نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر:

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با تأکید بر اینکه هیچ برنامه و پیشرفتی بدون مشارکت و همراهی مردم به نتیجه مطلوب نمی‌رسد، گفت: ما باید به صورت حقیقی و واقعی کنار هم باشیم و کارها را جلو ببریم نه اینکه این موارد به صورت تصنعی باشد.

به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با موادمخدر؛ دکتر حسین ذوالفقاری در نشست صمیمانه با سمن‌ها به مناسبت روز «تشکل‌ها و مشارکت اجتماعی» با بیان اینکه در نشست‌ها به دنبال احصاء اشکالات، اقدامات و رفع آن‌ها هستیم، اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم برای ما این است که بر اساس تجارب داخل و خارج کشور و صاحب‌نظران آیا به رویکردها و برنامه‌های فعلی ادامه دهیم یا ضرورت بازنگری در برخی موارد وجود دارد؟ که این موضوع کار ساده‌ای نیست مخصوصاً زمانی که شاهد دیدگاه‌های بسیار مختلف، متفاوت و بعضاً متعارض هستیم.

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه یکی از هنرهای بزرگ، ایجاد وحدت مفهومی بین تمام صاحب‌نظران چه در حوزه‌های رسمی و چه غیررسمی است، گفت: ما اگر موفق به حل رویکرد و اجماع‌نظر در حوزه مقابله با موادمخدر نمی‌شدیم، چگونه می‌توانستیم در باب اصلاح قانون قدم برداریم.

وی بیان کرد: از نقطه نظرات دوستان در جلسه امروز بهره بردیم و باید بسنجیم که از این نظرات به چه صورت می‌توانیم بهره ببریم و آن‌ها را پیاده‌سازی کنیم.

ذوالفقاری خاطرنشان کرد: زمینه مشارکت در دنیا از اول تاریخ بشر وجود داشته و در کشور ما نیز زمینه و بستر این مشارکت بسیار بالا است.

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر تصریح کرد: بین ما ایرانی‌ها هیچ مانع واقعی وجود ندارد و تمام موانع ذهنی بوده و راه‌حل آن نیز ارتباط است. ما ذهنیت‌هایی از دور نسبت به یکدیگر داریم که وقتی با یکدیگر از نزدیک ارتباط برقرار می‌کنیم می‌بینیم آن ذهنیت اشتباه بوده است.

هیچ برنامه و پیشرفتی بدون همراهی مردم به نتیجه مطلوب نمی‌رسد

وی با تأکید بر اینکه هیچ برنامه و پیشرفتی بدون مشارکت و همراهی مردم به نتیجه مطلوب نمی‌رسد، یادآور شد: ما باید به صورت حقیقی و واقعی کنار هم باشیم و کارها را جلو ببریم نه اینکه این موارد به صورت تصنعی باشد.

ذوالفقاری، «سازمان‌های مردم‌نهاد» را تبلور مشارکت بین حوزه‌های رسمی و غیررسمی دانست و عنوان کرد: کارکرد جامعه مدنی ما کجا است و این جامعه مدنی با چه شروطی می‌تواند نقش‌آفرین باشد و در کدام موارد دچار مشکل می‌شود؟ جامعه مدنی اساساً دوطرفه است و امروز بخش اساسی تعادل بین دولت‌ها و ملت‌ها روی دوش جامعه مدنی است به شرطی که از دو طرف نقش بگیرد. اگر یک جامعه مدنی صرفاً به شعار دادن بپردازد و کاری به دیگر امور نداشته باشد، امور پیش نمی‌رود.

تشریح مشکلات مرتبط با با سمن‌ها در حوزه مقابله با موادمخدر

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر، پراکنده‌کار کردن، موازی کار کردن، پرهزینه کار کردن را از جمله مشکلات در تعامل با سمن‌ها مخصوصاً در حوزه مقابله با موادمخدر دانست و گفت: یکی دیگر از مشکلات این است که اکنون سمن‌ها ارتباط سازمان‌‌یافته بین یکدیگر ندارد و این ارتباط سازمان‌یافته بین سمن‌ها و سیستم‌های رسمی نیز وجود ندارد.

