کتاب «عبور از منطقه۶۰ درجه زیر صفر» تألیف مهندس حسین دژاکام یکی از آثار بنیادین در حوزه درمان اعتیاد با رویکرد شناختی، ساختاری و تمثیلی است. این کتاب نهتنها یک متن آموزشی بلکه بستری کاربردی برای فهم عمیقتر از مقوله اعتیاد، درمان و انسانشناسی در بستر جهانبینی خاص کنگره۶۰ محسوب میشود. زبان این کتاب، زبانی تمثیلی است که بهجای بیان مستقیم مفاهیم انتزاعی، از بستر تصاویر و مثالهای ملموس استفاده کرده است. این ساختار باعث میشود کتاب برای مخاطبان با سطوح مختلف سواد و تجربه، قابلفهم و اثرگذار باشد. ازجمله تمثیلهای کلیدی در کتاب، میتوان به یخبندان، نبرد درون و عقل یخزده اشاره کرد که هر یک دارای لایههای مفهومی متعددی است.
یکی از نقاط قوت اصلی کتاب، رویکرد آن به صور پنهان و ابعاد نادیدنی انسان است. این کتاب با بیان مفاهیمی چون عقل، نفس و اختیار، تصویر روشنی از سازوکارهای درونی انسان ارائه میدهد؛ سازوکارهایی که بدون درک و اصلاح آنها، درمان اعتیاد امکانپذیر نخواهد بود. در مورد تصاویر باید بگویم که سیر حرکتی تصاویر از تاریکی مطلق به روشنایی تدریجی است. روند این کتاب بهگونهای است که نهتنها ترتیب روایی کتاب را تعیین میکند؛ بلکه مسیر منطقی درمان و محور حرکت یک فرد مصرفکننده بهسوی سلامت پایدار را ترسیم میکند و وجه تمایز اساسی کتاب نسبت به آثار مشابه در حوزه ترک اعتیاد نیز همین میباشد.
همچنین این کتاب ابزاری قابل اتکا برای آموزش، مشاوره و هدایت درمانی در فضای کنگره۶۰ میباشد و تنها برای مسافران تألیف نشده است؛ بلکه همسفران، تازه واردین، راهنماها و حتی صاحبنظران بیرون از ساختار کنگره نیز میتوانند بهرههای عمیق از آن ببرند؛ این ویژگی باعث شده که این اثر قابلیت جهانی داشته باشد و تاکنون به زبانهای انگلیسی و فرانسوی، ترجمه و ارائه شده است و پذیرش آن در مجامع غیرفارسیزبان، دلیلی بر جامع بودن زبان علمی و ساختار جهان شمول کتاب است. قبل از ورود به کنگره و خواندن این کتاب ما هیچ آگاهی در مورد مواد مخدرهای طبیعی و افیونی داخل بدن نداشتهایم و فکر میکردیم که با قطع مواد و یک آزمایش ادرار، مسافر را ترک داده و آن را پاک میدانستیم و با هر دفعه بازگشت به مواد او را فردی بیاراده، بیغیرت و ... میدانستیم؛ اما این کتاب خیلی کامل موضوع جایگزینی را بیان میکند؛ چون مخدرهای بیرونی جایگزین مخدرهای طبیعی بدن میشود، فرد برای ادامه فعالیت به مواد نیاز دارد.
کتاب عبور از منطقه ۶۰ درجه زیر صفر در طبقهبندی صرفاً روانشناسی یا مذهبی نمیگنجد؛ بلکه اثری تلفیقی است که در پیوند میان علم، عرفان، تجربه و زیست، جایگاهی منحصربهفرد یافته است. این تلفیق منسجم، آن را به یک مرجع معتبر و قابل استفاده در فرآیند آموزش و درمان اعتیاد تبدیل کرده است. یکی از عمیقترین و تأثیرگذارترین آثاری است که تا به حال خواندهام. این کتاب فقط داستان سفر یک انسان از ظلمت اعتیاد به نور رهایی نیست؛ بلکه نمایانگر یک فلسفه کامل برای زندگی است. بهعنوان یک همسفر، وقتی با کلمات این کتاب آشنا شدم، تازه فهمیدم که نجات مسافر من، فقط از طریق دوا و درمان نیست؛ بلکه از مسیر دانایی، تجربه، و تفکر میگذرد.
یکی از مهمترین بخشهای کتاب تشبیه انسان مصرفکننده به فردی که در سرمای 60 درجه زیر صفر گیر کرده است. این تشبیه برای من بسیار گویا است. فهمیدم که اعتیاد فقط یک رفتار نیست؛ بلکه شرایطی است که انسان را در بیرحمانهترین وضعیت جسمی، روانی و اجتماعی قرار میدهد. وقتی این موضوع را فهمیدم، نگاهم به مسافرم تغییر کرد؛ دیگر او را مقصر نمیدیدم؛ بلکه او را انسانی گرفتار میدیدم، انسانی که نیاز به کمک دارد. این کتاب برگرفته از تصاویر و سخنان و راهنماییهای استادان و تفکرات آقای مهندس است و نام آنهم با الهام گرفتن از خواب همسر آقای مهندس و تشبیه یکی از استادان ایشان نهاده شده است؛ چراکه درمان اعتیاد حرکت از یک مسیر 60 درجه زیر صفر است و باید آنقدر آرام و با تفکر انجام گیرد که فرد مصرفکننده به مشکل برنخورد. این کتاب از آن دسته کتابهایی است که با هر بار خواندنش از منظر دانایی، تفکر، جهانبینی، روش درمان، محبت و حتی آموزش صبر و توکل نکتهای تازه به دست میآورید و نقشه راهی است برای کسانی که میخواهند از تاریکی به سمت نور حرکت کنند.
منبع: مقالات دیدهبان مسافر علی، کتاب عبور از منطقه 60 درجه زیر صفر و مقاله مسافر اکبر از نمایندگی دهخدا
نویسنده: همسفر مرضیه رهجو راهنما همسفر زهرا (لژیون ششم)
ویرایش: همسفر بتول رابط خبری (لژیون ششم)
ارسال: همسفر فاطمه دبیر سایت
همسفران نمایندگی یحیی زارع میبد
- تعداد بازدید از این مطلب :
62