فرمان عقل

به نام خدا

وادی ششم : حکم عقل را در قالب فرمانروای بزرگ کاملا اجرا کنیم .

عقل یکی از اساسی ترین مولفه های صور پنهان انسان است و راهنمای درونی انسان میباشد . عقل و نفس هر انسان با داشتن طیف وسیع و گسترده , همیشه در حال نبردی درونی هستند و این نبرد درونی انسان را گاه در صلح و گاه در تاریکی قرار میدهد .

این که عقل چه میگوید و نفس چه میخواهد , این اساس و پایه نبرد درون انسان است .

عقل همیشه و همواره در حال رهنمون کردن آدمی میباشد و با دو فعل امر و نهی , دوری از ضد ارزشها و هدایت به سمت ارزشها که منشاء الهی دارند و منتهای آن رسیدن به صلح میباشد , به کار خود ادامه میدهد و این نشان از قدرت خداوند است و نفس در حال صدور خواسته هایی است که اغلب آنها نامعقول هستند . تا زمانی که انسان نتواند خواسته های نامعقول خود را تعییر دهد در کشاکش این نبرد است و مورد هجوم و تنش است .

اگر با تغییر خواسته های نامعقول به معقول و کسب آموزش , تجربه و تفکر قدم زنان در گل گشت ارزشها حرکت نماید آرام آرام از حجم تنشها و به هم ریختگی های او کم شده و حال و هوای درونی و بیرونی او بهاری میشود و در درک و فهم هستی به تعادل میرسد که از داشتن و شنیدن صدای عقل به شعفی دست می یابد که لذت عقل است .

« مَن لَم یَذُق لَم یَدِر » آنکه نچشد در نیابد . 

در جهان بینی نفس با مثال شهر وجودی و ساکنین خوب و بد آن مثالی است بی نظیر و طیف آن در سه مرحله اماره , لوامه و مطمئنه باز و شکافته شده است (که به دلیل توضیح مفصل آن در وادی از تکرار آن خودداری میکنم) .

خوب است نگاهی اجمالی هم داشته باشیم به چند مرتبه از عقل , چرا که آدمیان در آغاز فطرت,  یکسان آفریده شده اند و بعدا به سبب تجربه و تحصیل کمالات و تعلیم و تربیت اختلاف مرتبه پیدا کرده اند .

1- عقل جزئی یا معاش یا عرفی : که همان افکار غالبی است که پیرو غریزه میباشد و حیوانات هم آن را میفهمند .

2- عقل اشرافی : بالاتر از معاش است و انسان در ظاهر و زیور و شان و مقام درگیر است و برای انسان تدبیر امور ظاهری میکند .

3- عقل عقاله : که از عقال به معنای بستن می آید و آدمی را پایبند اعتقادات و خرافات بی اساس میکند و از آئین خود فقط آداب و القاب را میداند که مانع از رسیدن به درک از هستی میباشد و نمیتواند اعتقادات دیگران را محترم شمارد .

4- عقل فلسفی یا استدلالی : در این مرتبه از عقل انسان بنا به اندک آگاهی که در هر مقوله خاص کسب نموده آنرا با دلیل و برهان و از نگاه خود به دیگران تحمیل میکند .

یعنی صد کلمه میگوید و هیچ نمیشنود .

5- عقل آزاد : عقلی که با طی کردن چهار وادی در تفکر و طی کردن وادی پنجم که کاملا اجرائی است , انسان میتواند مانند فرمانروایی بزرگ در جهان درون و بیرون باشد و خواسته های معقول خود را به اجرا در آورد .

یعنی همه قوای باطنی او به مرتبه فعلیت برسد و این راز آفرینش است , یعنی وادی ششم , هم میتواند در عرض حرکت نماید و هم در طول . یعنی در هیچ زمینه ای افراط و تفریط ندارد , پایبند در هیچ بست و بندی نیست , به روز زندگی میکند و آبرومند , هم خدمت میکند و هم با آموزش رشد میکند و برای حرکت عرضی خود تلاش میکند و برای رسیدن به شان و مقام انسانی با حرکت طولی خود که رسیدن به فرمان عقل است طی طریق میکند و این ممکن نیست مگر با داشتن سه مولفه عقل , عشق و ایمان که باعث گشادگی سینه میشود و با گشادگی زبان بسیار فرق دارد .

6- عقل کلی یا عقل عرشی : که انسان از درک آن عاجز است مگر .............

عقل دیگر بخشش یزدان بود             چشمه آن در میان جان بود

با احترام علی کاظمی ( کارن )

تایپ نوشتار توسط مسافر مهدی سیامکی