در وادی ششم با یکی از مهمترین مباحث زندگی روبهرو میشویم و این جایگاه عقل و نقش آن در هدایت انسان است. کنگره ۶۰ برای درک بهتر این موضوع شهر وجودی انسان را به دو بخش تقسیم میکند: صور آشکار و صور پنهان. صور آشکار شامل اعضایی است که با چشم دیده میشوند مانند دست، پا، قلب و مغز. اما صور پنهان بخشهایی هستند که با چشم دیده نمیشوند، مثل روح، نفس، عقل، حس و ذهن.
عقل یکی از اساسیترین اجزای صور پنهان است. ما نمیدانیم جنس آن از چیست، اما میدانیم که وجود دارد. مغز تنها ابزاری در اختیار عقل است تا پیامهای آن را به جسم منتقل کند. عقل از نیرویی الهی بهرمند است و هرچه انسان به مسیر درست نزدیکتر باشد قدرت و تشخیص عقل قویتر خواهد شد. برعکس دوری از مسیر الهی باعث ضعف در کارها و تصمیمگیری میشود.
کار عقل سنجیدن و ارزیابی خواستهها است. خواستهای که عقل تأیید کند معقول و آنچه رد کند نامعقول نامیده میشود. انسان دو راهنما دارد: یکی بیرونی، مثل پیامبران، و دیگری درونی، که همان عقل است. اشتباهات عقل زمانی رخ میدهد که اطلاعات غلط به آن برسد. بسیاری از ما پیش از ورود به کنگره ۶۰ تصور نادرستی از درمان اعتیاد داشتیم و همین باعث صدور فرمانهای اشتباه از سوی عقل میشد.
انسان موجودی مختار است و در طول زندگی با انتخابهای فراوانی روبرو میشود. برای اینکه بتواند از این اختیار درست استفاده کند قدرت تشخیص به او داده شده که همان عقل است. در وادی ششم آمده است که حتی روح نیز تحت فرمان عقل حرکت میکند، اما در کنار عقل نیروی دیگری به نام نفس در صور پنهان وجود دارد که در قرآن بارها از آن یاد شده است. نفس انواع مختلفی دارد مانند: اماره، لوامه و مطمئنه. نفس تعیینکننده موجودیت ماست، هم در ظاهر و هم در باطن. شکل و کالبد فیزیکی ما، کیفیت افکار و احساساتمان، حتی رفتار ما در خواب و پس از مرگ، همه به درجه تکامل نفس بستگی دارد. خواستههای نفس هم میتواند مثبت باشد و هم منفی. نفس پس از مرگ به همراه سایر اجزای صور پنهان به جهان دیگر منتقل میشود.
سه مرحله اصلی تکامل نفس عبارتاند از: نفس اماره: مرحلهای که نفس فقط دستور میدهد و کاری به خوب یا بد بودن خواسته ندارد. عقل در این مرحله یا غایب است یا ضعیف و در خدمت نفس اماره. فرد ممکن است کارهای ضد ارزش انجام دهد و حتی خوشحال هم باشد.
نفس لوامه: در این مرحله، نفس هم الهامات مثبت و هم منفی دریافت میکند. عقل رشد بیشتری پیدا کرده و در برابر خواستههای نامعقول مقاومت میکند، اما هنوز کامل نیست. انسان گاهی درست عمل میکند و گاهی تسلیم وسوسهها میشود.
نفس مطمئنه: مرحلهای که عقل و نفس هماهنگ میشوند. فرد با اطمینان میداند چه کاری درست یا غلط است و وسوسهای برای خلاف ندارد. مصرفکنندگان مواد که به درمان قطعی میرسند، از نظر اعتیاد به این مرحله وارد میشوند، هرچند ممکن است در زمینههای دیگر هنوز در مرحله لوامه باشند.
سیر تکامل نفس از پایینترین تا بالاترین درجه تنها با تزکیه، تصفیه، افزایش دانایی و اجرای فرمان عقل امکانپذیر است. این مسیر نیازمند تلاش، آموزش، صبر و حرکت در مسیر مستقیم است.
برای نزدیک شدن به فرمان عقل، باید از کارهای ساده شروع کرد. اگر به خود قول میدهیم صبح زود بیدار شویم، باید عمل کنیم. اگر قرار میگذاریم، باید به موقع حاضر شویم. پایبندی به قول و قرار با خود؛ یعنی قدم گذاشتن در مسیر فرمان عقل. امیدوارم همگی ما بتوانیم به قول و قرار خود پایدار بمانیم و در مسیر فرمان عقل قرار بگیریم.
تهیه و ارسال: همسفر هانیه رهجوی راهنما همسفر کبری (لژیون اول) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی ارومیه
- تعداد بازدید از این مطلب :
64