اعتیاد جایگزینی مزمن است

اعتیاد یکی از پیچیده‌ترین معضلات بشری است که نه تنها فرد مصرف‌کننده، بلکه خانواده، جامعه و حتی نسل‌های بعدی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سال‌ها به قضیه اعتیاد به عنوان یک ناهنجاری اجتماعی و یا یک بیماری ساده نگاه شده و عقیده داشتند که اعتیاد یک بیماری و یا یک مسمومیت مزمن است؛ ولی آقای مهندس دژاکام طبق تحقیقاتی که انجام دادند به این نتیجه رسیدند که اعتیاد جایگزینی مزمن است و ایشان این موضوع را با پیدا کردن صورت‌مسئله اعتیاد حل کردند.

این صورت‌ مسئله نشان می‌دهد که اعتیاد صرفاً یک وابستگی سطحی به موادمخدر نیست؛ بلکه تخریب عمیق در سه بخش اصلی وجود انسان یعنی جسم، روان و جهان‌بینی است. در بخش جسم، مصرف مواد باعث تخریب سیستم‌های فیزیولوژی و بیوشیمیایی بدن می‌شود. یکی از مهم‌ترین این سیستم‌ها، سیستم تولید و تنظیم ناقل‌های عصبی یا به اصطلاح، سیستم‌ ایکس است. زمانی که فرد به طور مصنوعی از بیرون مواد وارد بدن می‌کند، این سیستم حیاتی دچار اختلال می‌شود و بدن به تدریج توانایی خود را از دست می‌دهد؛ به همین دلیل ترک ناگهانی نه تنها درمان محسوب نمی‌شود؛ بلکه به بحران‌های جسمی و روانی شدیدی می‌انجامد.

قطع مواد عکس‌العمل‌های آشکار و پنهان دارد. در صورت قطع ناگهانی مواد بدن دچار یک‌سری عکس‌العمل‌های آشکار از جمله پرش پا، عرق کردن، آبریزش بینی، عطسه‌های پی‌در‌پی و ... می‌شود که برای رفع این عوارض آشکار؛ اگر دارو هم استفاده نشود، بعد از گذشت ۲ هفته به حداقل می‌رسند؛ ولی باز ادامه دارند، این عکس‌العمل‌ها مربوط به جسم فرد می‌شود. عکس‌العمل‌های پنهان که مربوط به روان فرد می‌شود شامل: افسردگی، تنبلی، گوشه‌گیری و ... می‌شود. در بخش روان، فرد معتاد به دلیل نوسانات شیمیایی بدن دچار این علائم می‌شود. او دیگر قادر به کنترل احساسات خود نیست و اغلب تصمیم‌های لحظه‌ای و ناسالم می‌گیرد، این وضعیت سبب می‌شود که رابطه او با خانواده و اجتماع به شدت آسیب ببیند؛ اما بُعد سوم، جهان‌بینی است که شاید کم‌تر به آن پرداخته شده باشد. جهان‌بینی همان زاویه دید و برداشت ما از زندگی، هستی و ارزش‌ها است. فردی که در دام اعتیاد گرفتار شده به تدریج باورها و معیارهای خود را از دست می‌دهد. دروغ، توجیه، ناامیدی و ترس، جایگزین صداقت، امید و شجاعت می‌شوند. بدون اصلاح جهان‌بینی؛ حتی اگر جسم بازسازی شود، باز احتمال بازگشت به مصرف مواد بسیار زیاد است.

در کنگره صورت‌ مسئله اعتیاد حل شده و تأکید می‌کند که درمان واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که هر سه بخش به طور هم‌زمان مورد بازسازی قرار می‌گیرد. روش درمان DST یا کاهش تدریجی با داروی OT (شربت تریاک) دقیقا‌ً بر همین مبنا طراحی شده است؛ این روش اجازه می‌دهد بدن در مدت زمان حدود ۱۱ ماه فرصت پیدا کند تا سیستم‌های تخریب شده را بازسازی نماید. هم‌زمانی آموزش‌های جهان‌بینی و کار روی بُعد‌ روانی، فرد را برای بازگشت سالم به زندگی آماده می‌سازد.

نکته مهم صورت‌ مسئله اعتیاد تعریف دقیق از خود اعتیاد است. بر خلاف تعاریف عمومی که اعتیاد را فقط مصرف مکرر یک ماده می‌دانند در این دیدگاه اعتیاد به عنوان جایگزینی مواد مخدر بیرونی به جای مواد شبه‌افیونی درونی معرفی می‌شود. این تعریف نشان می‌دهد که ریشه بیماری در یک فرایند فیزیولوژیک عمیق قرار دارد و درمان آن نیز، باید علمی و تدریجی باشد. یکی از مشکلات اصلی روش‌های سنتی ترک اعتیاد، بازگشت مکرر افراد به مصرف بود. 

کنگره‌۶۰ این موضوع را ناشی از عدم ترمیم سیستم‌ ایکس و بی‌توجهی به جهان‌بینی می‌داند. وقتی جسم بازسازی نشده باشد، فرد هم‌چنان نیاز جسمی به مواد دارد؛ اگر جهان‌بینی اصلاح نشود فرد در مواجهه با مشکلات زندگی دوباره به مصرف پناه خواهد برد. بنابراین کارگاه‌های آموزشی بخش جدایی‌ناپذیر درمان هستند تا فرد با شناخت درست از خود و جهان پیرامون، بتواند زندگی سالمی را ادامه بدهد. در پایان می‌توان گفت: صورت‌مسئله اعتیاد نه تنها راهی نو برای درمان افراد مصرف‌کننده ارائه می‌دهد؛ بلکه نگاهی تازه به ماهیت انسان و ارتباط او با جسم، روان و جهان‌بینی دارد. این دیدگاه امیدی تازه برای میلیون‌ها نفر به همراه آورده که سال‌ها در تاریکی اعتیاد گرفتار بوده‌اند.

نویسنده: همسفر‌ مریم رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون پانزدهم)
رابط خبری: همسفر نسرین رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون پانزدهم)
عکاس: همسفر ملیحه رهجوی راهنما همسفر مرضیه (لژیون چهاردهم)
ویرایش: همسفر پریسا رهجوی راهنما همسفر آرزو (لژیون یازدهم) دبیر اول سایت
ارسال: همسفر فریبا رهجوی راهنما همسفر مریم (لژیون نهم) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی امام‌قلی‌خان