وی، عدم آمایش مناسب را از دیگر مشکلات در حوزه سمن‌ها دانست و بیان کرد: آیا آمایش ما بر اساس نیازها بوده است؟ اکنون به طور مثال در حوزه کلینیک‌های ماده ۱۵ در برخی از خیابان‌ها تا هشت یا ۱۰ کلینیک وجود دارد، در برخی از مناطق گفته‌اند تا ۷۰ کلینیک وجود دارد اما در مقابل در برخی از نقاط آلوده حتی یک کلینیک وجود ندارد لذا نیاز به یک آمایش مناسب در تمام حوزه‌ها اعم از سمن‌ها، کلینیک‌ها و … داریم.

ذوالفقاری، عدم حمایت‌های متقابل را از دیگر چالش‌ها در حوزه سمن‌ها دانست و ادامه داد: مشکلات یاد شده منجر به ضعف هم‌افزایی می‌شود یعنی همه کار و تلاش می‌کنیم اما به دلیل چالش‌های پیش‌رو شاهد نتیجه مناسب نیستیم لذا نیازمند ایجاد سازوکاری برای پوشش چالش‌های فوق هستیم.

سمن‌ها در حوزه مقابله با موادمخدر داری کمیته می‌شوند

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: در پی این هستیم با حفظ هویت و استقلال سمن‌ها، کمیته‌هایی را ایجاد کنیم، مسئول این کمیته‌ها از سمن‌ها خواهند بود، ما نیز ستادی مرکزی و ملی با مسئولیت دبیرکل تشکیل داده و افراد رسمی مرتبط با کار آن کمیته را به عنوان عضو قرار می‌دهیم. در استان‌ها نیز به دنبال راه‌اندازی چنین کمیته‌هایی هستیم و تمام مسائل با سمن‌ها در ستاد ملی و استانی مطرح، هماهنگی، تعامل و رفع چالش خواهد شد.

وی با بیان اینکه باید بین حوزه‌های رسمی و سمن‌ها تعامل ایجاد شود، گفت: به دنبال هدفمند کردن کارها و ارزان‌تر کردن آن‌ها توأم با مدنظر قرار دادن اولویت‌ها هستیم.

ذوالفقاری با اشاره به دیدگاه جدید مطرح شده درباره مراکز ماده ۱۵ و کلینیک‌های درمان اعتیاد، گفت: در این خصوص به دنبال طراحی مراکزی با ساختار جدید هم برای کاهش آسیب، هم درمان و هم نگهداشت افرادی هستیم که به دلیل کهونت سن، نوع اعتیاد و … قادر به ترک نیستند و این نکات مشمول تمام معتادان است اما اگر معتادی به این مراکز مراجعه نکرد و در جامعه به اعتیاد تجاهر پیدا کرد به مراکز ماده ۱۶ منتقل خواهد شد.

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه تمام موارد مطروحه نیاز به طراحی و سازماندهی دارد، گفت: چنانچه اقدامات فراگیر نباشد و از پایداری لازم در تداوم اقدامات برخوردار نباشد، ابتر خواهند ماند و به نتیجه نمی‌رسد.

وی متذکر شد: بنا نداریم در حوزه خاص سمن‌ها دخالت کنیم و به دنبال این هستیم بین حوزه رسمی و غیررسمی به صورت ساختارمند کار را دنبال و مشکلات را برطرف کنیم.

ذوالفقاری در ادامه سخنان خود به مباحث مطرح شده در حوزه مواد اولیه مورد نیاز شرکت‌های دارویی نیز اشاره و بیان کرد: در این حوزه با دو مسئله نیازهای داخل کشور و کشت غیرقانونی هر چند کم مواجهیم که هر دو موضوع باید با هم دیده شوند.

نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر یادآور شد: در این رابطه یا باید ضمن اخذ مجوز، برای واردات مواد اولیه دارویی اقدام کنیم یا اینکه در چهارچوب قانون داخلی و پروتکل‌های بین‌المللی به گونه‌ای موضوع تعبیه شود تا شاهد نشت نباشیم.

وی افزود: در این رابطه باید تصمیم و رویکرد صحیحی اتخاذ شود و شاهد تصمیمات اثربخش باشیم همچنین تمام تصمیمات در حوزه مبارزه، درمان، پیشگیری و کاهش آسیب باید منجر به کاهش شیوع شود.

