گزارش تکمیلی هفتمین کنگره دانش اعتیاد

با گسترش روزافزون ابتلا به سوء مصرف مواد مخدر و محرک، لزوم همکاری نهادهای درمانگر فعال در این حوزه بیش از پیش آشکار می گردد. خوشبختانه چندین سال است که دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری بسیاری از مراکز علمی و پژوهشی کشور و سازمان های مردم نهاد موفق در این حوزه، همایشی در ارتباط با یافته ها، شیوه های درمانی و بازتوانی های مغزی و جسمی جدید در ارتباط با درمان سوء مصرف مواد مخدر و محرک برگزار می نماید. در این همایش سالیانه، اساتید و متخصصین رشته های مختلف به ارائه مقالات و تجارب ارزشمند خود در این حوزه می پردازند.

ششمین دوره این همایش با محوریت پایه های زیستی اعتیاد خرداد ماه 1391 برگزار گردید. تمرکز برگزار کنندگان این کنگره علمی- کاربردی برای هفتمین سال برگزاری با محوریت "مداخلات چند بعدی زیستی- روانشناختی در درمان اعتیاد" می باشد.

اعتیاد به مواد مخدر و محرک یکی از نگرانی های اصلی و عمده در هر کشوری است و درمان آن نیاز به دانش گسترده در حوزه های زیستی و روانشناختی دارد. دستیابی به شیوه های جدیدتر و موثرتر درمانی جز با اجرای پژوهش های متعدد در این حوزه مقدور نخواهد بود. در این راستا، همزمان با هفتمین کنگره سالیانه دانش اعتیاد، دومین دوره جایزه طب اعتیاد، ایزاما برگزار گردید.

 شايد بتوان گفت بزرگترين مساله‌اي که سلامت جامعه را تهديد مي‌کند، اعتياد است. بنابراين اگر تحقيقات در اين زمينه به نحوي شايسته جهت دهي شود، مي توان ادعا کرد که در درمان، پيشگيري و مهار اين پديده شوم توفيق بزرگي را به دست آورده ايم.

 اعتياد نيز همانند ديگر بيماري‌ها زمينه‌هاي بيولوژي فراواني دارد كه در كنگره فوق در اين خصوص در سطح آناتومي و فيزيولوژي سلولي و مولكولي بحث و تبادل نظر شد. در اين راستا هفتمين کنگره ملي دانش اعتياد با محوريت مداخلات چند بعدي زيستي، رواني و اجتماعي در پيشگيري و درمان اعتياد، 20-22 شهريورماه 92 برگزار گردید.

در این کنگره نيز تلاش شده است تا ضمن دعوت از متخصصان و مسئولان حوزه اعتياد و طرح مشکلات اين حوزه، فرصتي مهيا شود تا از نزديک چالش هاي مربوط، مورد بررسي موشکافانه قرار بگيرد.
به گزارش وبسایت رسمی مددکاران اجتماعی ایرانیان به نقل از ایلنا؛ “علی فرهودیان” در تبیین جزئیات برگزاری این همایش گفت: این همایش برای هفتمین سال متوالی برگزار شده است و به علت استقبال گسترده محققان و پژوهشگران بر محورهای برگزاری آن افزوده شده است. او با اشاره به تمرکز همایش بر دانش علوم پایه در مورد اعتیاد در دوره‌های پیشین افزود: امسال مباحث بالینی بخصوص محورهای تازه‌ای چون مددکاری در اعتیاد، پرستاری در اعتیاد، سوء مصرف الکل و مشکلات ناشی از آن، رفتارهای جنسی همزمان با اعتیاد (بویژه اعتیاد به مواد محرک)، سایر رفتارهای اعتیادی که لزوما ناشی از مصرف مواد نیستند، اما رفتار اعتیادی محسوب می‌شوند نظیر قمار و اینترنت و همچنین نقش سازمان‌های مردم نهاد در درمان اعتیاد به محورهای همایش اضافه شده است.

کنگره 60 نیز به عنوان یک سازمان مردم نهاد در زمینه آموزش، پیشگیری، مهار و درمان اعتیاد در این کنگره با بیش از 300 نفر از راهنمایان درمان اعتیاد خود، در هفتمین کنگره ملی دانش اعتیاد حضوری فعال داشت و در پایان این همایش 3 روزه موفق به اخذ گواهینامه حضور در هفتمین کنگره دانش اعتیاد شدند.

غرفه کنگره 60 که در سالن اصلی کنگره قرار داشت بسیار پرتردد و مورد توجه بازدیدکنندگان بود و تیم مشاوران و خبرنگاران کنگره60 روزهای بسیار شلوغ و پرکاری داشتند.  این غرفه  محل بحث و گفتگو با اساتید  و فعالان حوزه سلامت و درمان بود که در روزهای آتی گزارش های آن منتشر خواهد شد.

جناب آقای مهندس دژاکام در مراسم افتتاحیه این همایش سخنرانی با عنوان "مهندسی اعتیاد" داشتند که با استقبال چشمگیر شرکت کنندگان مواجه شد و به اذعان حاضرین در این سخنرانی، سخنان  آقای دژاکام از جدی ترین و تاثیرگذار ترین سخنرانی هایی بود که در چند روز همایش شنیدند. در ادامه بخش هایی از صحبت های مهندس دژاکام را می توانید مطالعه نمایید:

اعتیاد از دیدگاه ما دارای 3 محور است: جسم، روان،  جهانبینی

درمهندسی اعتیاد سه مقوله مهم مورد نظر است.

