قبله گم کردن و بی‌تعادلی

ظرفیت از ظرف می‌آید؛ یعنی هر ظرفی یک گنجایش و اندازه‌ای دارد. به‌عنوان‌ مثال گنجایش یک پیاله مشخص و محدود است و اگر به‌اندازه یک‌ کاسه در آن آب ریخته شود، سرریز می‌شود؛ یعنی ظرفیت و گنجایش آن مقدار آب را ندارد. هر یک از انسان‌ها دارای ظرفیت و گنجایش محدودی هستند که اگر خارج از آن ظرفیت به آن‌ها مسئولیت داده شود، موجب تخریب در خود و محیط اطراف خود می‌شوند؛ چون ظرفیت و تحمل برای پذیرش مسئولیت محدود است. ظرفیت ذره‌ذره و با کسب تدریجی دانش، آگاهی، آموزش، تفکر و تجربه افزایش پیدا می‌کند. ریشه مسئولیت هم از سئل (سؤال کردن) می‌آید؛ یعنی کسی که مورد سؤال قرار می‌گیرد؛ باید در مقابل مسئولیتی که دارد پاسخگو باشد.

به‌عنوان‌مثال کسی که رئیس یک اداره است، به‌غیر از اختیاری که در انجام امور محوله دارد؛ باید در مقابل مسئولیتی که به او واگذار شده پاسخگو باشد و نباید کوتاهی کند. حال ممکن است یک نفر رئیس یک اداره یا کارخانه شده باشد؛ ولی ظرفیت او در حد رئیس نیست و در حد یک کارمند، کارگر و‌ یا یک آبدارچی است. این کم‌ظرفیتی او باعث می‌شود که خدا را بنده نباشد و به ‌اصطلاح قبله خود را گم کند یا کسی که به ثروت می‌رسد، رفتارش و برخورد او با دیگران تغییر می‌کند و خود را برتر از دیگران می‌بیند؛ چون جنبه، ظرفیت و گنجایش آن را نداشته است.

مثلاً کسی که در کنگره مهماندار، دبیر، نگهبان، مرزبان و یا راهنما می‌شود؛ اگر رفتارش عوض ‌شود از جایگاه بالا به دیگر اعضا نگاه کند و رفتارهای غیر متعادل از او سر زند، در نهایت حالش خراب می‌شود و همه این‌ها به معنای قبله گم کردن، بی‌تعادلی و به‌هم‌ریختن است. شخص فراموش می‌کند که از کجا به کجا رسیده و چه کسی او را به این جایگاه رسانده است. چه برخوردی درست است، چگونه باید رفتار کند، چه عملکردی نادرست است و در نتیجه، این بی‌تعادلی‌ها باعث می‌شود نتواند در قبال مسئولیت خود پاسخگو باشد. در اینجا متوجه می‌شویم که بین ظرفیت و نقطه تحمل و مسئولیت یک رابطه‌ای وجود دارد؛ اگر این ارتباط درست باشد و هر کسی طبق توانایی‌های خود در جایی که باید باشد و مسئولیت بیشتر از ظرفیت و گنجایش نباشد وضعیت او در تعادل است در غیر این صورت بی‌تعادلی و قبله گم‌ کردن رخ می‌دهد و شخص دچار حاشیه و نق زدن می‌شود.

نویسنده: همسفر فاطمه رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون چهارم)
ویراستاری و ارسال: همسفر مریم رهجوی راهنما همسفر سمیه (لژیون ششم)
نمایندگی همسفران شمس