ذوالفقاری یادآور شد: اگر گفته شود برای تأمین داروهای موردنیاز و ضروری کشور ما باید به طور مثال به سمت کشت کنترل شده بدون نشت برویم، به سرعت در ذهن متباتر می‌شود که این موضوع منجر به شیوع اعتیاد می‌شود درحالیکه اینطور نیست، اگر خواستیم آن کار را نیز انجام دهیم باید نقطه هدف اصلی ما کاهش اعتیاد، کاهش آسیب و کاهش شیوع باشد.

گفتنی است در ابتدای این نشست نیز نمایندگان سمن‌ها درخصوص مسائل و مشکلات مربوطه نقطه نظرات خود را بیان کردند.

یک نگرانی جدی در نشست دبیرکل ستاد با سمن‌ها؛ سرنوشت کشت قانونی گیاهان دارویی مخدر!
نماینده رئیس جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در نشست خود با سمن‌های فعال در حوزه اعتیاد از سراسر کشور بیشترین نگرانی خود را به کشت قانونی گیاهان دارویی مخدر همچون «خشخاش» اختصاص داد.
یک نگرانی جدی در نشست دبیرکل ستاد با سمن‌ها؛ سرنوشت کشت قانونی گیاهان دارویی مخدر!
به گزارش پایگاه خبری اعتیاد (ادنا)، صبح امروز با حضور جمعی از نمایندگان و مدیران سازمان‌های مردم نهاد (NGO) فعال در حوزه اعتیاد، در مجتمع شقایق، دیداری صمیمانه با حسین ذوالفقاری، نماینده رئیس جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر برگزار شد.
در این نشست دغدغه‌ها و نیازهای سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  متناسب با مقتضیات و الزامات کشور مطرح شد و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر و معاونانش نیز متقابل به بیان نیازهای این مجموعه حاکمیتی پرداختند و رویکردهای دوره جدید این مجموعه را تشریح کردند.

کشت قانونی گیاهان دارویی مخدر مساله اساسی نشست
حسین ذوالفقاری، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر که پیش از این جلسه در نشست بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر شرکت کرده بود در ابتدا وی درباره اینکه از زمان قبول مسئولیت دبیرکل ستاد، جلسه‌ای با سمن‌های حوزه اعتیاد نداشته است، علت را در مرور کارهای انجام شده پیشین ستاد و مطالعه تجربیات داخلی و خارجی در حوزه ماموریتش عنوان کرد و گفت: لازم است بررسی کنیم تجربیات داخلی و کارهایی که انجام شده‌اند، خوب هستند یا نیاز به تغییر رویکرد داریم؛ بدون این اتفاق مسیر پیش‌رو مبهم خواهد بود.
سپس ذوالفقاری درباره موضوع کشت گیاهان مخدر پایه به عنوان اصلی‌ترین موضوع سخنرانی این جلسه پرداخت و گفت: در اینباره الزام‌مان این است که به اجماع‌سازی برسیم؛ هنوز در کشور بر سر موضوع مراکز ماده ۱۵ و ۱۶ دعواست، سر چگونگی درمان اعتیاد اختلاف داریم. درحالی که اعتیاد موضوع ایستایی نیست. ما باید ببینیم حرف‌ها و نظراتی که مطرح می‌کنیم را قرار است چطور پیاده کنیم.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه در کشور ما زمینه مشارکت بالاست، ادامه داد: بین ما ایرانی‌ها مانعی وجود ندارد، موانع ذهنی هستند و می‌بایست با ارتباط اختلافات را حل کنیم. هیچ برنامه و پیشرفتی بدون مشارکت به نتیجه نمی‌رسد. تبلور مشارکت بین نهادهای رسمی و غیر رسمی هم سازمانهای مردم نهاد است.

