کارگاه آموزشی- درمان انواع مخدرهای صنعتی با روش DST

جلسه چهاردهم از دوره هفتادونهم کارگاه‌های آموزشی ویژه همسفران کنگره۶۰ با دستور جلسه «تخریب‌های شیشه و مخدرهای جدید و درمان آن با متد DST» با استادی همسفر بنفشه اسيستانت آموزش همسفران، نگهبانی همسفر فاطمه و دبیری همسفر نگین در روز سه‌شنبه بیستم تیرماه سال ۱۴۰۲ ساعت ۱۷:۰۰ آغاز به‌ کار کرد.

سخنان استاد
خیلی خوشحالم که امروز مجدد در جمع شما هستم. دلم برای شما تنگ شده بود و از شما انرژی می‌گیرم. از قسمت اول دستور جلسه که «شیشه» است، شروع می‌کنم. نام علمی شیشه کریستال‌دی‌متامفتامین‌هیدروکلراید است. شیشه ازنظر ظاهری شبیه خرده‌شیشه یا شکر و در بعضی مواقع به دلیل نوع تهیه یا ناخالصی‌، سفیدرنگ است. ماده‌ای است بدون بو و تلخ‌مزه که قابلیت حل شدن در آب و الکل را دارد. شیشه به‌طور طبیعی در طبیعت پیدا نمی‌شود؛ یعنی جزء مواد مخدری نیست که ریشه طبیعی داشته باشد و در آزمایشگاه‌ها با ترکیبات متفاوت و روش‌های مختلف ساخته می‌شود.
پیدایش شیشه به اوایل قرن نوزدهم برمی‌گردد. شیشه برای اولین‌بار در ژاپن تولید و به‌طور گسترده در جنگ جهانی دوم استفاده شد و بین سربازهای آلمانی رواج گسترده‌ای پیدا کرد. به این دلیل از شیشه استفاده می‌کردند که مدت‌زمان طولانی بیدار بمانند و اضطراب و افسردگی که در جریان جنگ به وجود می‌آمد را کنترل کنند. مسئله دیگری که شنیدم این است که به‌قدری مصرف آمفتامین در ارتش آلمان رواج پیدا کرده بود که به ارتش آلمان بعد از چند سال ارتش معتادین می‌گفتند.
روایت شده که بسیاری از افسرها و خلبان‌های قدیمی به خاطر توهمی که داشتند از ارتش کنار گذاشته ‌شدند و یکی از دلایل ضعیف شدن ارتش آلمان این مسئله بود.
اگر بخواهیم در مورد عملکرد شیشه صحبت کنیم، شیشه به‌محض استفاده روی سیستم اعصاب مرکزی تأثیر می‌گذارد؛ یعنی در مغز تولید دوپامین و سروتونین و آنچه در کنگره به آن مواد شبه افیونی می‌گویند، یک‌باره و به‌شدت بالا می‌برد؛ به همین خاطر فرد دچار حالت بی‌خوابی می‌شود، انرژی شدید و قدرت زیادی حس می‌کند و تمرکز او بالا می‌رود.
نکته بعدی این است که آمفتامین چطور وارد کشور ما شد؟ آمفتامین حدود سی سال پیش به شکل قرص‌های اکستازی وارد ایران شد. اوایل به این قرص‌ها شادی‌آور می‌گفتند و در مهمانی‌ها و پارتی‌ها استفاده می‌شد. بعد از چند سال با درصد غلظت بیشتری از آمفتامین به شکل شیشه وارد بازار شد.

