متن سخنان پرفسور ویلیام ال وایت در هفدهمین کنگره بین‌المللی علوم اعتیاد

آینده‌ی پژوهش در زمینه‌ی بهبودی از اعتیاد

ویلیام ال. وایت، M.A.
مشاور ارشد پژوهشی بازنشسته
سیستم‌های سلامت چستنات
bwhite@chestnut.org

هفدهمین کنگره بین‌المللی علوم اعتیاد
۱۱ فوریه ۲۰۲۵

من مفتخرم که فرصتی برای ارائه‌ی دیدگاه‌هایی کوتاه درباره‌ی آینده‌ی پژوهش در زمینه‌ی بهبودی از اعتیاد در اختیار دارم. در این سخنرانی، به بررسی برخی از پرسش‌های اساسی درباره‌ی «چرایی، چیستی و چگونگی» در حوزه‌ی در حال ظهور پژوهش‌های بهبودی خواهم پرداخت و توضیح خواهم داد که چرا فکر می‌کنم فعالیت‌های کنگره‌ی ۶۰ در این زمینه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

چرایی

سؤال نخست این است که چرا به یک دستور کار پژوهشی مشخص در زمینه‌ی بهبودی نیاز داریم؟ چهار حوزه‌ی اصلی دانش یا روش‌های شناخت در زمینه‌ی مشکلات مصرف الکل و سایر مواد مخدر (AOD) وجود دارد:
۱) دانش تجربی،
۲) دانش عمومی یا عرفی—افسانه‌ها و باورهای عمومی،
۳) دانش حرفه‌ای و بالینی،
۴) دانش علمی.

کتابخانه‌های بزرگی با منابع منتشرشده در مورد اعتیاد، پاتولوژی‌های مربوطه، و مداخلات درمانی کوتاه‌مدت پر شده‌اند، اما تا همین اواخر تنها چند قفسه برای آنچه که از منظر علمی درباره‌ی شیوع، مسیرها، فرآیندها، سبک‌ها و مراحل بهبودی بلندمدت شخصی و خانوادگی شناخته شده بود، کافی به نظر می‌رسید.

در سطح بین‌المللی، درخواست‌هایی برای گسترش تمرکز حوزه‌ی اعتیاد از پارادایم آسیب‌شناسی و مداخلات کوتاه‌مدت به سوی پارادایم تاب‌آوری و بهبودی افزایش یافته است. این تغییر رویکرد برای آینده‌ی درمان دارویی (MOUD) و حمایت‌های پس از درمان از اهمیت زیادی برخوردار است.

چیستی

دومین مسئله‌ی اساسی به مهم‌ترین پرسش‌هایی که باید در دستور کار پژوهش‌های بهبودی گنجانده شود، مربوط می‌شود. در اینجا به‌طور مختصر به دوازده حوزه‌ی کلیدی در زمینه‌ی بهبودی اشاره خواهم کرد:
۱. تعریف و اندازه‌گیری بهبودی
جدیدترین بحث‌ها درباره‌ی تعریف بهبودی اهمیت آن را برای ذینفعان مختلف نشان می‌دهد. هیچ علمی در زمینه‌ی بهبودی از اعتیاد بدون یک تعریف مشخص که معیارهای دقت، جامعیت، انحصار، قابلیت اندازه‌گیری، مقبولیت، و سادگی را برآورده کند، ممکن نیست.
۲. نوروبیولوژی بهبودی بلندمدت
در حالی که پیشرفت‌های چشمگیری در درک نوروبیولوژی اعتیاد حاصل شده است، پژوهش‌های کمتری به بررسی نوروبیولوژی بهبودی کوتاه‌مدت و بلندمدت اختصاص داده شده‌اند.
۳. شیوع و فراوانی بهبودی از اختلال مصرف مواد افیونی (OUD)
در حالی که میزان شیوع مصرف مواد و هزینه‌های اجتماعی آن را به دقت اندازه‌گیری می‌کنیم، اطلاعات کمی درباره‌ی روندهای بهبودی و شیوع آن در دست داریم.
۴. بهبودی در سطوح مختلف شدت اختلال
مشکلات ناشی از مصرف مواد بر طیفی از شدت، پیچیدگی، و مزمن بودن قرار دارند. پژوهش‌های ما باید تفاوت میان بهبودی‌های خودبه‌خودی و بهبودی‌های وابسته به درمان حرفه‌ای را در نظر بگیرد.
۵. مسیرها و سبک‌های بهبودی در زمینه‌های فرهنگی، مذهبی، و جغرافیایی مختلف
پژوهش‌های بیشتری برای نقشه‌برداری از مسیرهای مختلف بهبودی، از جمله بهبودی تدریجی در برابر بهبودی ناگهانی، بهبودی با یا بدون حمایت دارویی، و بهبودی فردی یا اجتماعی مورد نیاز است.
۶. بهبودی در طول چرخه‌ی زندگی
ما هنوز نمی‌دانیم که فرآیند بهبودی برای نوجوانان یا سالمندان چه تفاوت‌هایی با سایر گروه‌های سنی دارد.
۷. مراحل بهبودی
پژوهش در مورد مراحل مختلف بهبودی—از آغاز تا تثبیت و بازسازی اجتماعی—می‌تواند حمایت‌های مناسب‌تری را برای افراد در مسیر بهبودی فراهم کند.
۸. انتقال اجتماعی بهبودی
شعار "بهبودی مسری است" نشان می‌دهد که امید و الگوهای موفقیت می‌توانند نقش کلیدی در گسترش بهبودی داشته باشند.
۹. بهبودی خانوادگی
تحقیقات نشان می‌دهد که آغاز بهبودی می‌تواند تعادل خانوادگی را دچار چالش کند، و بنابراین نیاز به حمایت‌های مناسب برای خانواده‌های درگیر در این فرآیند وجود دارد.
۱۰. مدیریت بهبودی و سیستم‌های مراقبتی مبتنی بر بهبودی
مدل‌های مراقبت بلندمدت که به جای مداخلات کوتاه‌مدت، از اصول مدیریت بیماری‌های مزمن پیروی می‌کنند، باید بررسی و ارزیابی شوند.
۱۱. نهادهای جدید حمایت از بهبودی و نقش‌های خدماتی جدید
در سال‌های اخیر، نهادهای جدیدی مانند مراکز اجتماع‌محور، برنامه‌های بازیابی دانشگاهی، و گروه‌های حمایتی ظهور کرده‌اند که نیاز به پژوهش و تحلیل بیشتر دارند.
۱۲. شکوفایی در بهبودی
بهبودی تنها در حذف مصرف مواد خلاصه نمی‌شود، بلکه شامل رشد فردی، سلامت اجتماعی، و مشارکت فعال در اجتماع نیز هست.