چالش‌های پراکنده سمن‌ها از نگاه نماینده رئیس جمهور
وی برخی چالش‌ها در حوزه سمن‌های فعال در حوزه اعتیاد را شامل پراکنده‌کاری، موازی کاری و گران کار کردن آنها عنوان کرد و با اشاره به سفر مشترکش با مدیرعامل جمعیت خیریه تولد دوباره به وین طی سال جاری گفت: آقای دیلمی زاده در آن سفر تعریف می‌کرد که خانه‌هایی برای بهبودیافتگان تهیه می‌کنند که افراد در آنجا ساکن شوند، تهیه این خانه‌ها گران تمام می‌شود اما اگر ما در ستاد سازوکار مناسبی داشته باشیم می‌توان تعداد این خانه‌ها و بیماران بهبود یافته ساکن در آنها را افزایش داد. به عنوان مثال سازوکار درمان و اشتغال چنین افرادی کمک می‌کند.
در بخش دیگری ذوالفقاری به دیگر چالش‌های سمن‌ها پرداخت و مواردی همانند نداشتن تعامل سامان یافته بین یکدیگر و آمایش مناسب نداشتن را مورد اشاره قرار داد و گفت: ما شاهد چالش‌های دیگری همچون نبود حمایت‌های متقابل هستیم و لازم است هم‌افزایی‌مان را بالا ببریم. باید سازوکاری بسازیم تا چالش‌ها حل شوند. از سویی باید هویت و استقلال سمن‌ها را به رسمیت بشناسیم.
وی با بیان اینکه در ستاد موضوعات را احصا کردیم و برای هر موضوع کمیته‌ای تشکیل دادیم تا تعامل‌مان را هدفمند کنیم و کارها ارزان شوند، خاطرنشان کرد: اگر اقدامات‌مان فراگیر نباشد، ابتر می‌ماند، ما قصد نداریم در حوزه خاص سمن‌ها دخالت کنیم. ما یک ستاد مرکزی هستیم و بخشی از ساختار هم در استان‌ها قرار دارد و قصد داریم پیگیر مشکلات باشیم.

کشفیات فقط یک پنجم نیاز دارویی کشور است!
در ادامه ذوالفقاری مجدد به موضوع کشت قانونی گیاهان مخدر و خشخاش پرداخت و گفت: تاکنون تامین دارویی کشور در این بخش از محل کشفیات بوده و بخشی هم به صورت واردات است. آمارها در این بخش توسط وزارت بهداشت مشخص هستند.
وی ادامه داد: ما یا باید مجوز واردات را بیشتر کنیم یا در چارچوب داخلی به‌گونه‌ای عمل کنیم که بدون نشر داخلی اقدام به کشت کنیم. ما در نیاز دارویی‌مان به خشخاش ناترازی داریم. کشفیات ما جواب‌گوی نیاز دارویی یک پنجم کشور هم نیست.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در پایان تاکید کرد این مجموعه قصد دارد نقش بیشتری به سمن‌ها بدهد.

باید نیازمان را با کشت قانونی تامین کنیم...
عباس دیلمی زاده، مدیرعامل جمعیت خیریه تولد دوباره، دیگر سخنران این نشست بود. او در ابتدا با اشاره به سیاست‌های تحریمی ظالمانه غرب علیه ایران، به اهمیت موضوع کشت قانونی گیاهان دارویی حاوی مخدر همچون خشخاش پرداخت و گفت: داروهای استخراج شده از این گیاهان صرفا برای معتادان در حال بهبود کاربرد ندارد، بلکه بیماران سرطانی و بیماران با نیاز دارویی خاص نیز به چنین محصولات و فراورده‌هایی همانند «مورفین» احتیاج دارند و کشور می‌بایست آنها را تامین کند.
وی ادامه داد: کشورهای دنیا در شرایط تحریمی نیازهای‌مان را تامین نمی‌کنند، درحالی‌ که با نصف آب مورد نیاز برای کشت گندم [اشاره به شرایط خشکسالی کشور و نیاز به مدیریت منابع آبی] می‌توان گیاهان دارویی حاوی مخدر را به صورت قانونی در کشور کشت کنیم.
مدیرعامل جمعیت خیریه تولد دوباره سپس تاکید دارد:‌ کشور به چنین محصولات و فراورده‌هایی نیاز دارد و تامین آنها در داخل مبتنی بر حقوق بشر است.