اوایل که شیشه آمده بود خیلی از مصرف‌کنندگان مواد مخدر سنتی با ریشه‌های گیاهی و تریاک، فکر می‌کردند که شیشه عوارض اعتیاد را ندارد و حتی بعضی‌ افراد تصور می‌کردند که می‌توانند به کمک شیشه اعتیاد خود را ترک کنند. بعد از مدتی دیدند شیشه شخص را لاغر می‌کند. یکی از عوارض شیشه بی‌اشتهایی‌های زیادی است که افراد را لاغر می‌کند. در این میان یک عده سودجو از این خاصیت استفاده کردند و شیشه به‌صورت قرص‌ها و کپسول‌های لاغری به‌طور گسترده در بین خانم‌ها رواج پیدا کرد. بدون آنکه خودشان بدانند مصرف‌کننده شیشه شده‌اند؛ درصورتی‌که نمی‌دانستند ترکیب اصلی این قرص‌ها چیست.
ما شکل دیگری از آمفتامین را نیز داریم و ممکن است از آن برای مصارف دارویی به شکل بسیار محدود و کنترل‌شده استفاده کنند. یکی از داروهایی که استفاده می‌شود ریتالین است. در داروی ریتالین از آمفتامین استفاده شده است. آمفتامین برای درمان بیش فعالی و عدم تمرکز استفاده می‌شد. به نظر من نقطه دردناک قضیه اینجاست که در سال‌های اخیر زندگی‌ شهری، آپارتمان‌نشینی و فضای کوچک‌تر باعث شده بود خانواده‌ها جنب‌وجوش بچه‌ها را به حساب بیش فعالی بگذارند و خیلی مد شده بود که از قرص ریتالین استفاده می‌شد. متأسفانه هنوز از ریتالین (به‌جز مصرف دارویی که ممکن است به شکل کنترل‌شده به‌عنوان دارو مصرف شود) در بین دانشجوها و بچه‌هایی که کنکور دارند و می‌خواهند مدت‌زمان بیشتری بیدار بمانند، استفاده می‌شود.
خوب است که خانواده‌ها آگاه باشند. هرچند در سال‌های اخیر آگاهی جامعه نسبت به شیشه و هر چیزی که مشتق آمفتامین هست، بالاتر رفته و مصرف شیشه در جامعه پایین‌تر آمده؛ ولی هنوز جای کار دارد و زمان می‌برد که این مسئله حل شود.
وقتی آمفتامین وارد بدن می‌شود روی سیستم اعصاب مرکزی تأثیر می‌گذارد و مقدار دوپامین را بالا می‌برد. آقای مهندس یک تمثیل جالبی دارند و می‌گویند همه ما انسان‌ها شبیه یک چراغ‌نفتی هستیم؛ یعنی مخزن نفت مان محدود است و باید در طول حیاتمان از آن استفاده کنیم.
هر نوع مخدری که استفاده می‌شود انگار فیتیله چراغ را بالا کشیده‌اند و مصرف‌کننده مواد مخدر فکر می‌کند انرژی بیشتری گرفته، درحالی‌که انرژی‌های درونی‌اش سریع‌تر می‌سوزند و از بین می‌روند. به خاطر همین است که بعد از مدتی آثار پیری، شکستگی و درهم‌ریختگی در فرد مصرف‌کننده مواد مخدر دیده می‌شود.
تخریب شیشه به‌قدری زیاد است که آثار تخریب آن پس از دو سال در مقايسه با تخریب مصرف‌کننده‌ای که ده تا پانزده سال ماده مخدر سنتی استفاده کرده، شدیدتر است.

نشانه‌های مصرف شیشه در ابتدا این است که فرد بی‌خوابی دارد، تحریک‌پذیر است، با سرعت حرف میزند و برخي کارها را به‌صورت مداوم انجام می‌دهد.
مدتی که از مصرف شیشه می‌گذرد، عوارض جسمی مثل پوسیدگی دندان‌ها، خرابی لثه، تأثیر روی کبد و کلیه و تحلیل رفتن عضلات شروع می‌شود. آثار روانی که می‌توانید مشاهده کنید این است که به‌شدت دچار افسردگی، استرس و اضطراب است؛ چون سلول‌های تولیدکننده دوپامین و سروتونین به تدریج از بین رفته‌اند. افکار خودکشی به سراغش می‌آید، توهم‌های شدیدی را دچار می‌شود، شناخت زمان و مکان را از دست می‌دهد و نمی‌تواند جهت‌یابی کند.
در جامعه جهانی انواع مختلفی از مواد مخدر تولید می‌شود؛ چون یک کسب‌وکار سیاه است که هرروز با عوارض شدیدتر در سطح دنیا تولید می‌شود. هنوز در سطح جهانی راه‌حلی برای این موضوع پیدا نکرده‌اند؛ درصورتی‌که ما در کنگره صورت‌مسئله را پیدا کرده‌ایم. فهمیدیم که مخدر روی کدام قسمت‌ها اثر می‌گذارد، چه تخریب‌هایی به بار می‌آورد و راه درمان این تخریب‌ها و آسیب‌ها چیست.
به‌قدری درمان نشدن اعتیاد در سطح جهانی گسترده است که در اخبار شنیدم در کشور هلند به دنبال ساز‌وکاری هستند که مصرف مواد مخدر را قانونی اعلام کنند؛ چون دیگر از پس درمان برنمی‌آیند و با قانونی اعلام کردن آن در پی کنترل اعتياد هستند و بازهم در بحث کنترل به بیراهه می‌روند. ما در کنگره هر مخدر جدیدی که توليد بشود؛ چون راه‌حل را می‌دانیم، می‌توانیم پروتکل درمانی آن را ارائه دهیم.

تهیه گزارش و ارسال: همسفر زهرا رهجوی کمک راهنما همسفر سمیه
عکاس: مرزبان خبری
همسفران نمایندگی اکادمی