چگونگی

سومین پرسش بنیادین به روش‌های طراحی، اجرا، و انتشار پژوهش‌های بهبودی مربوط می‌شود. متأسفانه، اغلب مطالعات منتشرشده در این زمینه، بدون مشارکت مستقیم افراد در حال بهبودی انجام شده‌اند و یافته‌های این پژوهش‌ها نیز به افرادی که بیشترین نیاز را به این اطلاعات دارند، منتقل نشده است.

دو استراتژی مهم در این زمینه شامل حضور نمایندگان بهبودی در پژوهش‌ها و همکاری مشترک در تولید پژوهش‌های بهبودی هستند.

کنگره‌ ۶۰

پیش از پایان، مایلم دیدگاهی بین‌المللی درباره اهمیت کار کنگره ۶۰ برای آینده پژوهش‌های مرتبط با بهبودی ارائه دهم. این دیدگاه را بر اساس ارتباطات و همکاری‌های مداومم با کنگره ۶۰، از نخستین دیدارم با آقای حسین دژاکام در سال ۲۰۰۹، بیان می‌کنم.

در طول تاریخ، درمان حرفه‌ای اختلال مصرف مواد افیونی (OUD) بر دو رویکرد متضاد مبتنی بوده است:
۱) درمان دارویی (روان‌داروشناختی)
۲) درمان روانی-اجتماعی

هر یک از این رویکردها در یک نظام مراقبتی مجزا جای گرفته‌اند که طرفداران آن مدعی برتری اخلاقی، بالینی و علمی خود هستند. در حالی که درمان با داروهای آگونیست مواد افیونی (MOUD) به‌عنوان «استاندارد طلایی» درمان OUD شناخته می‌شود، ارزش آن به دلیل جذابیت پایین، مشارکت ضعیف، نرخ پایین پایبندی به مصرف دارو، قطع مصرف دارو و بازگشت مصرف مواد پس از درمان، همراه با خطرات مرتبط با بیماری و مرگ‌ومیر، محدود است—خطراتی که در درمان‌های روانی-اجتماعی نیز دیده می‌شود.

من هیچ برنامه‌ای را در سطح بین‌المللی نمی‌شناسم که به اندازه کنگره ۶۰، به‌طور کامل و مؤثر، حمایت دارویی و حمایت روانی-اجتماعی را برای غلبه بر این محدودیت‌ها ادغام کرده باشد. این برنامه، دیدگاهی منحصر‌به‌فرد در مورد علل اعتیاد (نظریه X)، یک عامل دارویی متمایز (تنتور تریاک)، یک روش نوین برای حمایت دارویی طولانی‌مدت اما زمان‌بندی‌شده (روش DST)، حمایت از گروه خانواده و حضور بلند مدت آنان در جلسات، استفاده از متد دی اس تی برای قطع سیگار و یک سیستم گسترده از خدمات حمایت همتا (راهنماها و کمک‌راهنماها) ارائه می‌دهد—همه این‌ها در یک فرهنگ پویای بهبودی جای گرفته‌اند که اعضا را در ورزش، موسیقی، هنر و خدمات اجتماعی مشارکت می‌دهد تا هویت و سبک زندگی آن‌ها بازسازی شود.

کنگره ۶۰ همچنین به‌عنوان الگویی از یک سازمان غیردولتی (NGO) مطرح است که در همکاری با پژوهشگران خارجی، تحقیقات مرتبط با اعتیاد را دنبال می‌کند تا به طور مداوم فناوری درمانی خود را توسعه دهد. این‌ها از جمله دلایلی هستند که باعث شده است من طی شانزده سال گذشته به همکاری خود با کنگره ۶۰ ادامه دهم. به نظر من، بسیاری از نوآوری‌های این مجموعه شایسته پژوهش علمی مستمر و همچنین تکرار و تطبیق گسترده در سطح بین‌المللی هستند.

در پایان، بگذارید بگویم که نسل پیشین از حامیان بهبودی و متخصصان برجسته‌ی حوزه‌ی اعتیاد، که اکنون بسیاری از آن‌ها از میان ما رفته‌اند، جرأت کردند رویای علمی برای بهبودی از اعتیاد را در سر بپرورانند. ما سال‌ها تلاش کردیم و امیدوار بودیم که روزی فرابرسد که دانشمندان از حوزه‌های مختلف با حمایت مالی مناسب، مسیر پژوهش در زمینه‌ی بهبودی را دنبال کنند. امروز، آینده‌ی این رؤیا در دستان شماست. بار دیگر از اینکه افتخار حضور در کنار شما را داشتم، سپاسگزارم.