سازمانها و نهادهای مختلف اجتماعی هرکدام دارای ساختار، قوانین و اصول خاص خود هستند. اما آنچه که کنگره۶۰ را از بسیاری از نهادهای درمان اعتیاد متمایز میکند، اصل "عدالت، احترام، و برابری" در بطن آن است. سوالی که ممکن است برای همه پیش بیاید این است که: آیا در کنگره۶۰ همه با هم برابرند؟ برابری در کنگره۶۰ به معنا شباهت ظاهری در مسئولیتها یا تجربهها نیست، بلکه به معنای "ارزش برابر انسانها" در هر جایگاه و مرحلهای از سفر درمانی آنهاست. چه تازهواردی که برای اولین بار پا به کنگره میگذارد و چه دیدهبانی با سابقه سالها خدمت، همگی از نظر حقوق انسانی و احترام، برابرند. در کنگره تفاوت در جایگاهها و نقشها وجود دارد نه ارزش افراد، کنگره دارای ساختاری مشخص و منظم است: مرزبان، راهنما، دیدهبان، نگهبان، دبیر، مهماندار و ... این جایگاهها با خدمت و مسئولیت بیشتر همراه هستند، اما نه به معنای برتری فردی. همانطور که مهندس دژاکام در کتاب۶۰ درجه زیر صفر" مینویسد: «هرکس به اندازه ظرف وسع وجودی خود، وظیفهای بر عهده دارد. اما هیچکس از دیگری برتر نیست. جایگاه، مسئولیت میآورد نه قدرت.» یکی از درخشانترین نکات در کنگره۶۰ این است که عدالت اجرا میشود، نه مساوات کورکورانه. اگر فردی ده سال در مسیر درمان بوده و خدمت کرده، طبیعتاً تجربیات و دانستههایی دارد که دیگران هنوز ندارند. اما این تفاوتها به معنی تبعیض نیست، بلکه نشاندهنده حرکت در مسیر رشد است. در کنگره احترام متقابل بر پایه برابری است، در کنگره حتی نحوه نشستن در جلسات هم بر مبنای احترام است، نه برتری. همه در کنار هم مینشینند، به صحبتهای یکدیگر گوش میدهند و کسی حق تحقیر یا تمسخر دیگری را ندارد. مشارکت یک تازهوارد ممکن است حتی بیشتر از مشارکت یک راهنما اگر از دل برآید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، ما در کنگره آزمون برابری در رفتار و گفتار را داریم گاهی افراد در ظاهر سخن از برابری میگویند، اما در عمل تبعیض قائل میشوند. در کنگره۶۰ اما آموزشها بهگونهای است که انسانها به تغییر نگاه و رفتار میرسند. به قول استاد: «اگر تو انسانی را که تازه آمده و هنوز آلوده است، با نگاه بالا به پایین ببینی، فراموش کردهای که خودت هم روزی در همان نقطه ایستاده بودی.» در کنگره جایگاههای خدمت، بر پایه آموزش و تزکیه میباشند، رسیدن به جایگاه راهنمایی یا مرزبانی، نه با زور و پارتی، بلکه فقط با آموزش، نظم، و پاکی ممکن است.
این شفافیت خود باعث میشود که حس عدالت و برابری در تمام سطوح حفظ شود. نظم و انضباط، رکن اصلی برابری، است. در کنگره۶۰ نظم عامل مهمی در اجرای عدالت و برابری است. همه باید رأس ساعت در جلسات حاضر باشند، لباس تمیز بپوشند، موبایل خاموش باشد، و قوانین رعایت شود فرقی ندارد مسافر باشی یا کمکراهنما. در کنگره کمک به دیگران، نه از روی برتری، بلکه از روی محبت است. کسی که راهنما میشود، قصدش فرمانروایی بر دیگران نیست، بلکه یاریرسانی و عشق ورزیدن است. راهنما کسی است که مسیر سخت را رفته و حالا چراغی در دست دارد تا راه را به دیگران نشان دهد. در محیطی که برابری و عدالت وجود دارد، فرد میتواند رشد کند، بدون آنکه احساس تحقیر یا ضعف داشته باشد. مسافری که روزی با ناامیدی وارد جلسه شده، حالا در پرتو آموزش و عشق کنگره، به نقطهای از عزت نفس رسیده است. در کنگره، افراد از اقشار، فرهنگها و تحصیلات مختلف هستند. اما چیزی که آنها را متحد میکند، خواست درمان و حرکت در صراطمستقیم است. این پذیرش تفاوتها و نبود تبعیض، زیباترین جلوه برابری است. در کتاب۶۰ درجه زیر صفر، آقای مهندس بارها به این نکته اشاره میکنند که کنگره۶۰ یک ساختار منظم، هدفمند است. همه اعضا از جایگاه انسانی یکسان و ارزشمندی برخوردارند، اما از نظر جایگاه خدمتی، آگاهی، دانش، تجربه و مسئولیتها، افراد در مراحل مختلفی قرار دارند. بنابراین «برابری» در کنگره۶۰ به معنای همارز بودن انسانی و احترام متقابل است، نه برابری در وظایف و مسئولیتها. در کنگره۶۰، برابری بهمعنا یکسان بودن ظاهری نیست، بلکه ارزش انسانها در مسیر درمان، آموختن و خدمت است که همگی از احترام و عشق برخوردارند. هیچکس بالاتر از دیگری نیست، فقط ممکن است جلوتر باشد. ساختار منظم، آموزشهای بنیادین، و نگرش انسانی بنیانگذار کنگره باعث شده تا هر فردی، بدون توجه به گذشتهاش، فرصت دوبارهای برای شکوفایی و تعالی داشته باشد. در کنگره همه با هم برابریم چون انسان بودن بزرگترین اصل است و همه در حال ساختن دوباره خود هستیم اما از نظر جایگاهها، خدمتها قطعا شخصی که به جایگاه دیدبانی، راهنمایی، مرزبانی رسیده با اشخاص تازهوارد و حتی اشخاص سفر دوم که در جایگاه خدمتی نیستند و فقط درجا میزنند، برابر نیستند. در کتاب۶۰ درجه آمده است که انسانها همانند دانههای یک باغ هستند؛ همه در خاک کاشته شدهاند، اما برخی به درخت تنومند تبدیل میشوند و برخی پژمرده میمانند. در کنگره نیز همینگونه است: ساختار برای رشد همه فراهم است، اما میوهی رشد، سهم کسی است که تلاش میکند.
منابع: کتاب۶۰ درجه زیر صفر، سایت کنگره۶۰
نویسنده: همسفر بیتا رهجو راهنما همسفر الهام (لژیون هشتم)
رابط خبری: همسفر بیتا رهجوی راهنما همسفر الهام (لژیون هشتم)
ویرایش و ارسال: همسفر لیلا رهجوی راهنما همسفر زهرا (لژیون پنجم) دبیر اول سایت
- تعداد بازدید از این مطلب :
82