در ابتدا مساله اشباع مطرح است. این مسئله به محاسبات مقدار مصرف در دوره درمان اعتیاد مربوط می شود. این اصطلاح از علم شیمی گرفته شده است. در علم شیمی به عنوان مثال اگر در یک لیوان آب 10 گرم شکر حل نماییم به جایی می رسیم که شکر دیگر در آب حل نمی شود در علم شیمی به این حالت، حالت اشباع گفته می شود.در بدن انسان هم به همین صورت است. به عنوان مثال نقطه اشباع در تریاک 1.5 گرم یا در شربت OT، 15 سی سی می باشد. چون اگر کسی عادت به مصرف تریاک نداشته باشد با مصرف این مقدارتریاک در اثر مسمومیت دارویی خواهد مرد. پس اگر کسی بیشتر از این مقدار تریاک مصرف کند، از نقطه اشباع گذر خواهد کرد که این گذرمسایل ومشکلات فراوانی را بوجود خواهد آورد. این نقطه اشباع در تمام مواد مخدر وجود دارد که متاسفانه اکثرمعتادان بالاتر از این نقطه اشباع قرار دارند. وقتی این حالت بوجود می آید از نشعگی مواد هم لذتی بوجود نمی آید و مشکلات بسیاری مانند یبوست و... بوجود می آید. در متادون هم به همین صورت است. مواد مخدر به این صورت نیست که هر چقدر مقدار بیشتری مصرف شود، لذت بیشتری بوجود آید.

پس با توجه به مسائل مطرح شده در پروسه درمان اعتیاد نباید بیمار را از نقطه اشباع عبور داد، چون در این حالت پروسه درمان به سمت مصرف بیشتر و بیشتر پیش می رود.

مساله دوم که در مقوله مهندسی اعتیاد باید مورد توجه قرار بگیرد، مساله سازگاری است. به عنوان مثال اگر ما به شهرهای شمالی کشور مسافرت کنیم، باید با گذشت چند روز با آب وهوای آنجا سازگار شویم. در مورد اعتیاد هم به همین صورت است. به عنوان مثال اگر شخصی مصرف کشیدنی تریاک داشته باشد، اگر بخواهد تریاک بخورد، باید چند روز به خوردن تریاک ادامه دهد تا بدن او به خوردن سازگاری پیدا نموده و به اصطلاح نحوه جذب کردن تریاک خورده شده را بشناسد.

درمورد هرویین هم به همین صورت است. اگر مصرف شخص تزریق هرویین باشد و به یکباره بخواهد نوع مصرف خود را به کشیدن تغییر دهد، بدن او در ابتدا به این نوع جدید مصرف جواب نخواهد داد چون روش جذب هرویین مصرفی تغییر کرده است وباید به مرور زمان با کشیدن سازگاری پیدا کند. مرحله سازگاری بین 20 روز تا 2 ماه به طول می انجامد تا بدن فرد به نوع جدید مصرف مواد عادت کند و بدن فرد نوع جدید مصرف را بشناسد. در مقوله درمان با شربت    OT هم به همین صورت است. به عنوان مثال فردی که مصرف کراک و یا هرویین و... را دارد و می خواهد با شربت OT به درمان برسد، باید دوره سازگاری با داروی جدید سپری شود. چون گیرنده های اوپیویدی در روشهای مختلف مصرف متفاوت است.

مساله سوم تغذیه دارویی فرد معتاد است. بهترین نوع تغذیه روزانه در افراد عادی سه مرحله است. صبحانه، نهارو شام.

اگر این 3 وعده به 2 وعده کاهش پیدا کند، مشکلات زیادی بوجود خواهد آمد. در مورد تغذیه دارویی مواد هم به همین صورت است. چون عمر مفید تریاک در بدن 6 ساعت است پس بهترین حالت درتغذیه دارویی مواد در فرد معتاد 3 وعده در روز است که در اصطلاح پزشکی به آن TDS گفته می شود.TDS یعنی 3 وعده در روزبا فاصله های مشخص ویکسان. به عنوان مثال 8 صبح، 2بعدازظهر و 9 شب.

پس ما در درمان اعتیاد مثلثی داریم که 3 ضلع آن اشباع، سازگاری و تغذیه دارویی می باشد.

تریاک 25 نوع آلکالوئید وترکیبات متنوع دارویی دارد وبسیاری از مشکلات اعتیاد از جمله : مسایل جنسی وزناشویی، افسردگی، مشکل خواب و... را تحت کنترل دارد و آنها را به درمان می رساند.

تریاک هزاران هزار سال جزو مهمترین وموثرترین داروها بوده و ما امروزه به دلیل ناآگاهی، این داروی موثر و مفید را تبدیل به مواد مخدر کرده ایم. امروزه در کنگره 60 هزاران نفر با کمک این داروی مفید و موثر به درمان رسیده اند. پس باید در تهیه و توزیع داروی این بیماری که همان شربت OT است دقت نموده وآن را بموقع برای درمان تهیه وتوزیع نماییم.

برگزارکنندگان:

مرکز تحقيقات سلولي و مولکولي دانشگاه علوم پزشکي ايران

دانشکده فناوريهاي نوين پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تهران

ستاد مبارزه با مواد مخدر

مركز توسعه پيشگيري سازمان بهزيستي كشور

مركز تحقيقات سوء مصرف و وابستگي مواد دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي

پليس مبارزه با مواد مخدر ناجا

مرکز تحقيقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکي کرمان

جمعیت احیای انسانی (کنگره 60)

منبع تیم خبرنگاری کنگره 60