صورت مسئله اعتیاد چراغی است که مسیر تاریک درمان را روشن کرده است

اعتیاد، یکی از پیچیده‌ترین معضلات بشر معاصر است. برای قرن‌ها، انسان‌ها با انواع مواد مخدر درگیر بوده‌اند؛ اما همواره نگاه ناقص و سطحی به این مسئله باعث شده درمان‌های واقعی و پایدار به دست نیاید. یکی از مهم‌ترین دلایل شکست روش‌های گوناگون ترک اعتیاد، نداشتن شناخت درست از "صورت‌ مسئله اعتیاد" است. در علوم مختلف وقتی از «صورت‌ مسئله» صحبت می‌کنیم؛ یعنی ابتدا باید بدانیم دقیقاً مشکل کجاست و چه مؤلفه‌هایی دارد. تا زمانی که سؤال درست مطرح نشود پاسخ درستی هم به‌ دست نمی‌آید. در اعتیاد نیز همین اصل برقرار است. برای درمان باید ابتدا بدانیم اعتیاد چیست، کجا شکل می‌گیرد، چه تخریب‌هایی بر جا می‌گذارد و چگونه می‌توان آن را ترمیم کرد.
بسیاری تصور می‌کنند اعتیاد تنها یک «عادت بد» است یا صرفاً به اراده‌ی فرد بستگی دارد. بعضی دیگر آن را یک بیماری صرفاً روانی یا رفتاری می‌دانند. در حالی‌که اعتیاد چیزی بسیار عمیق‌تر از این نگاه است. مهندس حسین دژاکام بنیان‌گذار کنگره‌۶۰، صورت‌ مسئله اعتیاد را با دقت علمی و تجربه‌ای بی‌نظیر مطرح کرده است و نشان داده‌اند که اعتیاد، اختلال در سیستم‌های حیاتی بدن، به‌ خصوص سیستم تولید و مصرف مواد شبه‌ افیونی است.‌ بدن انسان به‌ طور طبیعی موادی شبیه به مرفین، دینورفین و اندورفین تولید می‌کند که وظیفه‌ی تنظیم تعادل، خلق‌ و خو، خواب، درد و احساسات را بر عهده دارند. وقتی فرد به‌ طور مصنوعی مواد مخدر وارد بدن می‌کند، این سیستم طبیعی دچار اختلال می‌شود. ابتدا تولید داخلی کاهش پیدا می‌کند و سپس متوقف می‌شود. به این ترتیب، فرد مصرف‌ کننده برای ادامه‌ی زندگی عادی ناچار به مصرف بیرونی مواد می‌شود. این همان چرخه‌ی اعتیاد است.

از دیدگاه کنگره‌۶۰ اعتیاد صرفاً تخریب جسمی نیست بلکه سه ضلع اصلی دارد: جسم، روان و جهان‌بینی.
جسم: به دلیل ورود مواد خارجی، سیستم‌های داخلی بدن از تعادل خارج شده‌اند. روان: که در حقیقت همان حالات و احساسات ناشی از جسم است، دچار بی‌نظمی و آشفتگی می‌شود.
جهان‌بینی: نگاه فرد به زندگی هستی، ارزش‌ها و حتی خودش، تحت‌تأثیر مصرف مواد دچار تغییر می‌گردد؛ بنابراین اگر قرار باشد درمان صورت بگیرد، باید هر سه ضلع هم زمان مورد بازسازی قرار گیرند. صرفاً قطع مصرف یا استفاده از داروهای جایگزین، بدون ترمیم سیستم‌های طبیعی بدن نمی‌تواند درمان پایدار ایجاد کند.
روش‌های رایج مثل ترک ناگهانی، سم‌زدایی یا استفاده‌ی صرف از دارو، به دلیل نادیده گرفتن صورت‌ مسئله همواره با شکست رو به‌ رو می‌شوند. این‌ گونه روش‌ها فقط صورت‌ ظاهری اعتیاد را می‌بینند نه ریشه‌های آن را؛ اما روشی که بر اساس شناخت دقیق این مسئله طراحی شده باشد می‌تواند به درمان قطعی منجر شود. کنگره‌۶۰ با استفاده از داروی OT (شربت تریاک) و روش تدریجی DST درمانی علمی و کاربردی را برای اعتیاد ارائه کرده است در این روش، فرد به‌تدریج و طی یک بازه‌ی مشخص (حدود ۱۱ ماه) میزان مصرف خود را کم می‌کند تا سیستم‌های بدن فرصت بازسازی و تولید مجدد مواد طبیعی را پیدا کنند. در کنار این آموزش‌های جهان‌بینی و اصلاح روان، به فرد کمک می‌کند تا نه‌ تنها از دام مواد رها شود بلکه زندگی سالم و با نشاطی را تجربه کند.
صورت‌ مسئله اعتیاد به ما می‌آموزد که اعتیاد یک بیماری لاعلاج نیست بلکه یک اختلال قابل‌ درمان است، اگر صورت‌ مسئله را درست درک کنیم راه‌ حل نیز در دسترس خواهد بود. این شناخت، امید را جایگزین نا امیدی و درمان واقعی را جایگزین ترک‌های موقت می‌کند. در پایان باید گفت که اعتیاد مانند هر معضل دیگری نیازمند شناخت علمی، تجربه‌ی عملی و نگاه جامع است. وقتی به‌ درستی بدانیم که مشکل کجاست، پاسخ هم روشن خواهد بود. صورت‌ مسئله اعتیاد چراغی است که مسیر تاریک درمان را روشن کرده و نشان داده است که پایان شب سیه، سپید است.

منابع: سی‌دی صورت مسئله اعتیاد، کتاب ۱۴ مقاله
نویسنده: راهنمای تازه‌واردین همسفر سمیه
عکاس: همسفر سیما رهجوی راهنما همسفر مهدیه(لژیون اول)
رابط‌خبری: همسفر سارا رهجوی راهنما همسفر مهدیه(لژیون اول)
ارسال: همسفر مهدیه رهجوی راهنما همسفر سمیه(لژیون دوم) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی کریمان