارد و به فردی که می‌خواهد از او قدردانی کند تقدیم کنند.

آقای مهندس در سی‌دی چگونه شکرگزاری کنیم می‌گویند: « در فیزیولوژی معتقد هستند انسان هیچ‌عضوی را احساس نمی‌کند؛ مگر این‌ که آن عضو دچار مشکل شود. تا زمانی‌ که دچار کلیه درد نشدید اصلاً نمی‌دانید کلیه دارید یا کلیه‌تان کجا است و یا اصلاً کلیه چیست؟ انسان چیزهایی را که دارد احساس نمی‌کند؛ پس ما خیلی نعمت داریم که ارزشش را نمی‌دانیم. مثلاً ارزش صندلی که در کنگره به ما داده شده است را نمی‌دانیم؛ به کنگره آمده‌ایم آب مجانی، برق مجانی، چای مجانی، راهنما، مرزبان و ایجنت بدون مزد به ما خدمت می‌کنند و ما ارزش این‌ها را نمی‌دانیم؛ ولی وقتی به کمپ خارج از استاندارد رفتیم آن‌وقت قدر کنگره۶۰ را می‌دانیم».

در نتیجه انسان‌هایی که به‌دنبال پرداخت بدهی و بهای حال خوب خود هستند به چشمه‌های زلال تبدیل می‌شوند و کسانی‌ که ناسپاس هستند و در مقابل هیچ پرداختی ندارند و فقط دریافت دارند و همه‌چیز را برای خود و خانواده خود می‌خواهند؛ درنهایت به شوره‌زار و کویر تبدیل می‌شوند. حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمایند: «بهترین ضامن برای ادامه‌ فراوانی‌هایی که به‌دست آورده‌اید، سپاسگزاری به‌خاطر آن‌ها است». حال خوب و اتفاقات خوب به‌ خودی‌خود برای من پیش  نمی‌آیند، من هر چیزی را بر اساس آنچه که پرداخت کرده‌ام دریافت می‌کنم؛ پس اولین فایده قدردانی این است که با انجام آن حال خودم خوب می‌شود و به‌پاس قدردانی و بخشش من طبق قانون، هستی هم به من می‌بخشد؛ پس وقتی قدردان نباشم کمتر می‌بخشم و وقتی کمتر ببخشم چیزی که به سمت من برمی‌گردد کم می‌شود و در نتیجه هرگز از کار خود شاد نخواهم شد؛ هرگز بیشتر از وظیفه‌ام انجام نمی‌دهم؛ راکد می‌مانم و درنهایت داشته‌هایم را از دست خواهم داد و همان‌طور که گفته شد به شوره‌زار و کویر تبدیل خواهم شد. باید ببینم که آیا بخشش در وجود من هست یا خیر هرگاه ظرفیت بخشش در درون من به وجود بیاید، ظرفیت سپاسگزاری هم به وجود خواهد آمد. «شکر نعمت، نعمتت افزون کند؛ کفر، نعمت از کفت بیرون کند».

منابع: سی‌دی‌های چگونه شکرگزاری کنیم؟ هفته راهنما، کفر (استاد امین)، صحبت‌های روز چهارشنبه آقای مهندس به تاریخ: 1395/09/10 و 1403/11/10 و نوشتار کنگره۶۰ چیست؟

نویسنده و ارسال‌کننده: همسفر فاطمه رهجوی راهنما همسفر سمیه (لژیون دوم) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی ارگ کرمان