درمان اعتیاد، یکی از بزرگترین چالشهای علوم پزشکی و اجتماعی جهان معاصر است. دهها درمانهای دارویی گوناگون مانند: متادون و بوپرنورفین به کار گرفته شدند؛ اما اغلب نتوانستهاند تعادل پایدار در جسم و روان فرد وابسته ایجاد کنند. در ایران، جمعیت احیای انسانی کنگره۶۰ با بنیانگذاری مهندس حسین دژاکام، مدلی منحصربهفرد به نام روش DST را طراحی کرد. این روش با بهرهگیری از شربت OT (اپیوم تینکچر) و تأکید بر سه ضلع جسم، روان و جهانبینی، به الگویی علمی و انسانی برای بازسازی سیستم عصبی، هیجانی و شناختی انسان بدل شده است.
بخش اول ساز و کار علمی روش DST:
روش DST (Dezhakam Step Time) بر پایه کاهش منظم و تدریجی مصرف دارو تنظیم شده است؛ فرمول DST چنین تعریف میشود:
D: (Factor) ضریب کاهش مواد برابر با ۰/۸
S:(Step): پلهی زمانی ۲۱ روزه
T:(Time) دورهی درمان، ۱۰ تا ۱۱ ماه است.
فرمول از اصول فیزیولوژی سازگاری عصبی الهام گرفته است. بهگونهای که بدن فرصت بازیابی «سیستم ایکس» را پیدا کند. این سیستم شامل اندورفین، انکفالین، سروتونین و دوپامین است که در اثر سوء مصرف مواد از کار میافتد. در روش DST کاهش پلکانی از شوک ناگهانی و سندرمهای ترک، پیشگیری میکند و بازسازی تدریجی گیرندههای مغزی را ممکن میسازد. مطالعات اخیر با تصویربرداری از مغز نشان داده که پس از شش ماه درمان، تعادل انتقالدهندههای عصبی و الگوهای فعالیت (prefrontal cortex) بازیابی میشود.
بخش دوم: ترکیب و عملکرد بالینی شربت OT یا اپیوم تینکچر
شربت OT (اپیوم تینکچر) محلول استاندارد تریاک طبیعی است که شامل آلکالوئیدهای فعالی مانند: مرفین، کدئین و تبائین است. کنگره۶۰، با همکاری وزارت بهداشت ایران، فرمول دارویی ویژهای از OT را برای اهداف درمانی طراحی و تولید کرده است. در پروتکل درمانی DST، شربت OT نقش «داروی تنظیمکننده» را دارد، نه جایگزین.
هدف این دارو، بازگرداندن کارکرد طبیعی گیرندههای عصبی و ترمیم عملکرد سلولهای مغزی است. مطالعات مولکولی (سمپوزیوم ۲۰۲۴ اورلاندو) نشان دادهاند که پروتکل DST موجب بهبود بیان ژنهای مرتبط با BDNF (عامل نورونسازی مغزی) و 5-HTTPLR (تنظیم خلقوخو) میشود. در حقیقت، این دارو به بدن فرصت میدهد تا مجدداً تولید مواد درونی خود را آغاز کند و به این ترتیب پس از حدود ۱۰ تا ۱۱ ماه، نیاز فیزیولوژیکی به ماده خارجی بهطور کامل از بین میرود.
بخش سوم ارتباط درمان جسم با تغییر جهانبینی:
کنگره۶۰ باور دارد که جسم، روان و جهانبینی اجزای یک کلاند. با ترمیم جسم از طریق DST و OT ذهن نیز به تعادل میرسد. درمان جسمی سبب بهبود قوه عقل، تمرکز، احساس امید و قدرت تصمیمگیری انسان میشود. مصرفکنندهای که پیشتر در تاریکی و خشم بوده است، اکنون میتواند موقعیتها را تحلیل کند، باورهایش را بازنگری و به درکی تازه از زندگی برسد.
به تعبیر مهندس دژاکام زمانیکه جسم به تعادل برسد، روان آرام میگیرد و جهانبینی نورانی میشود. پژوهشهای روانشناسی رفتاری در اصفهان (۱۴۰۳) نیز نشان دادهاند که همسفران بهبودیافته مسافران، با روش DST تنظیم هیجانی بهتر و نگرش مثبتتری نسبت به زندگی یافتهاند.
بخش چهارم دستاوردهای علمی و اجتماعی:
از دیدگاه آماری و پژوهشی: بیش از ۸۹٪ از افراد درمانشده در کنگره۶۰ تا دو سال پس از پایان درمان بازگشت نداشتهاند. نشانگرهای اضطراب و افسردگی در آنان بهطور معنیداری افت کرده است. کیفیت روابط خانوادگی، اشتغال و خودباوری به سطح بالایی رسیده است. کنگره۶۰ طی سه دهه فعالیت، بیش از صدها مقاله در کنفرانسهای بینالمللی از جمله (همایش علوم اعتیاد تهران و سمپوزیوم اورلاندو ۲۰۲۴) ارائه کرده و مدل DST را بهعنوان رویکردی مبتنی بر بازسازی زیستی و شناختی انسان معرفی کرده است.
روش DST و شربت OT نمونهای درخشان از پیوند علم و تجربه انسانی است. این مدل نشان داده که درمان اعتیاد نه با قطع ماده؛ بلکه با بازسازی تعادل بدن و ذهن میسر است. DST بدن را ترمیم میکند و OT ساماندهنده سیستم عصبی است، اما ثمرهی نهایی آن تحول در نگاه انسان به خود و جهان است. بههمین دلیل، درمان در کنگره۶۰ پایان مصرف نیست؛ بلکه آغاز شناخت، آرامش و آگاهی است.
منابع: کتاب عبور از منطقه ۶۰ درجه زیر صفر،
وبسایت کنگره ۶۰، مقاله روش DST، سمزدایی و سایر روشها، مقاله کنفرانسی: «بررسی اثربخشی گروهدرمانی به روش کنگره ۶۰ (DST) بر تنظیم هیجان در افراد معتاد در حال بهبودی» کنفرانس علوم رفتاری ایران، دومین همایش بینالمللی مدیریت و فرهنگ توسعه، تهران، ۱۳۹۴.
نویسنده: همسفر شهرزاد رهجوی راهنما همسفر لیلا (لژیون هشتم) دبیر سایت
ویرایش: همسفر ریحانه رهجوی راهنما همسفر لیلا (لژیون هشتم)
ارسال: راهنما همسفر مهتاب (لژیون ششم) دبیر سایت
همسفران نمایندگی عطار نیشابوری
- تعداد بازدید از این مطلب :
214