صدای سمن‌ها در شهرستان‌ها و مناطق حاشیه‌ای شنیدن شود
در بخش دیگری دیلمی زاده به لزوم شنیده شدن صدای سمن‌های فعال در شهرستان‌ها و محلات پرداخت و گفت: سازمان‌های مردم نهاد (NGO) و سمن‌ها در این نقاط وظایف مهم و خطیری دارند، چرا که اگر آنها در محلات و شهرستان‌ها کار نکنند، دشمنان کشور در آن نقاط فعالند و کار می‌کنند!
وی ادامه داد: مکانیسم فعالیت‌های ما باید به‌گونه‌ای باشد که صدای مردم در شهرستان‌ها شنیده شود.
سومین محور صحبت‌های مدیرمسئول پایگاه خبری ادنا در این جلسه به تغییر الگوی مصرف مواد مخدر در جهان اختصاص داشت. دیلمی زاده در این بخش گفت: درحالی که این تغییر الگو در دنیا رخ می‌دهد، ایران دارای الگوی سنتی مصرف خودش است و ما الگوی خودمان را داریم. در دنیا، الگوی مصرف کشور به کشور و شهر به شهر تفاوت دارد و ما نباید بگذاریم الگوی مصرف‌مان تغییر کند.
وی در پایان صحبتش با اشاره به نمایندگان سمن‌های شرکت کننده در این نشست و مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه همه ما با هم هستیم، از تعبیر سربازان کشور یاد کرد و با توجه به رویکرد مطالبه محور سمن‌ها، تاکید کرد این سرباز گاهی صدایش را هم بالا می‌برد. 

ثبت یک رکورد برای انجمن معتادان گمنام ایران
محمد چرونده از اعضای ارشد انجمن‌های خودیاری اعتیاد (NA) در این جلسه با توضیحاتی درباره انجمن معتادان گمنام در جهان و توضیحاتی درباره «انجمن معتادان ناشناس» و «انجمن معتادان گمنام» در ایران، ضمن ادای احترام به همه کسانی مشغول خدمت در این سازمان مردم نهاد هستند و با اشاره به اینکه بیش از 50 سال است که مشغول خدمت در حوزه اعتیاد و بیماران مصرف کننده مواد مخدر است، به طرح این موضوع پرداخت که معتادان گمنام یک سازمان مردم نهاد واقعا مردمی است چرا که وابستگی مالی از هیچ دستگاه دولتی و حاکمیتی ندارد.
وی سپس با تاکید بر همکاری‌ میان تمام سمن‌ها و فعالان در حوزه درمان اعتیاد،‌ پیشگیری و کاهش آسیب گفت: یک زمانی کارمان را در کف خیابان شروع کردیم و تعدادمان کم‌شمار بود، اما امروز برآورد داریم که اعضای‌مان 700 تا 800 هزار عضو است، بعضی دستگاه‌های ناظر تعداد اعضای ما را بالغ بر یک میلیون نفر تخمین می‌زنند.
چرونده در بخش دیگری با اشاره به اینکه زمانی انجمن معتادان گمنام در آمریکا بیشترین عضو را در جهان داشت گفت: امروز انجمن معتادان گمنام در ایران بزرگترین سازمان مردم نهاد -در نوع خود- در دنیاست؛ این افزایش ظرفیت به‌خاطر همکاری‌هایی است که شکل گرفته است.
وی دلیل حضورش در این نشست را این‌طور توضیح داد: ما امروز اینجا نیامده‌ایم که بگوییم چه کاری برای‌مان انجام دهید، بلکه آمدیم تا بگوییم چه کاری ما می‌توانیم انجام دهیم.
چرونده ادامه داد: همه ما گروه‌های فعال در حوزه اعتیاد به همدیگر نیاز داریم، سرمایه‌مان و قدرت ما در تنوع ماست؛ الان یک گروهی مانند تولد دوباره باید باشد، ما و بقیه باید باشیم، احتیاج داریم تا متحد باشیم!

آسیب اعتیاد به جسم، روان و تفکر

حسین دژاکام، بنیان‌گذار جمعیت احیای انسانی کنگره ۶۰ نیز در بخشی از این نشست با بیان اینکه در حوزه اعتیاد درمان واقعی وجود ندارد، بلکه تلاش می‌شود فرد مصرف نکند، گفت: اعتیاد به سه بخش انسان ضربه وارد می‌کند، جسم، روان و تفکر یا جهان بینی.

وی افزود: به‌طور کلی این سه قسمت دچار آسیب می‌شود و اعتیاد جایگزینی مواد مخدر بیرونی با مواد (هرمون‌ها و مواد شیمیایی مغز) همچون سروتونین و اندورفین است.

