به نظر من یکی از مواردی که در امور تزکیه و پالایش ( که تنها کلیدواژه حرکت بهسوی مثلث تغییر، تبدیل و ترخیص است) و بسیار تعیینکننده و جنبه کاربردی میتواند داشته باشد. اخلاقی زیستن یا به تعبیری اجتناب از اعمال ضد ارزشی و انجام اعمال ارزشی میباشد.
حال با مطالعات و بضاعت اندک خود یکی از راهکارهای تشخیص این اعمال اخلاقی یا ارزشی و نقطه مقابل آن یعنی اعمال غیراخلاقی یا ضد ارزشی را ارائه مینمایم. به نظر من هر انسانی یک سلسله مَقدوراتی دارد، یعنی هر انسانی قدرت انجام یک سلسله کارهایی را دارد که آن را دایره شماره یک یا مَقدورات فردی مینامیم و منظور از قدرت انجام یک سلسله از کارها یعنی ساختار جسمی، ذهنی، مالی و اجتماعی که این شخص در اختیارش هست و میتواند با آنکارهای خاصی را انجام دهد.(مثلاً کسی که در یک جایگاه یا پست دولتی مهم هست و میتواند رشوههای بزرگی دریافت کند.)
همچنین میتوانید دایره دیگری هم برای هر انسانی تصور کنید، یعنی دایره کارهایی که شخص به خود اجازه میدهد که آنها را انجام دهد. پس برای هر انسان، دو دایره قابلتصور و ترسیم است. یکی دایره مَقدورات او (کارهایی که قدرت و امکان انجامش را دارد) و دیگری دایره مُجَوزها (کارهایی که انسان به خود اجازه میدهد آنها را انجام دهد).
حال بر اساس این دو تعریف یا دو دایره، انسانِ اخلاقی و در حال تزکیه و پالایش، انسانی است که دایره مُجَوزهایش وَلو بهاندازه ناچیز از دایره مَقدوراتش کوچکتر باشد، این یعنی کارهایی هست که این انسان در عین اینکه قدرت انجام دادنش را دارد، ولی اجازه انجام آنها را به خود نمیدهد.(میتواند رشوه بگیرد ولی این اجازه را به خود نمیدهد) بنابراین اگر دایره مجوزهای فردی در داخل دایره مقدورات قرار گرفت ما با یک انسان اخلاقی و در حال مراقبه و تزکیه و پالایش مواجهیم.
شکل شماره 1
و هر چه این انسان اخلاقیتر گردد این دایره یعنی دایره مُجَوزها تنگتر و تنگتر میشود و از این راه است که میفهمیم چقدر در حال مراقبه و تزکیه و پالایش هستیم.[یا به عبارتی بر اساس دانائیهای اخلاقی آموزشدیده قواعد حاکم بر رفتار خود را، روزبهروز افزایش میدهیم و دایره عمل ضد ارزشی را تنگتر و تنگتر میکنیم.
(شکل شماره 2
اما برعکس اگر دایره مُجَوزهای انسانی درست بر دایره مَقدورات منطبق باشد دیگر انسان در حال تزکیه و پالایش نیست[یا به عبارتی هر آنچه از دستش برآید انجام میدهد و برای خود هیچ قیدوبندی قائل نیست].البته حالت دیگری هم وجود ندارد، یعنی دایره مجوزها بزرگتر از دایره مقدورات باشد. چنین حالتی عملاً محال میباشد. چون کسی که مقدوراتش اجازه انجام کاری را نمیدهد خوب معلوم است که آن کار ضد ارزشی را انجام نمیدهد. (کسی که اصلاً شاغل نیست، رشوه هم نمیگیرد)
نتیجهگیری:
در اینجا این نکته مهم است که، فردی که درراه تزکیه و پالایش قدم میگذارد و مرتباً مُراقبه میکند، در ذهن و ضمیر خود یکسری قواعدی(قوانینی) را حاکم کرده که این قواعد به او اجازه نمیدهند هر کاری را که میتواند و امکاناتش در دایره مقدوراتش هست را انجام دهد و در حقیقت ارزش اعمال و یکی از معیارهای سنجش خودمان که چقدر در صراط مستقیم قرارگرفتهایم میتواند این مقایسه باشد.
نویسنده: مسافر حمید لژیون آقای محمد احمدی
تهیه کننده: علیرضا نامداری
- تعداد بازدید از این مطلب :
2389