عقل نیروی هدایتگری که خداوند در اختیار ما قرار داده است

وادی ششم به‌فرمان عقل و تأثیر آن بر روی زندگی انسان می‌پردازد. در این وادی آمده عقل نیروی هدایتگری است که خداوند در اختیار انسان قرار داده و کار آن صادر کردن حکم بر اساس اطلاعاتی است که از طریق حواس ما دریافت می‌کند. توسط عقل معقول‌ترین امر صادر می‌‌شود، برای رسیدن به آرامش و تعادل در زندگی لازم است دستور خرد را اجرایی کنیم.

همه ما آدم‌ها دوست داریم که یک استاد اخلاق داشته باشیم که آموزشمان دهد، با نصیحت‌های صحیح خود دستمان را بگیرد، به سمت راه درست و خوبی‌‌ها ببرد؛ اما خیلی مواقع ممکن است مربی رفتار پیدا نکنیم؛ برای همین خداوند مهربان یک استاد کردار عالی درونمان قرار داده که همان عقل ماست و در حقیقت با فرمان‌برداری از اندیشه خویش می‌توانیم به تمام خوبی‌های دنیا و آخرت برسیم.

در این وادی ما با دو پارامتر اساسی به نام نفس و عقل رو‌به‌رو می‌شویم. خرد به‌عنوان یک راهنمای مهربان و دلسوز عمل می‌کند که هرلحظه مراقب ماست و راه درست را نشان می‌دهد، قدرت آن بر‌گرفته از قدرت الهی است؛ اما نفس چیزی است که تعیین موجودیت می‌کند و در همه موجودات وجود دارد. تعیین موجودیت به این مفهوم بیان‌شده که وجود خود و کیفیت حضور خویش در جهان ذهنیات، دنیای خواب و رؤیا، عالم پس از مرگ و خواسته‌های عمیق درونی ما ناشی از درجه تعالی و آموزش نفس ماست. درواقع کل خواسته‌‌های انسان‌ها چه در ظاهر و چه در باطن مربوط به نفس است، ما هر چه‌قدر که بیشتر در مسیر ارزش‌ها و صراط‌ مستقیم قرار بگیریم قدرت تشخیص عقل نمایان‌تر می‌شود‌، درجه تکامل بالاتر می‌رود و این حواس من است که به نیروی اندیشه انگیزه می‌دهد.

حس‌ها یک گیرنده هستند که اطلاعات را می‌گیرند و به عقل می‌دهند، مانند ابزاری برای برقراری ارتباط بین انسان‌ها و کل هستی، مطالبی که حس به عقل انتقال می‌دهد آنالیز می‌کند و بر اساس دریافت‌ها فرمان صادر می‌شود؛ اگر حس آلوده و تحت تسلط نیروهای بازدارنده باشد قطعاً اطلاعات مخربی را جمع‌‌آوری می‌کند و به اندیشه می‌رساند، خواسته‌‌هایی که توسط عقل تایید شود معقول است و خواسته‌ای که خرد ما آن را رد کند جزء خواسته‌های نامعقول قرار می‌گیرد؛ مثلاً بارها پیش‌آمده که کاری می‌خواهیم انجام دهیم ندایی در درون ما می‌گوید این کار را نکن یا کاری به‌اشتباه انجام داده‌ایم، دائماً نیرویی درونمان می‌گوید؛ چرا این کار را انجام دادی؟

فرد مصرف‌کننده به‌واسطه مصرف مواد مخدر در فرماندهی عقل خود خلل ایجاد کرده، به خواسته‌‌های نامعقول فرمان اجرا می‌دهد، متأسفانه این افراد برچسب بی‌عقلی خورده‌اند و در وصف آن‌ها می‌گویند؛ اگر عقل داشت مواد مخدر مصرف نمی‌کرد؛ ولی همین شخص زمانی که در مسیر آموزش‌‌های جمعیت احیای انسانی کنگره‌۶٠ قرار می‌گیرد درمان می‌شود؛ پس عقل دارد؛ ولی به خاطر قرار گرفتن در مسیر ضد ارزش‌ها و آلوده شدن حس‌ها، عقل فرمان اشتباه صادر می‌کرده و همین‌که در راه درست قرار می‌گیرد خرد هم فرمان درست صادر می‌کند.

شروع بدبختی و سقوط انسان زمانی است که برای فرمان عقل بهایی قائل نیست و در پیروی از هوای نفس وارد دنیای انحرافات می‌شود، خرد بر انجام کاری دستور می‌دهد‌؛ ولی هوای نفس خلاف آن را می‌خواهد و همیشه بین این دو نیرو در‌گیری وجود دارد. خودتان ببینید در درون ما چه دنیایی برقرار است و چه‌قدر می‌توانیم در خود‌سازی پیشرفت کنیم؛ اگر به ندای عقلمان گوش فرا دهیم، آنگاه می‌فهمیم خداوند چه ابزار عالی در اختیار انسان‌ها قرار داده که از آن غافل هستیم.

این وادی می‌خواهد بگوید؛ اگر ما این دو فعالیت را انجام دهیم پیروز می‌شویم و به آرامش می‌رسیم، یکی رفع جهل و نادانی، دیگری مبارزه با هوای نفس؛ چنانچه در این مسیر قرار بگیریم کم‌‌‌کم تفاوت هوای نفس و دستورات عقل را متوجه می‌شویم، می‌توانیم حق را از باطل تشخیص دهیم، خود را بهتر بشناسیم و در ادامه به نقاط تاریک و گره‌های درونی خود پی ببریم، با مدنظر قرار دادن پروسه زمان نقطه تحمل خود را در برابر نا‌ملایمات افزایش دهیم و نسبت به دیگران شناخت بهتری پیدا کنیم که کم‌کم به وادی عشق برسیم.

منابع: کتاب «عشق، چهارده وادی برای رسیدن به خود»، صحبت‌های آقای مهندس حسین دژاکام در جلسات جهان‌بینی
نویسنده: راهنما همسفر حبیبه رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون سوم)
رابط خبری: همسفر مریم رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون سوم)
عکاس: همسفر فاطمه (م) رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون سوم) نگهبان سایت
ویرایش و ارسال: همسفر زهرا رهجوی راهنما همسفر شهلا (لژیون دوم) دبیر سایت
همسفران نمایندگی امیر اراک