دژاکام سپس با اشاره به انجام یک آزمایش بر روی موش‌های آزمایشگاهی در انستیتو پاستور به منظور بررسی تاثیر مواد مخدر بر مغز و بدن موش‌ها گفت: در این آزمایش‌ها، موش‌ها تریاک، فنتالین و آمفتامین دریافت کردند و نتایج مشخص کرد مغزشان تغییر کرده است؛ درحالی که ما فرد معتاد را در قالب مراکز ماده ۱۶ نگه‌داری می‌کنیم بدون اینکه به این تغییرات توجه کنیم.

وی سپس با اشاره به اینکه بعضی درمان‌ها فاجعه هستند، از تغییر تمام مسیرهای ایمنی و ترشح هرمون‌های مغزی همچون سروتونین در بیماری اعتیاد صحبت کرد.

جای خالی رویکرد جامعه محور در برنامه‌های اعتیاد
امیر مغنی باشی، عضو هیئت مدیره انجمن مددکاران اجتماعی ایران و استاد دانشگاه نیز یکی از سخنرانان این جلسه بود، او با اشاره به اینکه یکی از چالش‌های حوزه اعتیاد، جداسازی این مساله از جامعه و اجتماع است، از اصطلاح «مدیکالیزه شدن» حوزه اعتیاد استفاده کرد و تاکید کرد که امروز در برنامه‌های مرتبط با اعتیاد کمتر نقش جامعه را ملاحظه می‌کنیم.
این عضو هیئت مدیره انجمن مددکاران اجتماعی ایران سپس با بیان اینکه در برنامه‌های کاهش آسیب، بحث اجتماعی مرتبط با آن وجود ندارد، گفت: در حوزه اعتیاد لازم است تا از حضور ذینفعان استفاده کنیم؛ در دنیا چندین مدل برنامه‌های مرتبط با اعتیاد با محوریت جامعه وجود دارد. یکی از آنها در سطح درمان مربوط می‌شود به «شهرهای بهبودی»، همان‌طور که ما شهرهای دوست‌دار کودک داریم، با لحاظ یکسری شاخص‌ها در یکی از شهرهای کوچک کشور مثلا با جمعیت 20 هزار نفر می‌توانیم شهر دوست‌دار بهبودی داشته باشیم و بعد این برنامه را گسترش دهیم.

یک خلاء بین سمن‌ها و کار پژوهشی
جدا افتادگی سمن‌ها و حوزه‌های تحقیق دیگر محور صحبت‌های این استاد دانشگاه بود، مغنی باشی در این بخش با اشاره به نقش‌های سمن‌ها که با اتکا به نتایج تحقیقات می توانند گزارش کنند، گفت: سمن‌های فعال در حوزه اعتیاد می‌توانند در ارزیابی‌ها نقش موثری ایفا کنند، با استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  می‌توانند قیمت و نرخ روزانه و ساعت به ساعت خرید و فروش مواد مخدر را استخراج کرد. ضمن اینکه با چنین ظرفیتی می‌توان الگوی مصرف را در جامعه کشف کرد.
وی ادامه داد: سمن‌ها همچنین می‌توانند در طراحی برنامه‌ها و مداخلات کمک کنند،‌ در این خصوص می‌توان به یک برنامه «دیده بان محلی» اشاره کنم که در دنیا کار می‌کند و به کمک آن از محلات داده (Data) می‌گیرند. در واقع به کمک این سمن‌ها به جای شورای هماهنگی و پلیس که در کشور ما فعالیت می‌کنند می‌توان داده‌های بهتری را به‌دست آورد.
مغنی باشی اظهار داشت: یکی دیگر از نقش‌هایی که سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  می‌توانند از عهده آن بربیایند طراحی برنامه و مداخلات است، درست همچون مرکز مادر و کودک پروین که مجموعه تولد دوباره مجری و راهبر آن محسوب می‌شود.

