عقل ابزار کشف حقیقت است

جلسه اول از دوره دوم کارگاه‌های آموزشی مجازی همسفران کنگره۶۰ نمایندگی قوچان با دستور جلسه « وادی ششم حکم عقل را در قالب فرمانده، کاملاً اجرا نماییم» با استادی همسفر زهرا در روز شنبه ۲۰ مردادماه ۱۴۰۳ برگزار شد.

خلاصه سخنان استاد:

عقل کل و نفس کل مرد خداست

عرش و کرسی را مدان کزوی جداست

عقل جزوی عقل را بدنام کرد

کام دنیا مرد را بی‌کام کرد

اگر درست نگاه کنیم تمام مشکلات امروز بشر ناشی از عدم تعقل در عاقبت و نتایج کار است .سوال اساسی این بوده است که عقل ،‌ انسان را به چه مقامی می رساند؟ البته همان‌طور که در کتاب 60 درجه زیر صفر خواندیم رسیدن به فرمان عقل، به‌طور مطلق، کار ساده‌ای نیست، اما هرچه به آن نزدیک‌تر شویم به هدف و آرامش بیشتری نزدیک می‌شویم. 

تعداد زیادی آیه از کتاب آسمانی در مورد عقل می باشند به گونه‌ای که انسان را به تعقل دعوت می‌کند ، و انسانی را که تفکر و تعقل نمی‌کند به چهار پایان تشبیه کرده‌اند ،هم‌چنین محصول و اثر اصلی عقل همان اعمال ارزشی و در مسیر صراط مستقیم بودن است که به آنها امر کرده است، می‌باشد و عمل به این موضوعات باعث رستگاری و سعادت انسان و دوری او از تاریکی‌ها و ضد ارزشی‌ها می‌باشد.

در وادی ششم هم به این مهم اشاره دارد که می‌فرماید:

"حکم عقل را در در قالب فرمانده، کاملاً اجرا نمائیم"

عقل یکی از مهم‌ترین اجزای صور پنهان ما و سرنوشت ساز ترین مسائلی است که آغاز و پایان مشخصی ندارد. بی‌گمان قابلیت‌های بالای عقل انسان سبب برتری او از دیگر موجودات شده. عقل، ابزار کشف حقیقت است، نه معدن آن. از همین رو هر چند در مواردی که اطلاعات جامع و کامل در اختیار او قرار گیرد، حکم آن، صحیح و کارآمد است؛ اما اگر اطلاعات ناقص یا نادرست به او داده شود، حکم عقل ناقص و نادرست خواهد بود و اگر اطلاعاتی هم نداشته باشد، مجبور به سکوت است.انسان گاه به خودخواهی و خودمحوری، منیت، حسادت، دروغ،شرک و... دچار می‌شود و این موانع باعث می‌شود عقل انسان به درستی حکم نکند و در نتیحه اطلاعات غلط در اختیار عقل انسان قرار بگیرد و انسان در اطلاعاتی که دریافت کرده اشتباه کند، در این صورت حکم عقل، حکم غلط و گمراه کننده خواهد بود، نمی‌توان به این حکم اعتماد کرد.

برای این‌که بتوانیم حکم عقل را اجرا کنیم، باید در مسیر ارزش‌ها و صراط مستقیم قرار بگیریم و تلاش کنیم تا اطلاعات جامع و کاملی در اختیار عقل ما قرار بگیرد، اگر این اتفاق بیفتد حکم عقل صحیح و کارآمد است و قابل اعتماد خواهد بود و در پایان می‌فرماید : از فرماندهی عقل تا فرماندهی نفس اماره ازنظر مکانی یک مو فاصله است، و از نظر زمانی هزاران سال به طول می‌انجامد. 

پس سعی کنیم در مسیر مستقیم و در مسیر تزکیه و پالایش، حس خودمان را سالم کنیم و می‌دانیم که حس، اولین شروع برای راه‌اندازی قوه عقل است هم‌چنین می‌دانیم که اگر حس سالم باشد، اطلاعات سالم را به عقل می‌رساند و عقل سالم فرمان سالم و معقول را صادر می‌کند، که نتیجه آن رسیدن به آرامش است. امیدوارم همان‌گونه که در دعای کنگره هم می‌خوانیم بتوانیم به‌فرمان عقل نزدیک شویم و برای نزدیک شدن به فرمان عقل باید جمله جان شویم تا لایق جانان و رسیدن به مقصود و به مکانی که از آن انشعاب یافته ایم.