لازمه بکار افتادن قوه عقل، حس سالم است

«حکم عقل را در قالب فرمانده، کاملاً اجرا نماییم». انسان شامل دو قسمت صور آشکار و صور پنهان است؛ صور آشکار، اجزایی از انسان هستند که با چشم قابل مشاهده می‌باشند؛ مثل دست، پا، قلب، کلیه و ... و صور پنهان، اجزایی هستند که با چشم قابل مشاهده نیستند؛ مثل عقل، نفس، روح، حس و...؛ اما از روی نشانه‌ها پی به وجود آن‌ها می‌بریم.

انسان دو راهنما دارد؛ یکی راهنمای بیرونی که همان پیامبران و امامان هستند و دیگری راهنمای درونی که همان عقل می‌باشد و یکی از اجزا صور پنهان است که البته نمی‌دانیم جنس آن از چیست و حتی نمی‌دانیم در کجا قرار دارد. عقل فرایزدی دارد؛ یعنی قدرت آن برگرفته از قدرت خداوند است و هر چه‌قدر ما بیشتر در صراط‌ مستقیم بوده و به نیروی الهی نزدیکتر باشیم، قوه تعقل و تشخیص ما نیرومندتر است و هر قدر از صراط‌ مستقیم دورتر شویم، قوه تعقل و تشخیص ما ضعیف‌تر می‌شود.

کار عقل صدور حکم است و برای صدور حکم، احتیاج به اطلاعات دارد و این اطلاعات را حواس پنجگانه ما در اختیار عقل قرار می‌دهد؛ زیرا اولین نیروی به کارگیری قوه عقل، حس است. حس‌ها گیرنده هستند و اگر نبودند، هیچ حرکت و ارتباطی در هستی شکل نمی‌گرفت؛ بنابراین حواس، مطالب را در اختیار عقل قرار می‌دهند، عقل آن مطالب را ارزیابی می‌کند و برمبنای آن مطالب، حکم صادر می‌کند. عقل هیچ‌گاه اشتباه نمی‌کند؛ مگر اینکه اطلاعات غلط به آن برسد و این کار در صورتی است که اگر حس ما آلوده و تحت تأثير نیروهای منفی باشد، اطلاعات نادرستی را در اختیار عقل قرار می‌دهد و عقل طبق آن اطلاعات نادرست، حکم اشتباه صادر می‌کند.

مصرف‌کنندگان مواد مخدر در بیرون از کنگره، اطلاعاتی که از اعتیاد دارند اشتباه است و به همین دلیل عقل هم دستورات اشتباه صادر می‌کند و به همین ترتیب، افراد درمان نمی‌شوند و دوباره به اعتیاد برمی‌گردند. آن‌ها اعتیاد را مسمومیت مزمن می‌دانند و با این دیدگاه موادمخدر را سم دانسته و درمان را خروج این سم از بدن می‌دانند؛ درصورتی‌ که این دیدگاه اشتباه است و موادمخدر برای مصرف‌کننده، سم نیست و اگر مصرف نکند از تعادل خارج می‌شود.

انسان موجودی است که خداوند به او قدرت اختیار داده است و بر این اساس، مرتب در زندگی بر سر دوراهی‌های متعدد قرار می‌گیرد و از بین این دوراهی‌ها، باید دست به انتخاب بزند و یک راه را انتخاب کند؛ بنابراین این وادی به نبرد بین عقل و نفس اشاره می‌کند. آنجا که خواسته نامعقولی داریم و می‌خواهیم آن را به انجام برسانیم؛ ندایی در درونمان، ما را از انجام آن نهی می‌کند که این صدای عقل است و نقطه مقابل آن صدایی دیگر در درونمان که ما را به انجام آن کار تشویق می‌کند که این صدای نفس اماره است؛ بنابراین ما با آگاهی از این مطالب باید به فرامین عقل توجه کنیم و با عمل به آن‌ها می‌توانیم به تعادل و آرامش دست پیدا کنیم.

توجه به فرامین عقل و عمل به آن‌ها را، می‌‌توانیم از کارهای کوچک آغاز کنیم؛ به عنوان مثال به‌موقع خوابیدن و به‌موقع بیدار شدن‌، به‌موقع مسواک زدن و به‌موقع حمام رفتن از جمله مواردی هستند که می‌توانند نشان‌دهنده نزدیک‌ شدن ما به فرمان عقل باشند و در ادامه و در آینده نیز می‌توانیم فرمان‌های بزرگی که عقل می‌دهد را اجرایی کنیم.

منابع: کتاب «عشق، چهارده‌وادی برای رسیدن به خود»، سایت کنگره60
نویسنده: راهنما همسفر مرضیه (لژیون نهم)
رابط خبری: همسفر فرزانه رهجوی راهنما همسفر مرضیه (لژیون نهم)
عکاس: همسفر فاطمه‌زهرا رهجوی راهنما همسفر ناهید (لژیون یازدهم)
ارسال: همسفر پگاه رهجوی راهنما همسفر شهین (لژیون دهم) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی شیخ‌بهایی