لزوم همکاری با سمن‌ها و ساماندهی آنها
علی زنگانه، معاون پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در این نشست ضمن تبریک روز مشارکت اجتماعی با اشاره به اینکه همه دولت‌ها به‌دنبال تحقق حکمرانی خوب هستند به طرح این موضوع پرداخت که محور اصلی حکمرانی خوب سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  و رسانه است و دولت‌ها بدون شرکای خود (Partnership) نمی‌توانند به اهداف خود برسند.
وی سپس بیانیه‌ای را به نشانه احترام به سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  و قدردانی از آنها قرائت کرد و نقش ارزنده سمن‌های فعال در حوزه اعتیاد را ستود.
در بخش دیگری از این نشست علیرضا برازی،‌ مدیرکل مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر که خود یک تحقیق گسترده به روش سوآت (SWOT) با موضوع اثربخشی و چگونگی توسعه مشارکت‌های سمن‌های حوزه اعتیاد انجام داده است، با ارائه دستاوردهای تحقیق خود گفت: یکی از پاسخ‌هایی که به آن رسیدیم در خصوص اینکه چرا فعالیت‌های ما در حوزه اعتیاد اثربخش نیست، این است که ما کار غلط را خیلی خوب انجام می‌دهیم؛ حالا چه سمن‌ها چه راهبر.
وی افزود: برای توسعه مشارکت‌های مردمی در مبارزه با مواد مخدر، گام اول ساماندهی و سپس طبقه بندی است. ما قصد داریم در رویکرد جدید سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  کار را به دست بگیرند.

سیدمحمد حسینی، مدیرعامل موسسه مهرآفرینان جوان استان گلستان در این جلسه با اشاره به اقامت حدود ۵۰ هزار نفر در کمپ‌ها و موثر بودن آنها در حوزه درمان گفت: چالش‌هایی در این بخش وجود دارد؛ یکی از مشکلات مربوط به مراکز اقامتی افراد زیر ۱۸ سال است.

وی با بیان اینکه فوت افراد بستری شده در مراکز و حتی بیمارستان‌ها امری عادی و طبیعی تلقی می‌شود، ادامه داد: قصور هرجایی ممکن است رخ دهد، اگر مرکز اقامتی در حوزه درمان اعتیاد تخلف می‌کند تقاضا داریم از مجازات‌های جایگزین تعطیلی و انحلال مرکز استفاده شود.

حسینی تصریح کرد: تقاضا داریم در بازبینی از مراکز از متخصصان استفاده شود؛ بعضی پزشکان برای این امر به‌کار گرفته می‌شوند که اصلا مراکز را قبول ندارند یا دارای تعارض منافع هستند درحالی که پروتکل این مراکز را می‌نویسند.

همچنین این فعال اجتماعی موضوع مالیات‌ستانی از مراکز درمانی را نیز یک معضل مستمر و دردی آشنا برای فعالان و سمن‌ها خواند و به همین دلیل به آن نپرداخت!

نگرانی‌ها درباره اجرای برنامه کاهش آسیب در ایران

فاطمه بهرام آبادیان، رئیس هیئت مدیره چترا نیز در این نشست با بیان اینکه در زنجیره درمان اعتیاد با اکثریتی از مصرف کنندگان مواجه هستیم که تمایل به قطع مصرف ندارند، گفت: چنانچه ما برنامه موثری برای این گروه نداشته باشیم، بخش بزرگی از این افراد به طور دائمی در چرخه آسیب های جدی‌تر قرار گرفته و آسیب‌های بیشتری مانند آشنایی با مواد پرخطرتر، رفتار پر ‌خطر جنسی و یا اوردوز را تجربه می‌کنند.

وی افزود: این در حالی است که کاهش آسیب توام با افزایش آگاهی می‌تواند گامی موثر برای عقب گرد، در مصرف مواد باشد.

بهرام آبادیان با ابراز نگرانی از افزایش نیافتن تعداد مراکز کاهش آسیب در کشور و حتی تعطیلی تعدادی از آنها گفت: کاهش آسیب اعتیاد (Harm Reduction) در ایران یکی از موفق‌ترین سیاست‌های سلامت عمومی در مواجهه با اعتیاد بوده است. این سیاست توانست در دهه‌های گذشته مانع گسترش بیماری ایدز (HIV)، هپاتیت و بسیاری از آسیب‌های اجتماعی شود و جان هزاران نفر را نجات دهد.

وی با اشاره به نقش قابل توجه سازمان‌های مردم نهاد در اجرای برنامه‌های کاهش آسیب تاکید کرد: توجه به این حوزه یکی از پایه‌های حقوق بشری محسوب می‌شود که با در نظر گرفتن حق بر سلامت (right to health) شامل تمامی اقشار جامعه و حتی ضعیف ترین‌ها می‌شود؛ ما با داشتن ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد در کشور و تجربیات موفق گذشته، می‌توانیم حرفی برای گفتن در عرصه جهانی داشته باشیم.

در بخش دیگری رئیس هیئت مدیره چترا به برخی چالش‌های اجرای برنامه‌های کاهش آسیب پرداخت و گفت: در نخستین مورد، شاهد تغییر جهت‌گیری برنامه‌ها به سمت سایر برنامه های بدون اثربخشی و بدون نظر کارشناسی تخصصی هستیم. این برنامه‌ها کوچک شمرده می‌شوند یا حتی اضافه بر سازمان تلقی می‌گردند که باعث تهدیدِ تعطیلی این دست مراکز شده‌اند.

وی ادامه داد: دومین مورد اینکه دانشگاه‌ها در حال واگذاری مراکز به شبکه‌های بهداشت هستند. این روند اگرچه ممکن است از نگاه اداری نوع یکپارچگی ایجاد کند، اما خطر بزرگی دارد مبنی براینکه نقش سازمان‌های مردم‌نهاد تضعیف می‌شود و بار دیگر دولت به بازیگر اصلی و تقریباً انحصاری در می‌آید.

بهرام آبادیان سومین موضوع را به هم‌خوان نبودن برنامه کاهش آسیب با الگوی مصرف عنوان کرد و گفت: شاهد گسترش مصرف مواد محرک و هم‌زمان بازگشت بخشی از مصرف‌کنندگان به روش تزریقی هستیم اما مداخلات موجود هنوز بر الگوهای گذشته متمرکز است و به نیازهای تازه پاسخ نمی‌دهد.

وی با بیان اینکه برنامه کاهش آسیب به‌طور کامل اجرا نمی‌شود، چهارمین مورد را به غیرکامل بودن اجرای بخش‌های ۹گانه کاهش آسیب و بخش‌های مکمل آن اختصاص داد و گفت: نمونه بارز آن فقدان اتاق‌های مصرف امن یا تزریق ایمن در کشور است. این در حالی است که تجربه جهانی نشان داده است چنین فضاهایی می‌توانند مرگ ناشی از اوردوز را کاهش دهند، انتقال بیماری را کنترل کنند و حتی نقطه ورود برای درمان و باز اجتماعی افراد باشند.

بعضی محورهای مطالبه شده نمایندگان سازمان‌های مردم نهاد (NGO)  در نشست
·  در مراکز ماده ماده 16 بدون توجه به تغییرات اعتیاد بر جسم، روان و تفکر افراد و تغییرات مغزی بیمار آنها را مورد آزار قرار می‌دهیم.

·  حل شدن مشکلات مالیاتی مراکز درمانی و سمن‌ها

·  انعقاد تفاهم‌نامه با وزارت آموزش و پرورش برای شکستن مقاومت این نهاد برای همکاری با سمن‌ها

·  فراهم شدن تسهیلات لازم برای گروه‌های خودیاری اعتیاد برای حضور در مراکز ماده 15، 16 و تادیبی و زندان‌ها

·  تدبیر شدن شرایط مراکز MMT و برداشته شدن موانع فعالیت آنها

شایان ذکر است در پایان این نشست حسین ذوالفقاری، نماینده رئیس جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در قالب احکامی برخی چهره‌های شاخص و شناخته شده در حوزه اعتیاد را به ریاست کمیته‌های ملی و تخصصی تازه تشکیل شده توسط ستاد منصوب کرد. به این ترتیب عباس دیلمی زاده، مدیرعامل جمعیت خیریه تولد دوباره به عنوان رئيس «کمیته ملی درمان ستاد مرکزی هماهنگی سازمان‌های مردم نهاد» و سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران به عنوان رئیس «کمیته ملی پژوهش ستاد مرکزی هماهنگی سازمان‌های مردم نهاد» منصوب شدند.

انتهای پیام/

https://news.dchq.ir/3/?p=113970

منبع خبرگزاری ادنا